Ο Γεώργιος Καντανολέων, πατέρας του Πέτρου ήταν κατά το 1570 ένας πολύ ισχυρός γαιοκτήμονας. Είχε το αρχοντικό του στο Κουστογέρακο Σελίνου. Τέθηκε επί κεφαλής σε μια ακόμα επανάσταση κατά των Ενετών.

Λίγο πριν την επανάσταση είχαν γίνει ιππικοί αγώνες στο Κουστογέρακο όπου νικητής των αγώνων ήταν ο γυιός του ο Πέτρος. Το έπαθλο για την νίκη του, του το πρόσφερε η ωραιότατη κόρη του Ενετού Διοικητή των Χανίων, Σοφία Da Molin. Οι δυο νέοι ερωτεύτηκαν με την πρώτη ματιά. Ένας απίστευτος, φλογερός έρωτας γεννήθηκε ανάμεσα στον όμορφο γυιό του επαναστάτη Καντανολέοντα και της πανέμορφης μοναχοκόρης του Ενετού Διοικητή, Σοφίας. Η εξοχική έπαυλις των Νταμολήδων βρισκόταν στον Αλικιανό Χανίων. Ερείπια της οποίας, σύμφωνα με ιστορικούς σώζονται μέχρι σήμερα στον Αλικιανό. Οι δυο νέοι, χρησιμοποιώντας τους έμπιστούς τους ανθρώπους, αντάλλασσαν ερωτικές επιστολές. Εν τω μεταξύ ο πατέρας του Πέτρου, Γεώργιος Καντανολέων εκμεταλλευόμενος εκείνη την χρονική περίοδο που οι Ενετοί κατακτητές δεν είχαν στην Κρήτη, πολυάριθμα στρατεύματα, ξεκίνησε επανάσταση. Μεταξύ των πέντε στρατηγών του, ο Καντανολέων είχε ορίσει ως καγκελάριο τον Αναστάση Πάτερο – Ζάπα από την Ανώπολη Σφακίων. Η επανάσταση πήγαινε κατ’ ευχήν και οι Ενετοί είχαν κλειστεί στα τέσσερα μεγαλύτερα κάστρα, από τα οποία παραδόθηκε το κάστρο της Ρεθύμνης ενώ των Χανίων αντιστεκόταν. Ήταν έτοιμο όμως και αυτό για να παραδοθεί στους επαναστάτες. Οι επαναστάτες ήλθαν σε συνεννόηση με τον Πατριάρχη και τον Τσάρο της Ρωσίας για βοήθεια ούτως ώστε να γενικευθεί και να ευοδωθεί η εξέγερση σ’ όλη τη Κρήτη.

Όμως τότε ο Καντανολέων έπεσε θύμα παμπόνηρης παγίδευσης. Ο πατέρα της Σοφίας που είχε πληροφορηθεί για τον έρωτα της κόρης του Σοφίας και του Πέτρου Καντανολέοντα προσποιήθηκε συνεργασία με τους επαναστάτες και αυτονόμηση του απ’ την Βενετία. Του προσέφερε δε την κόρη του Σοφία να την παντρευτεί ο γυιός του, Πέτρος Καντανολέων. Έτσι συμφώνησαν οι επαναστάτες με τους Ενετούς. Ο γάμος έγινε στην έπαυλη στον Αλικιανό με πολλούς καλεσμένους και μεγάλη λαμπρότητα. Οι δυο νέοι, πανέμορφοι και οι δύο, λαμπεροί από χαρά και από τα πολύτιμα νειάτα τους, έπλεαν σε πελάγη ευτυχίας. Έτρωγαν και έπιναν όλοι οι καλεσμένοι. Το κρασί έρεε άφθονο. Όμως, ως άλλο ‘’Game of thrones’’ αληθινό, και έντρομο και θλιβερό και φονικό, εκτυλίχθηκε η βραδυά χαράς του γάμου των δύο νέων. Τους καλεσμένους του Καντανολέοντα τους κοίμισαν και τους έσφαξαν όλους. Ξεκοίλιασαν τις έγκυες γυναίκες και τον γαμπρό τον περίφημο, τον ξακουστό για την ομορφιά, και τις χάρες του και την ανδρεία του, Πέτρο, τον κρέμασαν σ’ ένα δέντρο στην κλειστή αυλή της έπαυλης.

