“Στων αμαρτωλών τη χώρα, το Mαρτάπριλο χιονίζει”,
Αυτή την παροιμία που έλεγαν οι παπούδες μας θυμηθήκαμε σήμερα με την ισχυρή νεροποντή αλλά και την πτώση της θερμοκρασίας στα Χανιά.
Μια παραλλαγή της ίδιας παροιμίας έλεγε πιο ξεκάθαρα… Στον καταρραμένο τόπο, Μαρταπρίλη μήνα βρέχει.
Όμως, παρά τα σημάδια, στον τόπο μας δεν πρέπει να είμαστε καταρραμένοι αφού οι παροιμίες για τη βροχή του Απρίλη είναι πολλές. Και η βροχή θεωρείται ευεργετική.
Ο Απρίλιος είναι ο τέταρτος μήνας κατά το Ιουλιανό και το Γρηγοριανό ημερολόγιο. Κατά το Ρωμαϊκό αποτελούσε το δεύτερο μήνα του έτους.
Ονομάστηκε έτσι από το λατινικό ρήμα aperio, που σημαίνει ανοίγω, επειδή το μήνα αυτό ανοίγουν τα πάντα: τα δέντρα, τα λουλούδια, ο καιρός. Είναι ο κατεξοχήν μήνας της άνοιξης, γι’ αυτό στην αρχαία Ρώμη ήταν αφιερωμένος στη θεά Αφροδίτη. Την τιμούσαν όλες οι γυναίκες με τον ίδιο τρόπο την 1υ του μήνα κάθε χρόνο αλλά όχι με τον ίδιο τρόπο.
Ο Ιωάννης ο Λυδός ένας συγγραφέας του 6ου π.Χ. αιώνα γράφει: «Αι σεμναί γυναίκες (δηλαδή οι αρχόντισσες), «υπέρ ομονοίας και βίου σώφρονος ετίμων την Αφροδίτην», ενώ οι άλλες – «αι του πλήθους γυναίκες», όπως τις λέει – αυτές για να τιμήσουν την Αφροδίτη, πήγαιναν την πρωταπριλιά να λουστούν στα λουτρά των αντρών – πράγμα φυσικά έξω από τα καθιερωμένα – και στα μαλλιά τους φορούσαν στεφάνια από μυρσίνη.
Ο Απρίλιος αγαπήθηκε από το λαό και γι’ αυτό είναι πάρα πολλά τόσο τα δημοτικά τραγούδια όσο και οι παροιμίες που αναφέρονται σ’ αυτόν το μήνα, όπως: «Απρίλης έχει τη δροσιά και Μάης τα λουλούδια», «Τον Απρίλη και το Μα (Μάη) κατά τόπους τα νερά».
Ο Απρίλιος θεωρείται από το λαό ως μήνας των λουλουδιών: «Ο Απρίλης με τα λουλούδια κι ο Μάης με τα ρόδα». Η απριλιάτικη βροχή είναι ευεργετική για τη γεωργία: «Αν κάμει ο Μάρτης δυο νερά κι ο Απρίλης άλλο ένα, χαρά σ’ εκείνον το ζευγά που ’χει πολλά σπαρμένα».
Για τη βροχή του Απριλίου υπάρχουν πολλές παροιμίες, αν μη τι άλλο στοιχείο ότι δεν είναι σπάνιο φαινόμενο:
«Του Απρίλη η βροχή, κάθε κόμπος και φλουρί.»
«Αν ρίξει Απρίλης τρεις βροχές κι ο Μάης άλλες δύο,
Να δεις σταφύλια σαν παιδιά και πίτες σαν αλώνια.
ή σε μια παραλλαγή:
“Αν βρέξει Απρίλης δυο νερά, κι ο Μάης άλλο ένα
Χαρά σε κείνον τον ζευγά, πούχει πολλά σπαρμένα.”
Ο Απρίλης δεν είναι πάντοτε καλοκαιρινός. Το λένε και οι παροιμίες του λαού μας:
«Το κρύο φύλαε ως τ’Απριλιού τις δώδεκα,
Ακόμα και στις δεκαχτώ πέρδικα ψόφησε στ’αβγό.»
Η αγάπη πολλές φορές λιώνει σα τ’ Απρίλη το χιόνι, λέει μια άλλη παροιμία:
“Τόση ήταν η αγάπη μας, σαν τ’ Απριλιού το χιόνι
Όπου το στρώνει από βραδύς, και το πρωί το λειώνει”
“Αν βρέξει ο Απρίλης δώδεκα, κι ο Μάης μια και φίνα,”
“Αν βρέξει ο Απρίλης δυο βροχές, και Μάης μια, θα είν’ το ψωμί σου ψηφορά και το κρασί σου νάμα (πρόσφορο και κρασί για λειτουργία).”
“Ο Απρίλης κι αν χιονίζει καλοκαίρι θα μυρίζει”.
“Τον Απρίλη και το Μα (Μάη) κατά τόπους τα νερά (Οι Τοπικές Βροχές).”
Με πληροφορίες από diakonima.gr