ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΛΑΦΑΖΑΝΗΣ (ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΟΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ ΣΥΡΙΖΑ)
Τη συνέντευξη πήραν οι Αδάμος Ζαχαριάδης και Παύλος Κλαυδιανός
Οι φιλοκυβερνητικοί αναλυτές θεωρούν μάλλον δεδομένη την επερχόμενη ήττα της κυβερνητικής πλειοψηφίας. Ποια κατά τη γνώμη σου θα είναι η απάντηση την ΝΔ; Διαθέτει περιθώριο αιφνιδιασμού (π.χ ημερομηνία εκλογών); Πως σχολιάζεις τα περί μεγάλου συνασπισμού;
Τα περί συνασπισμού ΣΥΡΙΖΑ με ΝΔ αποτελούν μια μεγάλη παγίδα για την Αριστερά και ενδεχομένως τέτοια άθλια σενάρια να ενισχυθούν αν φύγει από τη μέση το δίδυμο Σαμαρά και Βενιζέλου. Για τη χώρα και για μια προοδευτική διέξοδο από την κρίση δεν υπάρχουν απαντήσεις που θα συμπεριλαμβάνουν την Κεντροαριστερά ή την Κεντροδεξιά. Η λύση για τον τόπο είναι μια και ξεκάθαρη: κυβέρνηση της Αριστεράς που θα εφαρμόσει με συνέπεια μια ριζοσπαστική προοδευτική πολιτική.
Οι δανειστές μοιάζουν να αποδέχονται την προοπτική ήττας της συγκυβέρνησης. Εν τούτοις δεν «βοηθούν», απεναντίας, σκληραίνουν τη στάση τους. Διάφορες θεωρίες το εξηγούν αυτό, όπως της «παρένθεσης» ή «να δυσκολέψουμε με τετελεσμένα τον επερχόμενο ΣΥΡΙΖΑ». Πως πρέπει να ετοιμαστεί ο ΣΥΡΙΖΑ για να εξουδετερωθούν τα σχέδια;
Τα εγχώρια και ευρωπαϊκά κέντρα, πρώτα απ’ όλα το γερμανικό κατεστημένο, θα κάνουν ότι μπορούν για να εμποδίσουν της άνοδο της Αριστεράς στην κυβέρνηση ή, αν δεν το καταφέρουν, να καταστήσουν μια κυβέρνηση της Αριστεράς «αιχμάλωτη» ή «παρένθεση». Η συνταγή για να αντιμετωπίσει ο ΣΥΡΙΖΑ αυτούς τους κινδύνους είναι η στροφή σε ένα πολύ πιο ισχυρό ποιοτικά κόμμα, η στροφή στο κίνημα, η αναζήτηση διεθνών λαϊκών ερεισμάτων και συμμαχιών και η προετοιμασία για ένα πιο τολμηρό, πιο συνεκτικό και πιο ριζοσπαστικό πρόγραμμα που θα απαντάει μέχρι τέλος στους εκβιασμούς και τα διλήμματα των κατεστημένων.
