Ολοκληρώθηκαν τη Δευτέρα 19 Σεπτέμβρη 2022 οι εξαήμερες εκδηλώσεις για την 79η επέτειο του Ολοκαυτώματος των χωριών της Βιάννου και της Δυτικής Ιεράπετρας με την εξαιρετική συναυλία του Μανώλη Λυδάκη και της Μαρίνας Δαναλάκη στο ασφυκτικά γεμάτο Κηποθέατρο «Νίκος Καζαντζάκης» στο Ηράκλειο.
Χιλιάδες πολίτες τίμησαν την ιερή μνήμη των 461 θυμάτων των μαρτυρικών χωριών της Βιάννου και της Δυτ. Ιεράπετρας και διατράνωσαν την αποφασιστικότητά τους να μην αφήσουν τη σκόνη του χρόνου να σκεπάσει τις ιερές μορφές των μαρτύρων μας. Οι απόγονοι των τραγικών θυμάτων της ναζιστικής γερμανικής καταιγίδας που ισοπέδωσε τα χωριά μας, θύματα κι οι ίδιοι της ναζιστικής θηριωδίας, διατηρούν άσβεστο το κερί της μνήμης και διακηρύσσουν με απόλυτο σεβασμό πως οι μάρτυρες της Βιάννου δεν χάθηκαν ματαίως. Το αίμα τους πότισε το δέντρο της Ελευθερίας, της Εθνικής μας Ανεξαρτησίας και της Δημοκρατίας.
Οι εκδηλώσεις που οργάνωσαν η Ένωση Θυμάτων Ολοκαυτώματος Βιάννου, ο Δήμος Βιάννου και η Περιφέρεια Κρήτης, υπό την αιγίδα του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα, στέφθηκαν από απόλυτη επιτυχία. Για έξι μέρες οι πολίτες της Βιάννου και του Ηρακλείου επανέφεραν στην επικαιρότητα τα τραγικά γεγονότα του μαύρου Σεπτέμβρη του 1943 και συνομίλησαν με τους εκατοντάδες νεκρούς τους, καταθέτοντας για άλλη μια φορά την υπόσχεση πως συνεχίζουν τον αγώνα για Δικαιοσύνη!
Οι εκδηλώσεις μνήμης ξεκίνησαν την Τετάρτη 14 Σεπτέμβρη με λειτουργίες και δεήσεις σε εκκλησίες και μνημεία χωριών της επαρχίας Βιάννου. Συνεχίστηκαν την Πέμπτη το απόγευμα με Πορεία Μνήμης και Δικαιοσύνης προς τον τόπο μαζικής εκτέλεσης Αμιρά, στην οποία συμμετείχαν επιζώντες του Ολοκαυτώματος και μέλη οικογενειών των θυμάτων. Αργότερα οργανώθηκε εκδήλωση με θέμα «Από τη Βιάννο στο Κομμένο: Εκεί που η μνήμη αγρυπνά κι απαιτεί Δικαιοσύνη! Δεν χάθηκαν ματαίως» και αφορμή το βιβλίο του Δημήτρη Βλαχοπάνου, Προέδρου του Ομίλου Μελέτης Ολοκαυτώματος Κομμένου, «γάμος στις φλόγες». Το βιβλίο αφηγείται τον ματωμένο γάμο της νύφης του Κομμένου Αλεξάνδρας, τον οποίο τύλιξαν στις φλόγες οι γερμανοί στρατιώτες της 1ης γερμανικής μεραρχίας εντελβάις, όταν τη Δευτέρα 16 Αυγούστου 1943 μετέτρεψαν το Κομμένο σε ολοκαύτωμα και δολοφόνησαν 317 κατοίκους του, μεταξύ των οποίων τη νύφη Αλεξάνδρα, τους γονείς της και τα έξι από τα οχτώ αδέρφια της, τον γαμπρό Θεοχάρη και τους συγγενείς του, καθώς και 36 βρέφη και νήπια έως πέντε χρονών. Το βιβλίο παρουσίασε ο δημοσιογράφος Μανώλης Σπανάκης. Το συγγραφέα προσφώνησε ο Αριστομένης Αρ. Συγγελάκης, Πρόεδρος της Ένωσης Θυμάτων Ολοκαυτώματος Δήμου Βιάννου.
