Οι περίφημες επενδύσεις μας έρχονται από τους δανειστές, αυτούς που με όχημα το διογκωμένο χρέος έριξαν στα τάρταρα τις τιμές της ελληνικής δημόσιας περιουσίας και την αγοράζουν δίνοντάς μας χρήματα τα οποία τα παίρνουν πίσω λόγω χρέους! Χαρακτηριστικό είναι ότι το κόστος για τη διαχείριση 10 περιφερειακών αεροδρομίων της Πορτογαλίας ήταν 3 δις ευρώ ενώ για 17 περιφερειακά αεροδρόμιο το τίμημα που καταβάλλεται είναι μόλις 1,2 δις ευρώ!
Πιο αναλυτικά, η εταιρία Fraport που είναι η «νικήτρια» του διαγωνισμού για τα περιφερειακά αεροδρόμια της χώρας, μεταξύ των οποίων και αυτού των Χανίων είναι γερμανική. Όμως δεν είναι απλά μία γερμανική εταιρεία. Μεγαλομέτοχοι της Fraport είναι φορείς του γερμανικού δημοσίου, ήτοι η Περιφέρεια του Έσσε με ποσοστό 31.5%, η κρατική Lufthansa με ποσοστό 8,45% και η Φρανκφούρτη μέσω του δημόσιου φορέα μεταφορών…
Το τίμημα
Το τίμημα της εξαγοράς είναι η άμεση καταβολή 1,234 δισ. ευρώ (τα οποία θα πάνε στο ταμείο για την αποπληρωμή του δημόσιου χρέους) και 22,9 εκατ. ευρώ ετήσιο εγγυημένο καταβλητέο μίσθωμα, αναπροσαρμοζόμενο ετησίως με τον πληθωρισμό.
Επίσης, η κοινοπραξία δεσμεύεται για επενδύσεις 330 εκατ. ευρώ στην τετραετία και συνολικά 1,4 δισ. στην 40ετία.
Η πολύ χαμηλή αποτίμηση του εκτιμητή
Οι οικονομικές προσφορές που έλαβε το ΤΑΙΠΕΔ ήταν, στο σύνολό τους, κατά πολύ υψηλότερες της αποτίμησης που είχε δώσει για τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια ο ανεξάρτητος εκτιμητής τον οποίο προσέλαβε για αυτόν το σκοπό το Ταμείο. Το ύψος της αποτίμησης επίσης δεν ανακοινώθηκε, ωστόσο έγκυρες πηγές αναφέρουν ότι ο εκτιμητής ήταν μόλις 340 εκατομμύρια ευρώ! Να σημειώσουμε ότι η αποτίμηση διενεργήθηκε στις αρχές του περασμένου καλοκαιριού, σε μια εποχή δηλαδή που ήταν πλήρως ορατές οι πολύ καλές εξελίξεις στον ελληνικό τουρισμό, αλλά είχε καταγραφεί και το μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον για τα αεροδρόμια, αφού 11 επενδυτικά σχήμα είχαν προσέλθει τον διαγωνισμό.
Οι μελλοντικές προοπτικές των περιφερειακών αεροδρομίων θεωρείται ότι είναι πολύ καλές, κυρίως λόγω της μεγάλης ανόδου που καταγράφει ο ελληνικός τουρισμός. Τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια το 2013 είχαν 19,1 εκατομμύρια επιβάτες. Η φετινή χρονιά αναμένεται να κλείσει πάνω από τα 20 εκατομμύρια επιβάτες φέτος, ενώ για του χρόνου εκτιμάται ότι υπάρχουν οι προϋποθέσεις η κίνηση να ξεπεράσει τα 22 εκατομμύρια επιβάτες.