Η κυβέρνηση της Αριστεράς και η κοινωνία
Όσο πλησιάζει η μέρα της κρίσεως ο κόσμος ρωτά με ειλικρίνεια: «εσείς τι θα κάνετε, όταν έλθετε στη κυβέρνηση»;
Η πρώτη και μεγαλύτερη πρόκληση μιας κυβέρνησης της Αριστεράς είναι να ανακόψει την ύφεση και να θέσει τη χώρα σε αναπτυξιακή τροχιά. Αλληλένδετα με αυτήν την πρόκληση, η κυβέρνηση της Αριστεράς πρέπει, ταυτόχρονα, να δώσει με μια συμβολική, έστω, δέσμη μέτρων, ένα σαφές στίγμα αναδιανομής του πλούτου, στήριξης των εργασιακών δικαιωμάτων και κοινωνικής δικαιοσύνης. Και τα δύο αυτά απαιτούν άμεσες ριζοσπαστικές αλλαγές, που μπορεί να φτάσουν και σε πολύ μεγάλες ρήξεις, ανάλογα με το μέγεθος της αντίστασης και υπονόμευσης από τα μεγάλα εγχώρια και ευρωατλαντικά συμφέροντα. Το σίγουρο είναι ότι μια κυβέρνηση της Αριστεράς οφείλει να ξεκινήσει άμεσα, τολμηρά, χωρίς τον παραμικρό δισταγμό, ταχύτατα και αποφασιστικά, με την ακύρωση των μνημονίων και των εφαρμοστικών τους νόμων, τη διαγραφή του κρατικού χρέους, τη γενναία ρύθμιση των προβληματικών ιδιωτικών χρεών έως τη διαγραφή τους για τις πιο ευάλωτες κατηγορίες, την εθνικοποίηση – κοινωνικοποίηση των τραπεζών και των στρατηγικών κλάδων της οικονομίας και βεβαίως, πάνω απ’ όλα και πρώτα απ’ όλα, την αναζήτηση ενός μεγάλου κύματος ευνοϊκής ρευστότητας που θα στηρίξει ένα ευρύ παραγωγικό επενδυτικό πρόγραμμα. Να αναφέρω και κάτι καθόλου δευτερεύον: η κυβέρνηση της Αριστεράς δεν μπορεί να σταθεί αν δεν υπάρξει μια ικανή δέσμη μέσων ενημέρωσης που θα ενημερώνουν αντικειμενικά για το έργο και τις προσπάθειές της. Μια κυβέρνηση της Αριστεράς αν μείνει μόνη μέσα σε μια θάλασσα εχθρικών ΜΜΕ, θα πνιγεί.
Παράλληλα, οι εργαζόμενοι, όλος ο ελληνικός λαός, οφείλουν να καταστούν οι διαμορφωτές και πρωταγωνιστές της προοδευτικής και σοσιαλιστικής επαναθεμελίωσης της χώρας. Αυτό το έργο δεν γίνεται με ανάθεση ούτε απλώς με μια ψήφο κάποια Κυριακή. Σήμερα το κίνημα υστερεί πάρα πολύ, ενώ υπάρχει μια παθητική αναμονή των εκλογών. Όμως, χωρίς ένα μεγάλο πρωτοπόρο κίνημα, η κυβέρνηση της Αριστεράς κινδυνεύει να τελματώσει και να συντριβεί. Ο ΣΥΡΙΖΑ αυτή την ώρα χρειάζεται ένα νέο κύμα ριζοσπαστικοποίησης και μια μεγάλη στροφή στους αγώνες, ενώ η μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία χρειάζεται να ανακαλύψει εκ νέου την αλληλεγγύη, την κινητοποίηση και το δρόμο. Αυτά τα δύο αποτελούν σήμερα την εγγύηση για μια νικηφόρα πορεία με προοπτική.
Το μη βιώσιμο χρέος
Πριν λίγες μέρες παρακολουθήσαμε ξανά ένα «δημόσιο διάλογο», εσωκομματικό, για το χρέος. Πως τίθεται κατά τη γνώμη σου το ζήτημα αυτό σήμερα;
Το ελληνικό χρέος είναι άδικο, βαθύτατα ταξικό, δεν είχε παραγωγικό προσανατολισμό και κυρίως σήμερα δεν είναι βιώσιμο, εκτός και αν εξοντώσουμε τον ελληνικό λαό. Η προσωπική μου θέση είναι η συνολική διαγραφή του χρέους. Η θέση του ΣΥΡΙΖΑ για άνευ όρων διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους, αν χρειαστεί και μονομερώς, είναι το ελάχιστο που μπορεί να γίνει. Άλλωστε, ακόμα και μετά τη διαγραφή του χρέους, το πρόβλημα για ένα αναπτυξιακό κοινωνικό προϋπολογισμό, ικανό να δώσει ώθηση διεξόδου από την κρίση, παραμένει και τότε δυσεπίλυτο. Το κύριο για μια τέτοια διέξοδο, μετά τη διαγραφή του χρέους, είναι η εξασφάλιση ισχυρής ρευστότητας στην οικονομία με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους, η οποία είτε θα υπάρξει από ευρωπαϊκούς πόρους, πράγμα μάλλον δύσκολο, ή από εθνικούς πόρους. Και αναφέρομαι από τη μια σε ρευστότητα για ένα διπλάσιο – τριπλάσιο, καλά σχεδιασμένο και στοχευμένο πρόγραμμα δημόσιων παραγωγικών επενδύσεων και από την άλλη σε εξασφάλιση ευνοϊκότατης ρευστότητας προς τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις με ρήτρες απασχόλησης. Αυτά για να γίνουν, απαιτούν ελλείμματα στον προϋπολογισμό. Ελλείμματα, όμως, παραγωγικά και επενδυτικά που θα επιφέρουν μεγαλύτερη ανάπτυξη ως ποσοστό του ΑΕΠ από το εύρος τους.
