Οταν ο στρατιώτης του Κόκκινου Στρατού κάρφωνε τη σημαία της Επανάστασης στην καρδιά του ναζισμού, στο Ράιχσταγκ, σφράγιζε με τον πιο αντιπροσωπευτικό τρόπο την Ιστορία.
Σαν σήμερα πριν από 71 χρόνια, στις 8 Μαίου 1945, στις 3 μμ ώρα Ελλάδας, αναγγελλόταν επισήμως η άνευ όρων συνθηκολόγηση της Γερμανίας του Χίτλερ. Την επομένη, 43 λεπτά μετά τα μεσάνυχτα στο Βερολίνο υπογραφόταν η ιστορική «Πράξη Συνθηκολόγησης» του Β Παγκοσμίου Πολέμου.
Η Ευρώπη και η ανθρωπότητα ανάσανε μετά από 2194 μέρες πολέμου, μεταξύ 110 εκ. στρατιωτών, σ΄ έκταση 22 εκ. τετραγωνικών χιλιομέτρων. Στο πέρασμά του το φασιστικά τέρας άφησε πίσω του πάνω 50 εκ. νεκρούς και σωρούς ερειπίων στην Ευρώπη.
Το ίδιο και στη χώρα μας, που πρόσφερε περίπου μισό εκατομμύρια, με την ιδιαίτερη συμβολή στον αντιφασιστικό αγώνα των λαών κι ένα μεγαλειώδες κίνημα Εθνικής Αντίστασης.
Οι κάτωθι υπογεγραμμένοι…
«Οι κάτωθι υπογεγραμμένοι, ενεργώντας εξ ονόματος της Γερμανικής Ανώτατης Διοίκησης, συμφωνούμε με την άνευ όρων παράδοση όλων των ενόπλων δυνάμεων μας κατά ξηρά, θάλασσα και αέρα, καθώς και όλων των δυνάμεων που βρίσκονται τώρα υπό την γερμανική διοίκηση, προς την Ανώτατη Διοίκηση του Κόκκινου Στρατού και ταυτόχρονα προς την Ανώτατη Διοίκηση των συμμαχικών εκστρατευτικών δυνάμεων…».
Αυτό ήταν το πρώτο άρθρο της παράδοσης άνευ όρων των ναζί στους συμμάχους. Έφερε τις υπογραφές του στρατάρχη Κάιτελ, του ναύαρχου Φρίντεμπουργκ και του στρατηγού της αεροπορίας Στουμπφ. Υπέγραφαν ενώπιον των αντιπροσώπων των ενόπλων δυνάμεων των χωρών της αντιχιτλερικής συμμαχίας: Από μέρους της ΕΣΣΔ ο στρατάρχης Ζούκοφ, της Βρετανίας ο στρατάρχης Α. Τέντερ, των ΗΠΑ ο στρατηγόσ Σπάατς και της Γαλλίας ο στρατηγός Ντε Λατρ ντε Τασινί.
Η πανηγυρική ιστορική σκηνή, μετά από προηγούμενες υπογραφές, εκτυλίχτηκε στις 9 Μαΐου 1945, ώρα 0.43′ π.μ. στην αίθουσα της στρατιωτικής σχολής μηχανικού στο προάστιο Κάρλσχορστ του Βερολίνου.
Η μαρτυρία του Ζούκοφ
Αντί άλλης περιγραφής αξίζει η παράθεση της καταγραφής της από τον Γ. Κ. Ζούκοφ στ΄ απομνημονεύματά του:
«Ώρα 24η ακριβώς- γράφει ο Ζούκωφ- μπήκαμε στην αίθουσα. Άρχιζε η 9 Μαΐου 1945…
Όλοι καθίσαμε στο τραπέζι που ήταν στον τοίχο, όπου υπήρχαν οι κρατικές σημαίες της Σοβιετικής Ένωσης, των Ηνωμένων Πολιτειών, της Αγγλίας και της Γαλλίας. Στα στενόμακρα τραπέζια της αίθουσας, που ήταν καλυμμένα με πράσινη τσόχα, κάθισαν οι στρατηγοί του Κόκκινου Στρατού, τα στρατεύματα των οποίων συνέτριψαν σε συντομότατο χρονικό διάστημα την άμυνα του Βερολίνου και ανάγκασαν τον εχθρό να καταθέσει τα όπλα. Εδώ παραβρίσκονταν πολυάριθμοι σοβιετικοί και ξένοι δημοσιογράφοι και φωτορεπόρτερς.
– Εμείς, οι αντιπρόσωποι της Ανωτάτης Διοίκησης των Σοβιετικών Ενόπλων Δυνάμεων και της Ανωτάτης Διοίκησης των συμμαχικών στρατευμάτων, είπα, ανοίγοντας τη συνεδρίαση, είμεθα εξουσιοδοτημένοι από τις κυβερνήσεις του αντιχιτλερικού συνασπισμού να δεχθούμε την άνευ όρων παράδοση της Γερμανίας από τη Γερμανική Στρατιωτική Διοίκηση. Καλέσατε στην αίθουσα τους αντιπροσώπους της Γερμανικής Γενικής Διοίκησης.
