Οι Γερμανοί στη Μάχη της Κρήτης συνάντησαν μια απρόσμενη αντίσταση στην οποία έλαβε μέρος ο ντόπιος πληθυσμός, ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας. Tο εύρος και η οξύτητα της κρητικής αντίδρασης προκάλεσαν δυσάρεστη έκπληξη στη γερμανική πλευρά.
Ο Γερμανός λοχαγός Σάιρμερ του II/2 Τάγματος Αλεξιπτωτιστών δήλωσε τα εξής: «Υποτιμήσαμε την ισχύ του αντιπάλου, καθώς οι Εγγλέζοι είχαν εξοπλίσει, δυστυχώς, τους κατοίκους της Κρήτης, που μάχονταν με τις κρητικές τους φορεσιές, πράγμα το οποίο αντίκειται σε όλους τους κανόνες του πολέμου».
Τις αμέσως επόμενες ημέρες, μετά το τέλος της μάχης, σημειώθηκαν εκτελέσεις βρακοφόρων Κρητών.
Πολλοί Γερμανοί αλεξιπτωτιστές θεώρησαν ότι επρόκειτο για άνδρες κάποιου επίλεκτου στρατιωτικού σώματος και θέλησαν να εκδικηθούν τις απώλειες που είχαν υποστεί από αυτούς!
Οι Γερμανοί αλεξιπτωτιστές υπέστησαν βαρύ φόρο αίματος στη Μάχη της Κρήτης Εκείνο όμως που εξόργιζε ιδιαίτερα τους Γερμανούς ήταν η ένοπλη δράση των ιερέων και των γυναικών.
Ο συνταγματάρχης Βίτμαν του 95ου Συντάγματος Ορεινών Κυνηγών ανέφερε ότι… «η επί της οδού προς την Κάντανον διατεθείσα μαχητική ομάς μηχανικού με ενισχύσεις αντιαρματικών και μοτοσυκλετιστών, προωθούμενη μέχρι Παλαιοχώρας, διεξήγαγε σκληρότατους αγώνας, ως επί το πλείστον με ομάδας αποθηριωμένων ελευθέρων σκοπευτών».
Μεταξύ αυτών διακρινόταν ο αρχιμανδρίτης Παλαιοχώρας Στυλιανός Φραντζεσκάκης, ο οποίος είχε τεθεί επικεφαλής ομάδας ενοριτών του.
Όσες γυναίκες συλλαμβάνονταν, εξετάζονταν στους ώμους, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν έφεραν σημάδια από κοντάκι όπλου, απόδειξη ότι συμμετείχαν στις μάχες. Το εκδικητικό μένος των νικητών για την εσφαλμένη εκτίμησή τους διοχετεύθηκε στους εγκαταλελειμμένους πλέον, από τα στρατεύματα της Κοινοπολιτείας, κατοίκους του νησιού, οι οποίοι εξαργύρωσαν την αγάπη τους για την ελευθερία με διαδοχικά λουτρά αίματος καθ’ όλη τη διάρκεια της κατοχής.
Οι γερμανικές δυνάμεις αντιμετώπιζαν για πρώτη φορά, στη διάρκεια του Β” ΠΠ, αντίσταση από τον ίδιο τον τοπικό πληθυσμό. Η αντίδρασή τους υπήρξε άμεση και εξαιρετικά βίαιη.
Ήδη, κατά τη διάρκεια των μαχών, οι πολίτες που συλλαμβάνονταν ένοπλοι ή κοντά σε σημείο που βρέθηκαν νεκροί Γερμανοί στρατιώτες, εκτελούντο με συνοπτικές διαδικασίες.
Ανάμεσα στους εκτελεσθέντες των ημερών της γερμανικής εισβολής καταγράφονται 15 γυναίκες.
Από την 31η Μαΐου ο γερμανικός στρατός έθεσε σε εφαρμογή ένα οργανωμένο σχέδιο αντεκδικήσεων. Μέσα σε έξι μόνο ημέρες (1-6 Ιουνίου) εκτελέσθηκαν 200 Κρήτες σε όλο το νησί.
Δεν επρόκειτο πλέον για άτομα που συγκέντρωναν υποψίες συμμετοχής στις μάχες, αλλά για χωρικούς, οι οποίοι συλλαμβάνονταν κατά τη διάρκεια των καθημερινών τους εργασιών. Την 1η Αυγούστου εκτελέσθηκαν περισσότεροι από 200 πολίτες.
Στις διαμαρτυρίες που δέχθηκε από Κρήτες πρόκριτους η γερμανική διοίκηση απάντησε ότι οι ντόπιοι κάτοικοι είχαν συμμετάσχει σε μάχες εναντίον Γερμανών αλεξιπτωτιστών, ενώ εδώ και 200 χρόνια είχε καταργηθεί διεθνώς το δικαίωμα των πολιτών να συμμετέχουν σε πολεμικές επιχειρήσεις, εφόσον δεν είχαν στρατευθεί.