Γι’ αυτό ισχυρίζομαι ότι οι θέσεις για διαγραφή μόνο κάποιου μέρους του χρέους, οι αυθαίρετες εκτιμήσεις ότι το απεχθές χρέος είναι, τάχα, μόλις 5% και οι δεσμεύσεις για ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς, τις οποίες εκφέρουν στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, είναι ατελέσφορες και βαθιά λαθεμένες, ενώ η αναφορά σε σχέδια Μάρσαλ τουλάχιστον ατυχής.
Αν σου έθεταν το ερώτημα να αποτιμήσετε την επάρκεια της συνολικής ηγετικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ με βάση την ιστορική της αίσθηση για ό,τι επίκειται, όσον αφορά τον ρόλο της Αριστεράς, και με βάση το πόσο αυτό την έχει μετασχηματίσει πως θα απαντούσες;
Ο ΣΥΡΙΖΑ διαθέτει ικανή ηγετική ομάδα, η οποία, παρά και μέσα από τις διαφορετικές απόψεις, μπορεί να τα βγάλει πέρα με επιτυχία. Βεβαίως, πρέπει να πούμε ότι τα πιο δύσκολα και πιο κρίσιμα δεν πέρασαν αλλά τώρα βρίσκονται μπροστά μας. Η πρόκληση απέναντι στην ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ είναι ιστορική και δεν είναι μόνο η άνοδος στη διακυβέρνηση, αλλά κυρίως η αξιοποίηση της κυβέρνησης για μια νέα νικηφόρα και αποτελεσματική προοδευτική και σοσιαλιστική πορεία της χώρας, με στήριξη στο λαό και στους εργατικούς – λαϊκούς αγώνες. Η επιτυχία αυτού του τιτάνιου έργου απαιτεί απ’ όλους μας να «μετασχηματιζόμαστε» συνεχώς, για να χρησιμοποιήσω αυτόν τον αδόκιμο, ίσως, όρο της ερώτησής σας, και να «μετασχηματιζόμαστε» ακόμα πιο ριζοσπαστικά. Ο κυβερνητισμός και η απορρόφηση από το κράτος και το σύστημα είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος.
Η μάχη για τις ευρωεκλογές, σε συνθήκες κρίσης, θα ενισχύσει την Αριστερά με περισσότερες θέσεις; Πόσο βοηθά η υποψηφιότητα του Αλ. Τσίπρα, δηλαδή του προέδρου μια δύναμης που διεκδικεί βάσιμα την πλειοψηφία στη χώρα της;
Η πορεία της Αριστεράς προς την κυβέρνηση δεν θα είναι ένας εύκολος και απλός εκλογικός περίπατος. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η κρίσιμη μάχη των ευρωεκλογών, πιστεύω ότι μπορεί να γίνει ένας μεγάλος και νικηφόρος σταθμός που θα επισπεύσει την πορεία για την κυβέρνηση της Αριστεράς. Η υποψηφιότητα του Αλ. Τσίπρα για την Προεδρία της Κομισιόν είναι πλέον δεδομένη και οι κρίσεις για τη σκοπιμότητά της ανήκουν στο παρελθόν. Το θέμα τώρα, μπροστά σε αυτή την υποψηφιότητα, είναι να εργασθούμε όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά για να διαμορφωθούν, χωρίς, όμως, αυταπάτες για το χαρακτήρα της ΕΕ και το ρόλο της Κομισιόν, οι ευνοϊκότερες δυνατές συνθήκες στο εσωτερικό και την Ευρώπη για μια προοδευτική ανατροπή στην Ελλάδα.
Πηγή: Εφημερίδα “Εποχή”