Του Χάρη Φλουδόπουλου
Σε επ’ αόριστο πάγωμα οδηγούνται οι έρευνες υδρογονανθράκων στα δύο θαλάσσια οικόπεδα νοτίως και δυτικά της Κρήτης, καθώς σύμφωνα με πληροφορίες η κοινοπραξία των εταιρειών Total, ExxonMobil και ΕΛΠΕ αποφάσισε να μην προχωρήσει φέτος στη διενέργεια σεισμικών καταγραφών, όπως προβλεπόταν στη σύμβαση παραχώρησης. Συγκεκριμένα, η κοινοπραξία επέδωσε στην Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων το workplan της στο οποίο δεν περιλαμβάνεται η διενέργεια σεισμικών ερευνών στην Κρήτη, κατά το επίμαχο διάστημα του φετινού χειμώνα.
Σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό της κοινοπραξίας, οι σεισμικές έρευνες στην Κρήτη επρόκειτο να διενεργηθούν στο πρώτο παράθυρο ευκαιρίας, δηλαδή στο δίμηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2022.
Σημειώνεται ότι η κοινοπραξία, βάσει της σύμβασης παραχώρησης, οφείλει να διεξαγάγει τις σεισμικές έρευνες εντός της τριετίας από την υπογραφή της σύμβασης, το 2019. Δηλαδή οι σεισμικές έρευνες θα πρέπει να ξεκινήσουν μέχρι τον Οκτώβριο του 2022.
Ωστόσο, καθώς οι σχετικές δραστηριότητες επιλέγεται να γίνονται στο χρονικό διάστημα από το Νοέμβριο μέχρι τον Απρίλιο, προκειμένου να μη διαταραχθεί ο πολλαπλασιασμός των θηλαστικών, είναι σαφές ότι η απόφαση να μη διενεργηθούν το φετινό χειμώνα οι σεισμικές καταγραφές ισοδυναμεί ουσιαστικά με πρόωρο τέλος για τις ερευνητικές δραστηριότητες στην περιοχή.
Για να υπάρξει κάποια διαφορετική εξέλιξη θα πρέπει είτε η κοινοπραξία να αναθεωρήσει το workplan της, είτε να δοθεί εκ μέρους της ΕΔΕΥ παράταση στο χρόνο εκπλήρωσης της συμβατικής υποχρέωσης. Ωστόσο, όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές, η κοινοπραξία δεν έχει υποβάλει κάποιο αίτημα για παράταση.
Σε κάθε περίπτωση, η απόφαση της κοινοπραξίας δε θα πρέπει να προκαλεί έκπληξη, με δεδομένο το διεθνές σκηνικό που έχει διαμορφωθεί γύρω από την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων, αλλά και τις αποφάσεις για ταχεία απανθρακοποίηση του ενεργειακού συστήματος της χώρας μας. Μάλιστα στο παρελθόν δεν έλειψαν δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών, οι οποίες αποτύπωναν το κλίμα σκεπτικισμού απέναντι στην έρευνα και εξόρυξη υδρογονονθράκων.
Σε διεθνές επίπεδο πάντως, οι εταιρείες στρέφουν τις επενδύσεις τους σε πιο ώριμα και προχωρημένα κοιτάσματα, όπως έκανε πρόσφατα η γαλλική Total, η οποία εξαγόρασε στο Ιράκ μεγάλο αριθμό κοιτασμάτων, στα οποία η εξόρυξη είναι ευκολότερη και φθηνότερη, ενώ και το πολιτικό ρίσκο θεωρείται μικρότερο, υπό την έννοια ότι δεν υπάρχουν πολιτικές ή κοινωνικές αντιδράσεις στις εξορύξεις.
Σε αντίθεση με την Ελλάδα, πάντως, οι δύο ξένες εταιρείες της κοινοπραξίας η Total και η ExxonMobil, εμφανίζονται πιο αποφασισμένες να προχωρήσουν τις έρευνες στις θαλάσσιες παραχωρήσεις της Κύπρου, όπου συμμετέχουν. Και αυτό διότι η Κύπρος προχώρησε με ταχύτερα βήματα και εκμεταλλεύτηκε καλύτερα την χρονική περίοδο που το διεθνές περιβάλλον της αγοράς υδρογονανθράκων ήταν θετικό. Έτσι σήμερα υπάρχουν διαθέσιμα αποτελέσματα ερευνητικών γεωτρήσεων, που καθιστούν εφικτό για τη χώρα να προχωρήσει και στην εκμετάλλευση των κοιτασμάτων που εντοπίστηκαν.
Αξίζει να αναφερθεί τέλος, ότι σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις του διευθύνοντος συμβούλου της ΕΔΕΥ Α. Στεφάτου, υπάρχουν βάσιμες ενδείξεις ότι η Ελλάδα –και ειδικότερα η Κρήτη- θα μπορούσε να φιλοξενεί σημαντικά κοιτάσματα φυσικού αερίου.