Την Σοφία, την είχαν και αυτή κοιμίσει με ναρκωτικό στο κρασί της. Μόλις συνήλθε και είδε στην αίθουσα τη μεγάλη, την αίθουσα του γάμου της την μεγάλη σφαγή, έντρομη έτρεξε να βρει τον Πέτρο. Και ω δυστυχία της, ω τραγωδία ανείπωτη, είδε τον αγαπημένο της νεκρό στο δέντρο κρεμασμένο, απ’ τον πατέρα της, γαμήλιο δώρο στον σκοτεινό γάμο της. Δεν άντεξαν τα λογικά της και με το μεταξωτό νυφικό της πέπλο, κρεμάστηκε, αυτή η νύφη του θλιβερού γάμου, η πεντάμορφη, η ξακουστή για την ομορφιά της Σοφία, η μοναχοκόρη των Da Molin, από το μεσιανό δοκάρι της μεγάλης σάλας που γινόταν το γαμήλιο γλέντι και που εκτυλίχθηκε η τραγωδία.

Μετά τους Ενετούς, ήλθαν κατακτητές οι Τούρκοι που άρπαξαν τις σπουδαίες περιουσίες των Ενετών. Η έπαυλις και τα κτήματα των Da Molin στον Αλικιανό περιήλθαν στον Τούρκο ονόματι Αρίφ Σουλάκη, γενίτσαρος και Διοικητής.

Τα ερείπια της έπαυλης σώζονται. Ο μεγαλοπρεπής πύργος των Da Molin στον Αλικιανό Χανίων αποτελούνταν από τρία οικοδομήματα. Το πρώτο κτίστηκε το 1229 απ’ τον γενάρχη των Da Molin, τον Marco Da Molin. Το κτίσμα αυτό αποτελούσε ένας ψηλός πύργος με οδοντωτό προμαχώνα στην κορυφή που το ονόμαζαν οι Αλικιανιώτες, βίγλα. Είχε σαν έμβλημα έναν μύλο (Molin) που ήταν το οικόσημο των Μολίνων. Υπήρχε στον πύργο ψηλά και το απόφθεγμα ‘Circumago non flecto’’ που σημαίνει ‘’γυρίζω, μα δεν κάμπτομαι’’. Στην είσοδο του πύργου ήταν η επιγραφή: ‘’Omnia mundi fumus et umbra’’ δηλαδή: ‘’Όλα τα εγκόσμια είναι καπνός και σκιά’’. Αυτό το απόφθεγμα βρέθηκε και σε άλλους βενετικούς πύργους. Κρύβουν μια μελαγχολία. Ήταν τρία οικοδομήματα σε ένα σύνολο. Όλα αυτά υπήρχαν και το έτος 1985 που γράφτηκε αυτό το σπουδαίο βιβλίο το ‘’Κρήτη Αφιέρωμα’’, απ’ όπου πήρα στοιχεία ιστορικά. Και πριν δύο χρόνια που επισκεφθήκαμε αυτά τα ερείπια, στον πύργο πάνω υπήρχαν αποφθέγματα και οικόσημα που όμως δεν μπορούσαμε να τα διαβάσομε και να διαπιστώσουμε πως ήταν τα ίδια μ’ αυτά που αναφέρονται στο βιβλίο.

