Πλήρη νομική κάλυψη έδωσε η Βουλή στον επικεφαλής της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής με αναδρομική διάταξη που τακτοποιεί το θέμα της παράνομης πρόσληψης δικηγόρου στην ΕΛΣΤΑΤ το 2013, για το οποίο ο Ανδρέας Γεωργίου είχε ελεγχθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο.
Μετά από επιμονή των θεσμών ο πρόεδρος του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων Γιώργος Χουλιαράκης συμπεριέλαβε στις διατάξεις για τον Κανονισμό Στατιστικών Υποχρεώσεων των φορέων του Ελληνικού Στατιστικού Συστήματος που ψηφίσθηκε χθες από την Βουλή, ειδική διάταξη που προβλέπει πως «δαπάνες για αμοιβή του Νομικού Συμβούλου της ΕΛΣΤΑΤ, που διορίστηκε κατόπιν της προκήρυξης ΓΠ-841/20.11.2013, από το χρονικό διάστημα από 14.2.2014 έως τη δημοσίευση του παρόντος νόμου, θεωρούνται νόμιμες και εκκαθαρίζονται και καταβάλλονται υποχρεωτικά από τον προϋπολογισμό της ΕΛ.ΣΤΑΤ. αμέσως μετά τη δημοσίευση του παρόντος νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως».
Η σχετική διάταξη ουσιαστικά απαλλάσσει των ευθυνών του τον κ. Γεωργίου για έκνομες ενέργειες που εντοπίσθηκαν και καταδείχθηκαν από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Σημειώνεται πως η θητεία του κ. Γεωργίου λήγει στις 2 Αυγούστου.
Να υπενθυμίσουμε ότι η τελευταία πράξη του Γιάνη Βαρουφάκη, πριν παραιτηθεί από την θέση του υπουργού Οικονομικών, αφορούσε την αντικατάσταση του προέδρου της ΕΛΣΤΑΤ, Ανδρέα Γεωργίου.
Υπενθυμίζεται ότι υπήρχε έντονη δυσαρέσκεια στην κυβέρνηση για την μέχρι σήμερα θητεία του κ. Γεωργίου.
Οι κακές σχέσεις του προέδρου της ΕΛΣΤΑΤ με την κυβέρνηση, εκδηλώθηκαν και όταν η πρόεδρος της Βουλής, Ζωή Κωνσταντοπούλου, κάλεσε τον κ. Γεωργίου να καταθέσει ως μάρτυρας στην Εξεταστική Επιτροπή για τα μνημόνια. Ο κ. Γεωργίου επικαλέστηκε προβλήματα υγείας και εισαγωγή στο νοσοκομείο. Τίποτα δεν επιτράπηκε να αποκαλυφθεί.
Ίδια πορεία ακολούθησε και ο κ. Στουρνάρας ο οποίος αφού δεν προσήλθε στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας για την υπόθεση Siemens, σήμερα, και με τη Ζωή Κωνσταντοπούλου να τίθεται στο περιθώριο, δε θα εξεταστεί ποτέ.
Το ιστορικό της υπόθεσης
Η υπόθεση για την οποία ελεγχόταν ο επικεφαλής της Στατιστικής Αρχής αφορούσε στη διαδικασία πρόσληψης δικηγόρου στην ΕΛΣΤΑΤ. Το Νοέμβριο του 2013 ο κ. Γεωργίου αποφάσισε να προσλάβει στην ΕΛΣΤΑΤ δικηγόρο που παρείχε ήδη νομικές υπηρεσίες στην Αρχή και πληρωνόταν με δελτίο παροχής.
Έτσι, προκήρυξε διαγωνισμό όπου ζητούσε ο υποψήφιος να έχει μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών στο Δημόσιο Δίκαιο ή εμπειρία και εργασία στις ανεξάρτητες αρχές ή σε ΝΠΔΔ. Η ίδια προκήρυξη ανέφερε πως η επιλογή μεταξύ των υποψηφίων θα γίνει από τον πρόεδρο της ΕΛΣΤΑΤ, ο οποίος «θα εξετάσει τις αιτήσεις και τα δικαιολογητικά των υποψηφίων σύμφωνα με την παρούσα προκήρυξη και θα τους καλέσει σε ατομική συνέντευξη προκειμένου να καταλήξει στην απόφασή του».
Η εν λόγω προκήρυξη, λόγω του αδιαφανούς της διαδικασίας, παραβίασε το Ν. 4194/2013 που ορίζει ότι η επιλογή υποψηφίων γίνεται από πενταμελή επιτροπή στην οποία συμμετέχουν α) αντιπρόσωπος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, β) Τρεις δικηγόροι που ορίζονται από τον οικείο Δικηγορικό Σύλλογο (εν προκειμένω της Αθήνας) και γ) εκπρόσωπος του ενδιαφερόμενου φορέα (εν προκειμένω της ΕΛΣΤΑΤ).