Οι ενστάσεις για το πόσο καλά έκαναν τη δουλειά τους οι εκτιμητές εδράζονται καταρχήν στο γεγονός του εξαιρετικά χαμηλού τιμήματος που είχε μπει για την παραχώρηση σε ιδιώτες του δικαιώματος διαχείρισης και εκμετάλλευσης των 14 ελληνικών περιφερειακών αεροδρομίων. Ήδη υπήρξαν οι αντιδράσεις του ΣΥΡΙΖΑ ότι τα περιφερειακά αεροδρόμια είναι στην πλειοψηφία τους κερδοφόρα και μπορούν να αποζημιώνουν όσα από αυτά είναι ελλειμματικά, γεγονός που σημαίνει ότι δεν επιβαρύνουν με κανένα τρόπο τα δημόσια ταμεία.
Ακόμη κι αν θεωρηθεί ότι η… δουλειά κάθε αντιπολίτευσης είναι να «γκρινιάζει» με το κάθε τι, η απορία παραμένει: με ποια κριτήρια αποφάσισαν οι εκτιμητές ότι τα 14 αεροδρόμια βγαίνουν στο σφυρί με τιμή εκκίνησης τα 350 εκατ. ευρώ; Είναι αυτό το ποσό ένα εύλογο τίμημα ή είναι αποτέλεσμα της κρίσης κάποιων επαγγελματιών που δεν κάνουν καθόλου καλά τη δουλειά τους;
Θα επέμβει η εισαγγελία;
Το θέμα είναι σοβαρό. Το ΤΑΙΠΕΔ πουλάει δημόσια περιουσία και στις διαδικασίες οι διάφοροι εκτιμητές – οίκοι, που καθημερινά κάνουν δουλειές με τις κορυφαίες ελληνικές εταιρίες σε άλλους όμως τομείς πλην των αποκρατικοποιήσεων, μπορούν χωρίς έλεγχο (;) να διαμορφώνουν τιμές που ζημιώνουν το ελληνικό κράτος όπως στην περίπτωση των αεροδρομίων. Προφανώς οι εκτιμητές (PriseWaterhouseCoopers και Citibank) ή έκαναν λάθος στην εκτίμηση του τιμήματος ή θέλησαν να «διευκολύνουν» κάποιον υποψήφιο αγοραστή.
Και στις δυο περιπτώσεις πρέπει να ελεγχθούν και να διαπιστωθεί ότι όντως ήταν ανίκανοι ή είχαν δόλο. Τον έλεγχο υποχρεούνται να κάνουν οι εισαγγελικές αρχές και μάλιστα η εισαγγελεία κατά της Διαφθοράς, αφού μιλάμε για κρατικό χρήμα και κρατικούς αξιωματούχους. Ελπίζουμε ότι η προϊσταμένη της εισαγγελίας κα Ελένη Ράικου θα επιληφθεί του θέματος για να διαπιστωθεί όχι το «έγκλημα» κατά του Δημοσίου, αλλά η απόπειρα τέλεσής του. Και ίσως πρέπει να ελέγχονται κι άλλες εκτιμήσεις, αφού το ΤΑΪΠΕΔ έχει προς πώληση όλα τα ασημικά του ελληνικού δημοσίου.
Καλή ευκαιρία η Ελλάδα
Από την πλευρά του διευθύνων σύμβουλος της της Fraport, Stefan Schulte, σε δηλώσεις του στις αρχές του φθινοπώρου αναφερόμενος στα ελληνικά αεροδρόμια είχε τονίσει ότι η γερμανική εταιρεία ήταν αποφασισμένη να συμμετάσχει στον διαγωνισμό καθώς έβλεπε μια καλή ευκαιρία να κερδίσει. Επίσης δεν είχε παραλείψει να αναφέρει ότι η Fraport στοχεύει σε διαγωνισμούς που αφορούν μικρότερα περιουσιακά στοιχεία, καθώς θεωρεί ότι, με τον τρόπο αυτόν, υπάρχουν καλές ευκαιρίες να αναδειχθεί νικήτρια.