Το ζήτημα απασχόλησε μεταπολεμικά και το Δικαστήριο Εγκληματιών Πολέμου, το οποίο αποφάνθηκε εις βάρος της γερμανικής διοίκησης, επικαλούμενο το άρθρο 1 της Διεθνούς Σύμβασης της Χάγης του 1907, σύμφωνα με το οποίο οι νόμοι, τα δικαιώματα και οι εκ του πολέμου υποχρεώσεις εφαρμόζονται όχι μόνο στον τακτικό στρατό, αλλά και στις εθνοφρουρές και τα σώματα των εθελοντών, αρκεί να πληρούν τέσσερις όρους: να διατελούν υπό την αρχηγία προσώπου, το οποίο φέρει την ευθύνη των υφισταμένων του, να έχουν σταθερό και εξ αποστάσεως διακριτό σημείο, να φέρουν φανερά τα όπλα τους και κατά τις επιχειρήσεις να συμμορφώνονται με τους νόμους και τα έθιμα του πολέμου.
Από τα παραπάνω επιβεβαιώνεται ότι η αμεριμνησία για τον εφοδιασμό των Κρητών εθελοντών με κάποιο είδος στολής, η οποία θα τους προσέδιδε επίσημη ιδιότητα, υπήρξε άστοχη και ασυγχώρητη ενέργεια. Αλλά ποιος μπορούσε να προβλέψει την πρωτοφανή λαϊκή συμμετοχή.
Οι ελληνοβρετανικές αρχές ούτε καν φρόντισαν να υποδείξουν στους Κρήτες την καθιέρωση ενός πρόχειρου περιβραχιόνιου, ώστε σε περίπτωση που συλληφθούν να μη χαρακτηριστούν ελεύθεροι σκοπευτές και εκτελεστούν.
Υπάρχουν αναφορές πως κάποιοι αιχμάλωτοι Κρήτες σώθηκαν από το εκτελεστικό απόσπασμα επιδεικνύοντας τις προσκλήσεις που είχαν λάβει τον χειμώνα για να επανδρώσουν το Σώμα Πολιτοφυλακής. Κατά κύριο λόγο, όμως, οι Γερμανοί δεν έλαβαν υπόψη τους τέτοιου είδους νομικά προσκόμματα. Άλλωστε, σημειώθηκαν εκτελέσεις Ελλήνων και Βρετανών στρατιωτών ακόμη και με το αιτιολογικό ότι μια απομονωμένη και περικυκλωμένη από τον εχθρό ομάδα αλεξιπτωτιστών, δεν έχει τη δυνατότητα να κρατήσει αιχμαλώτους.
Επίσης, οι Γερμανοί με ιδιαίτερο ζήλο εκτελούσαν χωροφύλακες, καθώς θεωρούσαν ότι ένα αστυνομικό σώμα δεν διατηρεί δικαίωμα συμμετοχής σε στρατιωτικές επιχειρήσεις. Όμως, η Χωροφυλακή ήταν επίσημα χαρακτηρισμένο στρατιωτικό σώμα.
Εντούτοις, το Δικαστήριο Εγκληματιών Πολέμου έλαβε υπόψη του και το συμπληρωματικό άρθρο 2 της Διεθνούς Σύμβασης της Χάγης, σύμφωνα με το οποίο υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες, αντίθετα με το άρθρο 1, οι κάτοικοι μη κατειλημμένης περιοχής κατά την προσέγγιση του εχθρού λαμβάνουν αυθόρμητα τα όπλα, χωρίς να οργανωθούν, ελλείψει χρόνου. Σε αυτή την περίπτωση, αρκεί να φέρουν φανερά τα όπλα τους και να συμμορφώνονται προς τους νόμους και τα έθιμα του πολέμου.
Οι Γερμανοί, μεταπολεμικά προσπάθησαν να δικαιολογήσουν τις μαζικές εκτελέσεις πολιτών, ισχυριζόμενοι πως αυτές πραγματοποιήθηκαν από εξαγριωμένους αλεξιπτωτιστές, οι οποίοι με αυτόν τον τρόπο θέλησαν να εκδικηθούν τον φρικτό θάνατο που βρήκαν οι σύντροφοί τους στα χέρια των «αποθηριωμένων χωρικών». (σημείωση Α.τ.Κ.: Ένα παρόμοιο επιχείρημα επαναλαμβάνει ο καθηγητής Χάινς Ρίχτερ ο οποίος αποκαλεί στο βιβλίο του τον πόλεμο των Κρητικών ανταρτών «βρώμικο» και «κτηνώδη» και τους φασίστες Γερμανούς αλεξιπτωτιστές, «νέους γεμάτους ενθουσιασμό, οι οποίοι γνώριζαν πως ανήκαν σε μια ελίτ», «ιππότες», που δρούσαν με «ιδεαλισμό». Διαβάστε σχετικά και ΕΔΩ).
Ο Γερμανός στρατηγός Μπρόγερ κατά τη διάρκεια της απολογίας του στο Δικαστήριο Εγκληματιών Πολέμου δήλωσε: «Κακοποιήσεις Γερμανών στρατιωτών δεν έγιναν. Πολλά πτώματα, λόγω της υπερβολικής ζέστης, υπέστησαν αλλοιώσεις, διότι παρέμεναν άταφα υπέρ το δεκαήμερον, άλλα δε και κατεκρεουργήθησαν υπό των όρνεων. Και αυτό εθεωρήθη εσφαλμένως ότι προήρχετο από τους Κρήτας».
