Η αλήθεια είναι ότι δεν ξέρουμε πολλά πράγματα για τον ιό. Δεν ξέρουμε καν πόσους ανθρώπους έχει σκοτώσει.
Ο αριθμός λ.χ. που ανακοινώνει κάθε μέρα ο κ. Τσιόρδας δεν είναι ο πραγματικός αριθμός των νεκρών από τον κορωνοϊό αλλά ο αριθμός των νεκρών και των κρουσμάτων που καταλήγουν στα νοσοκομεία της χώρας.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα και οι απαγορεύσεις λήφθησαν εγκαίρως κάνουμε την υπόθεση ότι η διαφορά δε θα είναι τόσο χαοτική όσο αυτή που εμφανίζεται σε άλλες χώρες, όπως στη γειτονική μας Τουρκία, ή στην Ισπανία. Μπορεί όμως και όχι. Στην πραγματικότητα, δεν ξέρουμε.
Στην Τουρκία και στην Ισπανία, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασαν οι New York Times ο αριθμός των νεκρών είναι πολλαπλάσιος από αυτόν που ανακοινώνεται. Πώς έφτασαν σε αυτό το συμπέρασμα; Μα προχωρώντας σε μία σύγκριση των στοιχείων για τους θανάτους φέτος κατά την περίοδο της επιδημίας του κορωνοϊού σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο σε προηγούμενες χρονιές.
Τα αποτελέσματα που παρουσίασαν προκαλούν εντύπωση και αποτυπώνουν το πραγματικό μέγεθος του προβλήματος.
Στη Νέα Υόρκη ο αριθμός των νεκρών φέτος για την περίοδο από 9 Μάρτη έως 12 Απρίλη είναι τέσσερις φορές μεγαλύτερος σε σχέση με προηγούμενες χρονιές.
Στην Κωνσταντινούπολη για την ίδια περίοδο καταγράφονται 2.100 επιπλέον θανάτοι σε σχέση με προηγούμενα χρόνια. Ο αριθμός των 2.100 νεκρών είναι διπλάσιος από αυτόν που έχει επίσημα ανακοινώσει η κυβέρνηση της Τουρκίας για όλη τη χώρα.
Παρόμοια παραδείγματα υπάρχουν σε μία σειρά χώρες.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με έρευνα του καθηγητή του Στάνφορντ Γ. Ιωαννίδη τα πραγματικά κρούσματα μπορεί να είναι 50 με 85 φορές παραπάνω από αυτά που έχουν καταγραφεί η πραγματικότητα που αποτυπώνεται είναι πάρα πολύ διαφορετική από αυτή που παρουσιάζεται.
Είναι μία πραγματικότητα στην οποία δε γνωρίζουμε ούτε τον ακριβή αριθμό των κρουσμάτων, ούτε τον ακριβή αριθμό θανάτων. Έχουμε στοιχεία μεν, ανεπαρκή δε.
Όμως είναι πιθανό να μη γνωρίζουμε ούτε ποιον ιό έχουμε απέναντί μας.
Ερευνητές του Κέμπριτζ μιλάνε για 3 διαφορετικά στελέχη – μεταλλάξεις του κορωνοϊού – που κυκλοφορούν σε Ευρώπη, Ασία και ΗΠΑ με διαφορετικά χαρακτηριστικά.
Ερευνητές από την Κίνα ανεβάζουν τον αριθμό των μεταλλάξεων σε 30 με τις πιο επιθετικές μεταλλάξεις να κυκλοφορούν στις χώρες όπου οι συνέπειες του ιού είναι πιο δραματικές.
Οι διαφορές μεταξύ των ιών είναι τόσο μεγάλες ώστε οι επιθετικές μεταλλάξεις, σύμφωνα με τους ερευνητές, να δημιουργούν 270 φορές περισσότερο ιικό φορτίο σε σύγκριση με τα πιο αδύναμα στελέχη.
Υπάρχουν πολλά ακόμα που δε γνωρίζουμε με βεβαιότητα.
Όπως πόση διάρκεια θα έχει η ανοσία που δημιουργείται στους οργανισμούς που έχουν περάσει τον ιό. Επίσης, δε γνωρίζουμε αν τελικά θα αρκεί ένα εμβόλιο, κι αν το εμβόλιο θα πρέπει να γίνεται μία φορά ή θα πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο.
Πρώτα βεβαίως πρέπει να βρεθεί το εμβόλιο. Αλλά η επιστήμη δε λειτουργεί υπό καθεστώς έκτακτης ανάγκης και δε μπορεί να παράγει άμεσα αποτελέσματα μας υπενθυμίζει ο Bruno Canard.
Πραγματικά δεν ξέρουμε πολλά. Έχουμε πολλές υποθέσεις, πολλά δεδομένα, όμως δεν έχουμε απόλυτες γνώσεις.
Νομίζαμε λ.χ. ότι η χλωροκίνη μπορεί να είναι αποτελεσματική ενάντια στον κορωνοϊό παρά τις σοβαρές παρενέργειές της, όμως νέα έρευνα αποδεικνύει ότι όχι μόνο δεν είναι αποτελεσματική αλλά μπορεί να είναι και επικίνδυνη.