Την Παρασκευή 16 Σεπτέμβρη ακολούθησε στο Πανδημοτικό Μνημείο Ολοκαυτώματος Βιάννου, στην περιοχή Σελί Αμιρά, εκδήλωση για το Ολοκαύτωμα της Βιάννου και τη διεκδίκηση των Γερμανικών Αποζημιώσεων, με κεντρικό ομιλητή τον Δρ. Βασίλη Μανουσάκη, Ιστορικό, Διδάσκοντα στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών ΑΠΘ, και τίτλο της ομιλίας του: «Να πάρετε όσα περισσότερα μπορείτε». Η λεηλασία της Ελλάδας από τη ναζιστική Γερμανία. Η εκδήλωση περιλάμβανε εισηγήσεις της Άννας Μανουκάκη – Μεταξάκη, Ιστορικής Ερευνήτριας και Συγγραφέως, και του Δρ. Αριστομένη Ι. Συγγελάκη, Συγγραμματέα του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην εκδήλωση απηύθυνε θερμό μήνυμα υποστήριξης ο Δρ. Ulrich Schneider, Γενικός Γραμματέας της Παγκόσμια Ομοσπονδία Αντιστασιακών – Αντιφασιστών (FIR). Μετά τις ομιλίες και τις παρεμβάσεις, η βραδιά έκλεισε με τη συναυλία των καλλιτεχνών Μάνου Παπαδάκη και Γιώργου Γλυκοκόκαλου.
Το Σάββατο 17 Σεπτέμβρη τελέστηκε στον Ιερό Ναό των Αγίων Πάντων η επίσημη δοξολογία και ακολούθησε η τελετή στο Πανδημοτικό Μνημείο Ολοκαυτώματος Βιάννου στην περιοχή Σελί Αμιρά, με επιμνημόσυνη δέηση από τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου κ.κ. Ανδρέα και ομιλία για το ιστορικό του Ολοκαυτώματος από τον φιλόλογο και Πρόεδρο του Συλλόγου Βιαννιτών της Αθήνας ο «Διαβάτης» Γεώργιο Στρατογιαννάκη. Ακολούθησε η κατάθεση στεφάνων, από τους εκπροσώπους της Κυβέρνησης, του Ελληνικού Κοινοβουλίου, τον περιφερειάρχη, τους δημάρχους Βιάννου, Ηρακλείου, τον Δήμο Ιεράπετρας, εκπροσώπους των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, εκπροσώπους των κομμάτων, των Ενώσεων Θυμάτων Βιάννου, Δαμάστας, Σοκαρά, του πολιτιστικού συλλόγου Σάρχου και του γυμνασίου Βιάννου. Σημειώνεται ότι στην τελετή κατέθεσε επίσης στεφάνι επταμελής αντιπροσωπεία του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα αποτελούμενη από πέντε Έλληνες και δύο Γερμανούς συναγωνιστές στον αγώνα για Δικαιοσύνη και Αποζημίωση.
Την Κυριακή 18 Σεπτέμβρη έγιναν στην Έμπαρο τα αποκαλυπτήρια του μνημείου με θέμα «Η μεγάλη κύκλωση της Εμπάρου» και κεντρικό ομιλητή τον Γιώργο Καλογεράκη, διδάκτορα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Στην εκδήλωση, που οργάνωσε ο Πρόεδρος της Κοινότητας Εμπάρου Γιώργος Περογιαννάκης σε συνεργασία με την Ένωση Θυμάτων Ολοκαυτώματος Δήμου Βιάννου, έδωσαν το παρών βουλευτές, εκπρόσωποι της Περιφέρειας Κρήτης, Δήμαρχοι, στελέχη των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας, εκπρόσωποι μαζικών φορέων, οι δημιουργοί του Μυρτώ Συγγελάκη και Χαράλαμπος Κοτσάμπασης, και πλήθος κόσμου, έκλεισε με τη συναυλία του Μάνου Παπαδάκη.
