Πού είναι ο Τσακαλώτος; Αυτήν την απορία εκφράζουν τα τελευταία εικοσιτετράωρα πολιτικοί παράγοντες και δημοσιογράφοι, καθώς γίνεται αντιληπτό ότι η απουσία του υπουργού Οικονομικών από τη δημοσιότητα αντανακλά ένα δύσκολο κλίμα στην κυβέρνηση και δεν αντιστοιχεί με το κλίμα δρομολόγησης συμφωνίας και ανακούφισης για τα 4,5 δισ. που έφυγαν από το τραπέζι της διαπραγμάτευσης, το οποίο εκπέμπεται κεντρικά.
Ηδη από τις πρώτες στιγμές μετά το Eurogroup εντύπωση είχε προκαλέσει, κατά την έξοδο του υπουργού από τη συνεδρίαση των ΥΠΟΙΚ της ευρωζώνης, η άρνησή του για έναν ουσιώδη σχολιασμό των όσων αποφασίστηκαν εκεί. Αντί απάντησης, είχε παραπέμψει τους δημοσιογράφους στην… κυβέρνηση. Σαν ο ίδιος να ήταν ένας απλός… ταχυδρόμος και όχι ο βασικός πυλώνας της διαπραγμάτευσης.
Η επίσημη διαρροή με τον σχολιασμό για το αποτέλεσμα του Eurogroup έκανε λόγο για συμφωνία της κυβέρνησης να νομοθετήσει μέτρα («μεταρρυθμίσεις» για την ακρίβεια) που θα ισχύσουν από 1.1.2019 και ταυτόχρονα υποστήριζε ότι έγινε σεβαστός ο «απαράβατος όρος» που έθεσε η ελληνική πλευρά για «ούτε ένα ευρώ περισσότερη λιτότητα». Ταυτόχρονα διακινήθηκε και ανεπίσημο non paper το οποίο παρέθετε ποσοτικοποιημένα αντίμετρα (φοροελαφρύνσεις) που, όπως υποστήριζε, ήταν μέρος της συμφωνίας.
Ερωτήματα
Ωστόσο, το περιεχόμενο των δύο non paper κατά πληροφορίες δεν υιοθετείται από το ΥΠΟΙΚ, η ηγεσία του οποίου φέρεται σφόδρα ενοχλημένη για τον όλο χειρισμό τον οποίο εμφανίζεται να χρεώνει σε παράγοντες του Μαξίμου. Από την αντίπερα όχθη οικοδομείται μια γραμμή άμυνας σύμφωνα με την οποία αφήνεται ένας σαφής υπαινιγμός ότι ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος «κρύφτηκε», επομένως άλλα κεντρικά στελέχη αναγκάστηκαν να βγουν μπροστά και να κάνουν την επικοινωνιακή διαχείριση.
Τα παραπάνω γεννούν εύλογες απορίες για:
♦ το ποια είναι τα πραγματικά δεδομένα μετά το Eurogroup και το κατά πόσο αντιστοιχεί στην πραγματικότητα το κλίμα περί έντιμου συμβιβασμού και δρομολόγησης της συνολικής λύσης που διεκδικεί η κυβέρνηση,
♦ το ποιος ο ρόλος του υπουργού Οικονομικών και κατά πόσο υπονομεύεται η διαπραγμάτευση από την εμφάνιση ανοιχτών ακόμη ζητημάτων ως σχεδόν συμφωνημένων και δρομολογημένων.
Στο μεταξύ, φαίνεται να επιβεβαιώνεται η φήμη περί ανησυχίας που εκδηλώνει ο Ευκλείδης Τσακαλώτος σχετικά με το κομμάτι των ευθυνών που θα επωμιστεί από ένα κακό τελικό αποτέλεσμα.
Προμηνύματα
Υπενθυμίζεται ότι στην πρόσφατη Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ, επιχειρώντας να προλάβει καταστάσεις, είχε υπογραμμίσει ότι η διαπραγματευτική ομάδα δεν έχει λευκή επιταγή αλλά λειτουργεί με βάση τις συλλογικές αποφάσεις, εν μέρει καθησυχάζοντας ότι δεν κινείται εκτός πλαισίου όσον αφορά τις υποχωρήσεις, εν μέρει υπενθυμίζοντας ότι για τα όσα πράττει, καλύπτεται από τις συλλογικές αποφάσεις, επομένως και η ευθύνη διαχέεται ευρύτερα, σε κυβέρνηση και κόμμα. Η επισήμανση αυτή θεωρήθηκε τότε αποκαλυπτική της ανησυχίας του για το ενδεχόμενο να μετατραπεί σε «αποδιοπομπαίο τράγο» κατά το προηγούμενο Βαρουφάκη.