Όλοι οι παριστάμενοι γύρισαν τα κεφάλια τους προς την πόρτα…
Πρώτος χωρίς να βιάζεται και προσπαθώντας να διατηρήσει φαινομενική ηρεμία, πέρασε το κατώφλι ο στρατάρχης Κάιτελ, δεξί χέρι του Χίτλερ. Σήκωσε το χέρι με τη στραταρχική του ράβδο, χαιρετίζοντας τους αντιπροσώπους της Ανωτάτης Διοίκησης των σοβιετικών και συμμαχικών στρατευμάτων.
Μετά τον Κάιτελ μπήκε ο στρατηγός Στούμπφ. Ανάστημα λίγο κάτω του μέτριου, με μάτια γεμάτα κακία και αδυναμία. Ταυτόχρονα μπήκε ο ναύαρχος Φον Φρίντεμπουργκ που έμοιαζε πρόωρα γερασμένος.
Στους Γερμανούς προτάθηκε να καθίσουν σε ξεχωριστό τραπέζι, το οποίο τοποθετήθηκε ειδικά γι” αυτούς κοντά στην είσοδο…
Απευθύνθηκα στη γερμανική αντιπροσωπεία:
– Έχετε στα χέρια σας την πράξη της άνευ όρων παράδοσης, την μελετήσατε και είσθε εξουσιοδοτημένοι να υπογράψετε την πράξη αυτή;…
– Μάλιστα, τη μελετήσαμε και είμαστε έτοιμοι να την υπογράψουμε απάντησε με υπόκωφη φωνή ο στρατάρχης Κάιτελ δίνοντάς μας το ντοκουμέντο που είχε υπογράψει ο ναύαρχος Νταίνιτς. Το ντοκουμέντο αυτό έλεγε ότι ο Κάιτελ, ο Φον Φρίντεμπουργκ και ο Στούμπφ είναι εξουσιοδοτημένοι να υπογράψουν την πράξη της άνευ όρων παράδοσης.
Ήταν κάθε άλλο παρά ο υπερφίαλος εκείνος Κάιτελ, ο οποίος δεχόταν την παράδοση της νικημένης Γαλλίας. Τώρα φαινόταν τσακισμένος, αν και προσπαθούσε να κρατήσει κάποια πόζα.
Αφού σηκώθηκα, είπα τα εξής:
– Προτείνω στη γερμανική αντιπροσωπεία να πλησιάσει εδώ, στο τραπέζι. Εδώ θα υπογράψετε την πράξη της άνευ όρων παράδοσης της Γερμανίας.
Ο Κάιτελ σηκώθηκε γρήγορα από τη θέση του, ρίχνοντας σε μας μια εχθρική ματιά, ύστερα κατέβασε τα μάτια και, παίρνοντας αργά από το τραπέζι τη στραταρχική ράβδο του, προχώρησε με αβέβαιο βήμα προς το τραπέζι μας. Το μονόκλ του έπεσε και κρεμάστηκε στο κορδόνι. Το πρόσωπο του γέμισε με κόκκινες κηλίδες.
Μαζί του πλησίασαν στο τραπέζι ο στρατηγός Στούμπφ, ο ναύαρχος Φον Φρίντεμπουργκ και οι γερμανοί αξιωματικοί που τους συνόδευαν. Αφού διόρθωσε το μονόκλ ο Κάιτελ κάθισε στην άκρη του τραπεζιού και με τρεμάμενο ελαφρά χέρι και χωρίς να βιάζεται υπέγραψε πέντε αντίτυπα της πράξης για την άνευ όρων παράδοση της Γερμανίας. Μετά έθεσαν τις υπογραφές τους οι Στούμπφ και Φρίντεμπουργκ.
Μετά την υπογραφή της πράξης, ο Κάιτελ σηκώθηκε από το τραπέζι, φόρεσε το δεξί γάντι του και προσπάθησε πάλι να επιδείξει το στρατιωτικό του παράστημα, αλλά δεν τα κατάφερε και γύρισε ήσυχα πίσω στο τραπέζι του.
Στις 9 Μαΐου 1945 ώρα 0.43′, η υπογραφή της πράξης για την άνευ όρων παράδοση της Γερμανίας είχε τελειώσει…».