Η μεγάλη σάλα προοριζόταν για τελετές, δεξιώσεις, χορούς, εκδηλώσεις. Χωρούσε γύρω στα 300 άτομα. Οι πόρτες και τα παράθυρα είχαν επιχρυσωμένα ανάγλυφα και οι αίθουσες ήταν στολισμένες με ελαιογραφίες και τα παράσημα των Da Molin, επίσης με πελώριους καθρέπτες, γυάλινα κηροπήγια καθώς και ένα εκατόφωτο πολυέλαιο με κρυστάλλινα πρίσματα. Όλα αυτά ‘’εγένοντο άφαντα τρόπαια, κλέη και ευγενείας στέμματα’’, πλην της επιγραφής του πυλώνος ‘’Omnia mundi fumus et umbra’’ λες και αυτοί που την λεηλάτησαν τρόμαζαν με το περιεχόμενο της επιγραφής. Ο τόπος, ως έχει, περί ποιεί μελογχολίαν.
Η σαύρα, μόνη ζωντανή οικοδέσποινα, των επαύλεων τέρπεται και παίζει ηλιοπαθής’’ όπως αναφέρει ο Ζαμπέλιος στους ‘’Κρητικούς Γάμους’’ σελ. 554. Και στην ‘’Ιστορία της Κρήτης’’ Β. Ψιλλάκη σελ. 1053 γράφεται:
Ο Πέτρος, ο γαμπρός, παραβάλλει τον εαυτό του με πλάτανο και τη Σοφία, τη νύφη, με κισσό στους παρακάτω στίχους, σε γράμμα που της είχε στείλει:

‘’Και να έρθει μέρα και με δεις του πλάτου ξαπλωμένο
χωρίς πουλιών παρηγοριά, κιτρινοφυλλιασμένο,
κάνε τον όρκο κόνισμα, το λόγο προσκεφάλι

και μη ξαναμπλεχτείς ποτέ σ’ άλλου πλατάν’ αγκάλη!’’
Και ο Άγγελος Καλοκαιρινός έγραψε ποίημα γι’ αυτό το γάμο.

Μετά την Βενετσιάνικη κατοχή ήρθε η Τουρκική κατοχή. Τα φέουδα τα Βενετσιάνικα τα πήραν οι Τούρκοι. Ο Τούρκος Διοικητής κατείχε την περιουσία, τα κτήματα και την έπαυλη των Da Molin. Τούρκος Διοικητής σκοτώθηκε από δύο Αλικιανιώτες γιατί είχε ξεχειλίσει η αγανάκτηση των ντόπιων. Τα ονόματα των επαναστατών ήταν: Δημητρογιάννης από τον Βατόλακο και Νικόλαος Λουλουδάκης από τον Αλικιανό.

Το γεγονός διαδραματίστηκε το έτος 1887. Ο Τούρκος γενίτσαρος Διοικητής ήταν ο Αρίφ Σουλάκης. Το μετόχι (κτήματα και κτίσματα, πύργος κ.λ.π) του γενίτσαρου Αρίφ Σουλάκη τα αγόρασε ο Μίνως Ησυχάκης και τώρα λέγεται ‘’Του Ησυχάκη’’ και η έπαυλη λέγεται από τους ντόπιους κατοίκους: ‘’Είναι του Ησυχάκη’’.
Υπήρχε βέβαια και Κρητογενίτσαρος Ησυχάκης. Ο Μίνως Ησυχάκης ήταν μετέπειτα. Πάντως σε Ησυχάκη περιήλθαν τα φέουδα και οι πύργοι και η έπαυλις που βέβαια κτίσθηκε από τους Βενετούς. Στα Κρητικά εδάφη. Γι’ αυτό: ‘’Omnia mundi fumus et umbra’’ , δηλαδή ‘’όλα τα εγκόσμια είναι καπνός και σκιά’’.

Άννα Κωνσταντουδάκη – Αγγελάκη

1) Βιβλιογραφία: Κρήτη το Αφιέρωμα, Τοπικές Ιστορίες σειρά Α. τόμοι 1-6
2) ‘’Κρητικοί γάμοι’’ Ζαμπέλιος
3) ‘’Ιστορία τ. Κρήτης’’ Β. Ψιλλάκης
4) 12 Αρχοντόπουλα του Βυζαντίου, Πάρις Κελαΐδης.