Σημειώνεται επίσης ότι στην ομιλία του προς το κόμμα τότε είχε αποφύγει να μπει σε λεπτομέρειες αναφορικά με το περιεχόμενο της διαπραγμάτευσης με το αιτιολογικό – αιχμή προς διάφορες κατευθύνσεις ότι όσα λέει σε κλειστές συσκέψεις τα βλέπει την άλλη μέρα στον Τύπο.
Δεδομένου ότι το ζήτημα άρχισε να παίρνει διαστάσεις χθες η αξιωματική αντιπολίτευση δεν έχασε την ευκαιρία να αντεπιτεθεί σχολιάζοντας επισήμως πως «οι αρμόδιοι υπουργοί Τσακαλώτος – Χουλιαράκης είναι από την περασμένη Δευτέρα εξαφανισμένοι και δεν έχουν ενημερώσει για το αν και τι ακριβώς συζητήθηκε στο Ευωςωυρ για την Ελλάδα» χαρακτηρίζοντας τα υπόλοιπα «προπαγάνδα του Μεγάρου Μαξίμου». Απαντώντας το Μαξίμου ουσιαστικά πέταξε την μπάλα στην εξέδρα αποφεύγοντας να απαντήσει επί της ουσίας.
Θολά σημεία και«αγκάθια»
Την ώρα που κάνουν την εμφάνισή τους σημάδια διάρρηξης της συνοχής στο κεντρικό κυβερνητικό επιτελείο που χειρίζεται τη διαπραγμάτευση πολιτικά, επικοινωνιακά και τεχνοκρατικά, από το Βερολίνο έσκασε βόμβα:
Η εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών απαντώντας σε ερώτηση του ανταποκριτή του Real FM 97,8 για τις μεταρρυθμίσεις στο ασφαλιστικό (όπως είναι γνωστό, περαιτέρω μεταρρύθμιση θα γίνει μετά το 2018) σημείωνε πως «το συνταξιοδοτικό είναι μία από τις μεταρρυθμίσεις που περιλαμβάνεται στο τρέχον πρόγραμμα, άρα πρέπει να εκπληρωθεί στο τρέχον πρόγραμμα». Προκύπτει επομένως η ανησυχία για απαιτήσεις εκ μέρους των δανειστών να μπει βαθύτερο μαχαίρι στις συντάξεις μέχρι το 2018. Κατ’ επέκταση προκύπτει η ανησυχία σχετικά με το αν θα προστεθούν νέες απαιτήσεις κατά τη διαμόρφωση της τεχνικής συμφωνίας αμά τη επιστροφή των τεχνικών κλιμακίων στην Αθήνα.
Τα παραπάνω αντιστοιχούν στο πνεύμα των δηλώσεων Σόιμπλε από την αρχή της εβδομάδας με τους «επαίνους» για την καλή πορεία της Ελλάδας, οι οποίοι όμως συνοδεύονταν από την επιμονή του στις μεταρρυθμίσεις ώστε η Ελλάδα να γίνει ανταγωνιστική (που κατά τον Γερμανό ΥΠΟΙΚ είναι το κυριότερο πρόβλημα) και την υποβάθμιση του ζητήματος του χρέους σε δευτερεύον ζήτημα.
Κατόπιν όλων των παραπάνω μένει με ερωτηματικό αν θα ξεκαθαριστούν σύντομα θολά σημεία που υπάρχουν μετά το Eurogroup, όπως ο λογαριασμός των μέτρων που ζητούνται από την ελληνική πλευρά. Από την πλευρά του κόμματος στην Πολιτική Γραμματεία που συνεδρίασε την Τρίτη κατά πληροφορίες εκφράστηκε έντονη ανησυχία για το θέμα των αντισταθμιστικών μέτρων και το κατά πόσο θα γίνει κατορθωτό αυτά να έχουν στοχευμένο χαρακτήρα ώστε να ευνοηθούν πραγματικά αυτοί που θα πληγούν από τη συμφωνία. Από την άλλη ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης ανέδειξε σε δηλώσεις του το «αγκάθι» του αφορολογήτου, αναφορικά με το οποίο, είπε, ζητείται από το ΔΝΤ η κυβέρνηση να φορολογήσει τους φτωχούς για να ελαφρύνει τους πλούσιους, κάτι που αυτή η κυβέρνηση δεν μπορεί να κάνει.