Γιατί η επιστήμη δεν λειτουργεί υπό καθεστώς έκτακτης ανάγκης, θέλει χρόνο η έρευνα, όμως οι οικονομίες βρίσκονται στο κόκκινο.
Δε βρίσκονται στο κόκκινο εξαιτίας της αδυναμίας των επιστημόνων να επισπεύσουν τις διαδικασίες εύρεσης φαρμάκου αλλά εξαιτίας της χρόνιας αδυναμίας των πολιτικών να αντιληφθούν τη σημασία της διαφύλαξης της δημόσιας υγείας.
Ο Bruno Canard ξανά είπε αυτό που είχαμε ακούσει και από άλλους ερευνητές. Αναγκάστηκε να κόψει ταχύτητα στην έρευνά του για τους κορωνοϊούς παρά τις επισημάνσεις του για τον κίνδυνο κάποιας φονικής επιδημίας επειδή οι κυβερνήσεις δεν έδωσαν ποτέ αρκετή σημασία. Δε θεώρησαν αρκετά κερδοφόρο το έργο του…
Τα λάθη έχουν κόστος, ειδικά όταν είναι στρατηγικού χαρακτήρα. Και ήταν στρατηγικού χαρακτήρα η λάθος απόφαση που πάρθηκε για περικοπές στη χρηματοδότηση και στη στελέχωση της ερευνητικής ομάδας του Bruno Canard στη Γαλλία.
Όπως ήταν λάθος η απόφαση για την αντίστοιχη ερευνητική ομάδα στην Αγγλία, στη Γερμανία, στις ΗΠΑ, στην Ελλάδα.
Όπως ήταν λάθος και η απόφαση για περικοπές στη δημόσια υγεία στην Ελλάδα με μεγαλύτερη ένταση τα τελευταία 10 χρόνια. Το ίδιο και στη Γαλλία, την Αγγλία, τις ΗΠΑ, την Ιταλία.
Είναι από τα λίγα πράγματα που πραγματικά γνωρίζουμε μέσα στην επιδημία: γνωρίζουμε τα λάθη που ήταν αναγκαία για να φτάσουμε στο σημείο που βρισκόμαστε.
Το σημείο που βρισκόμαστε είναι να περιμένουμε από τους επιστήμονες να παράγουν μέσα σε 1 μήνα τη γνώση και τα αποτελέσματα που δεν τους επέτρεψαν – λόγων των περικοπών – να παράγουν τα 18 ολόκληρα χρόνια που προηγήθηκαν από την εμφάνιση του SARS, του δίδυμου αδελφού του σημερινού κορωνοϊού, υπό την πίεση τώρα μίας παγκόσμιας οικονομίας που καταρρέει.
Το κυρίαρχο, στρατηγικό λάθος για την σημερινή μεγάλη έλλειψη των απαραίτητων δεδομένων για να δώσουμε αποτελεσματικά τη μάχη δεν είναι όμως ένα λάθος κάποιου πολιτικού. Δεν είναι ένα πολιτικό λάθος αλλά μία λάθος πολιτική που είχε εύρος και εφαρμόζεται σε όλες σχεδόν τις χώρες του κόσμου.
Έχει όνομα: είναι ο νεοφιλελευθερισμός.
Είναι αυτός ο οποίος αφού δημιούργησε τις συνθήκες της καταστροφής τώρα καλεί τους πολίτες που θα κληθούν να πληρώσουν το τίμημα για τις εγκληματικές του πράξεις να βαρέσουν παλαμάκια προς εκείνους που άφησε γυμνούς – δίχως χρηματοδότηση και εξοπλισμό – να δώσουν τη μάχη για να σωθεί η κοινωνία, για να μπορέσει να κρυφθεί – βαρώντας και αυτός μαζί με τους πολίτες παλαμάκια – από τις ανυπολόγιστες ευθύνες του.
Αν υπάρχει ένας δολοφόνος επί σκηνής, αυτός δεν είναι ο ιός, δεν είναι κάποιος άνθρωπος.
Ο πραγματικός ένοχος είναι μία κακή ιδέα.
Και όπως ένας ιός δεν είναι νεκρός ή ζωντανός και χρειάζεται τον άνθρωπο για τον πολλαπλασιασμό του, έτσι και μία κακή ιδέα, ζει μέσα από τους ανθρώπους, διαδίδεται και προκαλεί τις πιο μεγάλες καταστροφές μέσω του πολλαπλασιασμού και των μεταλλάξεών της, μέσα από την αδυναμία να αναγνωρίσουμε πόσο κακή είναι.
Γιατί η απλή αλήθεια είναι ότι η πανδημία του κορωνοϊού δε θα μπορούσε να είχε συμβεί δίχως τη διάδοση όπως ένας ιός μίας πολύ κακής ιδέας: της ιδέας του νεοφιλελευθερισμού