Διαπιστώνοντας ότι δεν τηρήθηκε ο νόμος, το Ελεγκτικό Συνέδριο απέρριψε τρεις φορές το χρηματικό ένταλμα για την πληρωμή του δικηγόρου από την ΕΛΣΤΑΤ, κρίνοντας πως για την πρόσληψη του φερομένου ως δικαιούχου του εντάλματος δεν τηρήθηκε η προβλεπόμενη διαδικασία, ενώ έκρινε πως πρόκειται κατ’ ουσία για πρόσληψη δικηγόρου με πάγια αντιμισθία, και όχι νομικού συμβούλου.
Τον Ιούνιο του 2014, προ έτους, το Κλιμάκιο Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών του Ελεγκτικού Συνεδρίου χαρακτήρισε άκυρη την πρόσληψη του δικηγόρου και έκρινε πως το χρηματικό ένταλμα πληρωμής της ΕΛΣΤΑΤ δεν πρέπει να θεωρηθεί.
«Η κολυμβήθρα του Σιλωάμ»
Ο κ. Γεωργίου μη θέλοντας να επικρέμαται η παρανομία του, φέρεται να ζήτησε στα τέλη του 2014 από τους θεσμούς να περιληφθεί στις διατάξεις για τον νέο Κανονισμό Στατιστικών Υποχρεώσεων των φορέων του Ελληνικού Στατιστικού Συστήματος και ρύθμιση για το σχετικό θέμα, ώστε να τακτοποιηθεί η «εκκρεμότητα».
Ο πρόεδρος του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων Γιώργος Χουλιαράκης και οι συνεργάτες τους ενημερώθηκαν για το σχετικό αίτημα μόλις τον προηγούμενο Απρίλιο κατά τις εργασίες του Brussels Group. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες αιφνιδιάσθηκαν διότι η τρόικα τους παρέδωσε έτοιμες και γραμμένες τις διατάξεις για τον Κανονισμό Στατιστικών Υποχρεώσεων, οι οποίες περιελάμβαναν και την επίμαχη διάταξη που ψήφισε χθες η Βουλή.
Για το θέμα του δικηγόρου της ΕΛΣΤΑΤ ενήμερος ήταν και ο γενικός γραμματέας της κυβέρνησης Σπύρος Σαγιάς ο οποίος συντόνισε την κατάρτιση του νομοσχεδίου που ψήφισε χθες η Βουλή. Πληροφορίες αναφέρουν πως παρά τις αντιρρήσεις που διατύπωσε τελικά απεδέχθη την συμπερίληψη των διατάξεων στο νομοσχέδιο, που καθιστούν αναδρομικά σύννομες τις ενέργειες του κ. Γεωργίου.
Η Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής
Στο θέμα τοποθετήθηκε και η Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής κατά την εξέταση του νομοσχεδίου με τα προαπαιτούμενα με επικριτικό μάλιστα τρόπο, ειδικά ως προς την αναδρομική «τακτοποίηση» του θέματος.
«Ο νομοθέτης δεν κωλύεται, κατ’ αρχήν, να προσδώσει στον νόμο αναδρομική ισχύ, οπωσδήποτε, όμως, υπό προϋποθέσεις», σημειώνει η Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής και προσθέτει τα εξής:
- Έχει κριθεί ότι ο κοινός νομοθέτης δεν κωλύεται μεν, κατ’ αρχήν, να μεταβάλει, ακόμη και αναδρομικά, τις κείμενες ουσιαστικές ρυθμίσεις του νόμου, αρκεί η επέμβασή του αυτή να μην αποτελεί ευθεία κύρωση της διοικητικής πράξης της οποίας η νομιμότητα είναι εκκρεμής ενώπιον των δικαστηρίων, να μην προσβάλει το δεδικασμένο ή την αρχή της μη αναδρομικότητας των διατάξεων που επιβάλλουν κυρώσεις, να αιτιολογείται από λόγους δημοσίου συμφέροντος και να μην προσβάλλει την αρχή της αναλογικότητας.
- Από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου συνάγεται ότι «δεν απαγορεύεται γενικώς η θέσπιση αναδρομικών κανόνων δικαίου, όμως, είναι αντίθετες προς αυτήν νομοθετικές ρυθμίσεις μη υπαγορευόμενες από επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος, οι οποίες θεσπίζονται με αναδρομική ισχύ, ρυθμίζουν θέμα για το οποίο υφίσταται εκκρεμής δίκη με διάδικο το Δημόσιο ή νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου και με τη θέσπισή τους η έκβαση της δίκης αποβαίνει υπέρ του Δημοσίου ή του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου».
- Η επιλογή του χρόνου αναδρομής εναπόκειται, κατ’ αρχήν, στον νομοθέτη, η ρύθμιση όμως κατά τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας πρέπει να είναι γενική και αντικειμενική.
Θανάσης Κουκάκης