Η γερμανική εταιρεία είχε κονταροχτυπηθεί με την γαλλική Vinci σε αρκετούς διαγωνισμούς, που αφορούσαν την ανάληψη διαχείρισης αεροδρομίων, αλλά ως τώρα είχε καταγράψει ήττες, αφού η γαλλική εταιρεία είχε υπερισχύσει. Χαρακτηριστικότερη περίπτωση ήταν αυτή που αφορούσε την διαχείριση 10 περιφερειακών αεροδρομίων της Πορτογαλίας, για τα οποία ο γαλλικός όμιλος προσέφερε 3 δισεκατομμύρια ευρώ αναλαμβάνοντας τελικώς την διαχείρισή τους. Στην Ελλάδα, για 17 περιφερειακά αεροδρόμια το κόστος της “νίκης” της γερμανικής εταιρείας ήταν μόλις 1,2 δις ευρώ.
Ενστάσεις
Βεβαίως, να τονίσουμε, οι συνδιεκδικητές των περιφερειακών αεροδρομίων έχουν τη δυνατότητα να υποβάλλουν ένσταση κατά της ανάδειξης ως προτιμητέου υποψηφίου του σχήματος FRAPORT AG- SLENTEL Ltd. Πάντως η μεγάλη διαφορά μεταξύ της προσφοράς που υπέβαλε το συγκεκριμένο σχήμα και των προσφορών που κατέθεσαν οι δύο ανταγωνιστές δεν αφήνει πολλά περιθώρια για αμφισβήτηση της απόφασης. Το τίμημα που προσέφεραν οι δύο ανταγωνιστές δεν έγινε επισήμως γνωστό, εν τούτοις πληροφορίες αναφέρουν ότι οι κινούνταν στα επίπεδα των 800 – 900 εκατομμύρια ευρώ.
Εξαιρέθηκε το Ηράκλειο
Ας σημειωθεί ότι από τη διαδικασία εξαιρέθηκε το αεροδρόμιο «Νίκος Καζαντζάκης» του Ηρακλείου, το οποίο θα αξιοποιηθεί στο πλαίσιο της σύμβασης παραχώρησης για την ανάπτυξη του νέου διεθνούς αερολιμένα στο Καστέλι. Με άλλα λόγια, το μόνο δημόσιο αεροδρόμιο της Κρήτης είναι πλέον στο Ηράκλειο με ότι συνέπειες θα συνεπάγεται αυτό για την πιθανή μεταφορά εκεί των φθηνών αεροπορικών εταιρειών.
Πλαφόν 20 ευρώ ανά επιβάτη
Να σημειώσουμε, τέλος, ότι μετά την υπογραφή της σύμβασης με τον ανάδοχο θα ξεκινήσει η 40ετής περίοδος παραχώρησης των 14 περιφερειακών αεροδρομίων. Η σύμβαση προβλέπει ότι κατά τα τέσσερα πρώτα χρόνια θα πρέπει να υλοποιηθούν συγκεκριμένες επενδύσεις, ώστε ο ανάδοχος να μπορεί στην συνέχεια να προχωρήσει σε αύξηση των χρεώσεων, για τις οποίες, πάντως, προβλέπεται πλαφόν 20 ευρώ ανά αναχωρούντα επιβάτη. Η επιβολή ανώτατης χρέωσης κρίθηκε απαραίτητη προκειμένου τα αεροδρόμια να διατηρήσουν την ανταγωνιστικότητά τους έναντι των αερολιμένων της ευρύτερης περιοχής που στοχεύουν στο ίδιο κοινό.
Στην σύμβαση θα υπάρχει επίσης πρόβλεψη για τις περιπτώσεις στις οποίες μπορεί να γίνει «έξωση» του αναδόχου. Η ιδιοκτησία των αερολιμένων θα παραμείνει στο Δημόσιο, ενώ σαφής προβλέψεις υπάρχουν για την χρήση των αερολιμένων από την πολεμική αεροπορία.