Ο φόρος του αίματος
Η αντιφασιστική νίκη, με την άνευ όρων συνθηκολόγηση της Γερμανίας, στην ουσία της ήταν επίτευγμα της ΕΣΣΔ και του Κόκκινου Στρατού. Το γεγονός αυτό, τότε δεν ήταν σε θέση να το αμφισβητήσει κανείς, πράγμα που φαίνεται πεντακάθαρα και από τα συγχαρητήρια μηνύματα που έστειλαν στον Στάλιν οι ηγέτες της Μ. Βρετανίας και των ΗΠΑ. «Σας διαβιβάζω εγκάρδιον χαιρετισμόν με την ευκαιρίαν της λαμπράς νίκης που εσημειώσατε εκδιώξαντες τους επιδρομείς από το έδαφός σας και συντρίψαντες την ναζιστικήν τυραννίαν» έγραφε στο μήνυμά του της 9ης Μάη 1945, προς το Σοβιετικό ηγέτη, ο Βρετανός πρωθυπουργός Ουίνστον Τσόρτσιλ. Στο δικό του αντίστοιχο μήνυμα ο Αμερικανός πρόεδρος, Χ. Τρούμαν, σημείωνε: «Εκτιμώμεν μεγάλως την μεγαλειώδη συμβολήν της πανισχύρου Σοβιετικής Ενώσεως εις την υπόθεσιν του πολιτισμού και της ελευθερίας. Διεδηλώσατε την ικανότητα ενός φιλελευθέρου και εις ύψιστον βαθμόν ανδρείου λαού να συντρίψη τας κακάς δυνάμεις της βαρβαρότητος, οσονδήποτε ισχυραί και αν είναι αύται. Επ’ ευκαιρία της κοινής μας νίκης χαιρετίζομεν τον λαόν και τας στρατιάς της Σοβιετικής Ενώσεως και την ανυπέρβλητον ηγεσίαν τους».
Στο διάγγελμά του προς το σοβιετικό λαό με την ευκαιρία της αντιφασιστικής νίκης ο Στάλιν έλεγε μεταξύ άλλων πως αν και η Γερμανία του Χίτλερ επιδίωξε να εκμηδενίσει και να διαμελίσει την ΕΣΣΔ, «στην πραγματικότητα έγινε κάτι εντελώς αντίθετο από αυτό που έλεγαν μέσα στο παραλήρημα τους οι χιτλερικοί. Η Γερμανία τσακίστηκε κατακέφαλα. Τα γερμανικά στρατεύματα συνθηκολογούν. Η Σοβιετική Ενωση πανηγυρίζει τη νίκη, αν και δεν ετοιμάζεται ούτε να διαμελίσει, ούτε να εκμηδενίσει τη Γερμανία»
Η δήλωση αυτή, ότι η Σοβιετική Ενωση δεν είχε βλέψεις σε βάρος της Γερμανίας, αποκτά ξεχωριστή σημασία, αν αναλογιστεί κανείς το φόρο αίματος που πλήρωσε ο σοβιετικός λαός για να γίνει πραγματικότητα η αντιφασιστική νίκη.
Σ’ ένα μέτωπο, το μήκος του οποίου κυμαινόταν από 3.000 έως 6.200 χιλιόμετρα -και πίσω από τις γραμμές του μετώπου σε περιοχές κατεχόμενες από τον εχθρό, που βρισκόταν στα νώτα του- ο στρατός της ΕΣΣΔ έδωσε σκληρές μάχες, για 1.418 μέρες και νύχτες. Κάθε λεπτό του πολέμου υπήρχαν κατά μέσο όρο 9 νεκροί, κάθε ώρα 507 και κάθε μέρα 1.400. Από αυτά τα νούμερα εύκολα μπορεί κανείς να καταλάβει πώς φτάσαμε στο φοβερό αριθμό των 20.000.000 και πάνω νεκρών, που ήταν το βαρύ τίμημα που πλήρωσε η ΕΣΣΔ σε ανθρώπινο δυναμικό για να έρθει η 9η Μάη 1945. Δύο στους πέντε νεκρούς, στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ήταν Σοβιετικοί πολίτες, ενώ η Αγγλία και οι ΗΠΑ είχαν αντίστοιχα 375.000 και 405.000 νεκρούς.
Εξίσου κολοσσιαίες ήταν οι υλικές ζημιές της ΕΣΣΔ στον πόλεμο, μεγαλύτερες απ’ αυτές των υπολοίπων χωρών. Το συνολικό ύψος των υλικών ζημιών από το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο σε ό,τι αφορά τις ευρωπαϊκές χώρες ανέρχεται στα 260 δισεκατομμύρια δολάρια εκ των οποίων τα 128 δισεκατομμύρια δολάρια αναλογούν στην ΕΣΣΔ. Αν τώρα σ’ αυτό το ποσό προστεθούν και τα 357 δισεκατομμύρια δολάρια που είναι οι σοβιετικές πολεμικές δαπάνες, τότε προκύπτει ότι ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος στοίχισε στην ΕΣΣΔ το κολοσσιαίο ποσό των 485 δισεκατομμυρίων δολαρίων, δηλαδή ένα ποσό αρκετά μεγαλύτερο απ’ αυτό που δαπάνησαν ΗΠΑ, Αγγλία και Γαλλία μαζί.
Αυτή είναι η αμείλικτη ιστορική αλήθεια. Οταν μιλάμε για τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τη νίκη κατά του φασισμού οφείλουμε να θυμόμαστε πως αυτή τη νίκη την έδωσε στην ανθρωπότητα το πρώτο εργατικό κράτος στην ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού
[youtube url=”https://www.youtube.com/watch?v=bUZ0kkNFrws”]