Οι αλεξιπτωτιστές, υπό το κράτος των εντυπώσεων της απώλειας τόσων συμπολεμιστών τους, διοχέτευσαν την οργή τους στους άμαχους Κρήτες.
Οι βαριές απώλειες ώθησαν τους αλεξιπτωτιστές σε πράξεις αντεκδίκησης εις βάρος του ντόπιου πληθυσμού Οι εξορυγμένοι οφθαλμοί πολλών νεκρών, τα σοβαρότατα τραύματα από θλώντα όργανα και οι εκτεταμένες πληγές από σφαίρες, απαγορευμένες από τη Συνθήκη της Γενεύης, τους οδηγούσαν σε καταστάσεις εκτός ελέγχου. Η πραγματικότητα ήταν ότι τα πτώματα των εισβολέων επί πολλές ημέρες δεν είχαν ενταφιασθεί. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με τη δυνατή ζέστη του Μαΐου εκείνου του έτους είχε ως αποτέλεσμα να υποστούν σημαντικές αλλοιώσεις.
Τα περισσότερα έγιναν βορά στα σκυλιά και στα αρπακτικά πουλιά (είναι γνωστό ότι το πρώτο που αφαιρούν από ένα πτώμα τα αρπακτικά πουλιά είναι οι οφθαλμοί).
Πολλά επίσης αλεξίπτωτα δεν άνοιξαν, με συνέπεια οι αλεξιπτωτιστές να μεταβληθούν σε μια άμορφη μάζα στο έδαφος, ενώ άλλοι διαμελίστηκαν όντας ακόμη στον αέρα, εξαιτίας των απανωτών πολυβολισμών που δέχονταν.
Ο Φόρκμαν Κουν στο βιβλίο του «German Paratroops in World War II» γράφει: «Πολλοί αλεξιπτωτιστές σκοτώθηκαν στον αέρα. Ο διοικητής του 4ου Λόχου Αλεξιπτωτιστών Μόραβετς και όλοι οι άλλοι αξιωματικοί είχαν θερισθεί από το πυρ του εχθρού. Τα αλεξίπτωτα έφερναν μόνον αδρανή κακόμορφα πτώματα στο έδαφος».
Οι νεαροί αλεξιπτωτιστές δεν είχαν εξοικειωθεί με την επίδραση τόσων παραγόντων στα επί πολλές ημέρες άταφα πτώματα. Κατά συνέπεια, όλες τις αιτίες αλλοίωσής τους τις απέδιδαν στην κακοποίηση.
Ιατροδικαστές της Εγκληματολογικής Υπηρεσίας του Βερολίνου, όμως, οι οποίοι εξέτασαν τα πτώματα, αποφάνθηκαν ότι οι εξορυγμένοι οφθαλμοί οφείλονταν στην καταλυτική επίδραση του ηλίου και στα αρπακτικά πουλιά.
Τα τεράστια τραύματα είχαν προκληθεί από τα γεωργικά εργαλεία των χωρικών. Όσο για τις «απαγορευμένες» σφαίρες, αυτές προέρχονταν από τυφέκια Gras, των οποίων τα μολυβένια βλήματα δεν έφεραν μεταλλική επικάλυψη. Αυτά, συμπιεζόμενα και παραμορφούμενα στο ανθρώπινο σώμα, δημιουργούσαν εκτεταμένα τραύματα.
Σε όλο το νησί δεν διαπιστώθηκαν περισσότερα από δέκα περιστατικά ακροτήτων εις βάρος Γερμανών αλεξιπτωτιστών, των οποίων μάλιστα οι υπεύθυνοι δεν αναγνωρίζονται με απόλυτη βεβαιότητα.
Συγκεκριμένα, ανακαλύφθηκαν πτώματα Γερμανών με κομμένα τα γεννητικά τους όργανα και τοποθετημένα στο στόμα. Η φρικιαστική αυτή πρακτική «φωτογραφίζει», κατά πάσα πιθανότητα, ως υπεύθυνους τους πολεμιστές Μαορί οι οποίοι ήταν ενταγμένοι στις βρετανικές δυνάμεις και αυτό ήταν ένα δικό τους τελετουργικό μακριά από την κρητική παράδοση.
Πάντως οι εκτελέσεις περίπου 2.000 αμάχων στην Κρήτη από τον Μάιο έως τον Σεπτέμβριο του 1941 είναι γνωστό σε ποιους πρέπει να αποδοθούν. Και δεν πρέπει να ξεχνάμε τις σφαγές που έγιναν αργότερα σε περιοχές που δεν αντιστάθηκαν και δεν υπήρχε καμία δικαιολογία για» εξαγριωμένους αλεξιπτωτιστές που έπεσαν θύματα αποθηριωμένων χωρικών».
Νίκος Γιαννόπουλος ιστορικός