To γερμανικό δημόσιο απαιτεί το κλείσιμο 22 ελληνικών αεροδρομίων
Χαρακτηριστικό πάντως της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί στη χώρα και των πιέσεων που ασκεί η Γερμανία είναι και η εισήγηση που βρέθηκε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων από την τρόικα στις αρχές του Οκτώβρη μερικούς μήνες μετά την απόρριψη της από το αρμόδιο υπουργείο σύμφωνα με την οποία ζητείται το κλείσιμο αεροδρομίων κυρίως σε απομακρυσμένα νησιά, αλλά και σε αρκετούς τουριστικούς προορισμούς
Το κλείσιμο 22 αεροδρομίων της χώρας, σύμφωνα με ρεπορτάζ της εφημερίδας “Πρώτο Θέμα” εισηγήθηκαν οι Γερμανοί σύμβουλοι του δημοσίου.
Συγκεκριμένα η πρόταση αφορά στο κλείσιμο αερολιμένων που εξυπηρετούν απομακρυσμένα νησιά αλλά και δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς και αφορά στα αεροδρόμια: Σητείας, Αλεξανδρούπολης, Αράξου, Καλαμάτας, Νέα Αγχιάλου, Λήμνου, Χίου , Καστοριάς, Κοζάνης, Ιωαννίνων, Σκύρου, Σύρου Ικαρίας, Λέρου Καρπάθου, Νάξου, Πάρου, Μήλου, Κυθήρων, Αστυπάλαιας, Καστελόριζου και Κάσσου.
Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι η επαναφορά της συγκεκριμένης πρότασης συναντάει ήδη ισχυρές αντιστάσεις, καθώς το κλείσιμο αυτών των αεροδρομίων θα απέκλειε χιλιάδες πολίτες που ζουν στα νησιά της λεγόμενης άγονης γραμμής, ενώ θα τορπιλίσει οποιαδήποτε προσπάθεια τουριστικής ανάπτυξης.
Ουσιαστικά αυτό που αποδεικνύεται είναι ότι μέσω πιέσεων και εξαγορών η Γερμανία καθορίσει την πολιτική της χώρας σε σχέση με τον τουρισμό με σκοπό το μεγαλύτερο κέρδος για τις εταιρείες της.
Ποια είναι η Fraport
Η Fraport AG δραστηριοποιείται παγκοσμίως σε αεροπορικές δραστηριότητες, σε εμπορικές αεροπορικές επιχειρήσεις και την ανάπτυξη ακινήτων. Το χαρτοφυλάκιο της Fraport αποτελείται από 11 αεροδρόμια στην Γερμανία και σε όλον τον κόσμο.
Το αεροδρόμιο της Φρανκφούρτης αποτελεί την έδρα της, ενώ με τα εκτός Γερμανίας αεροδρόμια επιδιώκει μεταξύ άλλων την εδραίωση της Φρανκφούρτης ως κύριου κόμβου στο παγκόσμιο σύστημα αεροπορικών μεταφορών.
Μάλιστα το 2013 το αεροδρόμιο της Φρανκφούρτης υποδέχθηκε 58.000.000 επιβάτες και εξυπηρέτησε περίπου 2.100.000 τόνους φορτίου.
Το 2013 περισσότεροι από 103.000.000 επιβάτες παγκοσμίως χρησιμοποίησαν για τα ταξίδια τους αεροδρόμια τα οποία βρίσκονται υπό τον έλεγχο της Fraport. Ο τζίρος ξεπέρασε τα 2,5 δισ. Ευρώ και τα κέρδη της ανήλθαν σε 236.000.000 εκατομμύρια ευρώ.
Ο Όμιλος Κοπελούζου και η Fraport αποτελούν εταίρους στην κοινοπραξία που διαχειρίζεται το Αεροδρόμιο Pulkovo, της Αγίας Πετρούπολης, στην Ρωσία.