Οι Εκδηλώσεις Μνήμης και Διεκδίκησης ολοκληρώθηκαν τη Δευτέρα 19 Σεπτέμβρη με τη μεγάλη συναυλία του Μανώλη Λυδάκη και της Μαρίνας Δαναλάκη στο Κηποθέατρο Νίκος Καζαντζάκης στο Ηράκλειο με την παρουσία 1500 πολιτών που κατέκλυσαν τον υπέροχο χώρο. Στην εισαγωγική του σύντομη ομιλία ο Δρ. Αριστομένης Ι. Συγγελάκης σημείωσε ότι το Ολοκαύτωμα της Βιάννου αποτελεί τομή στην ιστορία της Κατοχής. Χαρακτήρισε, δε, καθοριστική τη συμβολή της Μάχης της Κρήτης και της Εθνικής Αντίστασης των Ελλήνων στη συντριβή του Άξονα και την Ελλάδα πρωτοπόρο της Αντιφασιστικής Νίκης των Λαών, τονίζοντας ότι ο αγώνας για Μνήμη και Δικαιοσύνη ενάντια στους επιλήσμονες και τους αρνητές των Γερμανικών Αποζημιώσεων, φανερούς ή κρυφούς, συνεχίζεται ανυποχώρητα. Την εκδήλωση χαιρέτισαν εκ μέρους της Περιφέρειας Κρήτης ο εντεταλμένος σύμβουλος Πολιτισμού Κώστας Φασουλάκης και ο Δήμαρχος Βιάννου Μηνάς Σταυρακάκης, η αναφορά του οποίου στην παρουσία παιδιών του Δημοτικού Σχολείου Άρβης στην πορεία Μνήμης και Δικαιοσύνης της Πέμπτης 15 Σεπτέμβρη στον Αμιρά προκάλεσε θετική εντύπωση.
Εκ μέρους των συνδιοργανωτών απευθύνουμε θερμές ευχαριστίες στους ομιλητές, τους καλλιτέχνες, όσους εργάστηκαν για την επιτυχία των εκδηλώσεων και όσους έδωσαν το παρών σ’ αυτές. Θερμές ευχαριστίες απευθύνονται, επίσης, στους βουλευτές και εκπροσώπους της κυβέρνησης και των πολιτικών κομμάτων (ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ, ΜΕΡΑ-25), με ιδιαίτερη αναφορά στην παρουσία του Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου του ΚΚΕ Θανάση Παφίλη, που ήλθε στην Κρήτη για να συμμετάσχει στην τελετή μνήμης του Ολοκαυτώματος της Βιάννου. Οφείλουμε επίσης ευχαριστίες στους εκπροσώπους των Ενώσεων Θυμάτων, Αντιστασιακών Οργανώσεων, Πολιτιστικών Συλλόγων και άλλων φορέων, στους Δημάρχους, δημοτικούς και περιφερειακούς συμβούλους, στους εκπροσώπους της Εκκλησίας και, πάνω απ’ όλα, στους χιλιάδες πολίτες που έδωσαν δυναμικό παρών στις εκδηλώσεις.
Ιδιαίτερη αναφορά οφείλουμε στον Περιφερειάρχη Κρήτης Σταύρο Αρναουτάκη, στον Πρόεδρο του Περιφερειακού Συμβουλίου Παύλο Μπαριτάκη, τον Αντιπεριφερειάρχη Ηρακλείου Νίκο Συριγωνάκη και συνολικά το Περιφερειακό Συμβούλιο Κρήτης για την οικονομική στήριξη των εκδηλώσεων, καθώς και στον Δήμαρχο και το Δημοτικό Συμβούλιο Βιάννου για την πολύτιμη συνδρομή τους.
Η Ένωση Θυμάτων Ολοκαυτώματος Δήμου Βιάννου αισθάνεται δικαιωμένη από την επιτυχία των εκδηλώσεων. Γι’ αυτό και, σε πείσμα των δύσκολων καιρών, συνεχίζουμε τον αγώνα μας για Δικαιοσύνη κι Αποζημίωση ως την τελική του νίκη. Μετά, δε, από την επίσημη διεκδίκηση από την Πολωνία Γερμανικών Αποζημιώσεων ο αγώνας μας μπαίνει σε νέα τροχιά. Δεν είμαστε πλέον μόνοι. Η κυβέρνηση και συνολικά το πολιτικό σύστημα καλούνται να υλοποιήσουν το ομόφωνο ψήφισμα της Βουλής των Ελλήνων της 17ης Απριλίου 2019 χωρίς άλλη καθυστέρηση.
Ανυποχώρητος αγώνας για Δικαιοσύνη κι Αποζημίωση!