Την Τρίτη 8 Αυγούστου, στις 9μμ, στην 5η Έκθεση Βιβλίου, στο λιμάνι των Χανίων, πίσω από το Γιαλί Τζαμισί, θα γίνει η παρουσίαση του βιβλίου της Λίλας Τρουλινού “Στον κάμπο στροβιλίζονται τ’ αγκάθια”, εκδόσεις Περισπωμένη, 2016. Θα μιλήσουν η Βαρβάρα Περράκη, η Γεωργία Ξερογιαννάκη και η συγγραφέας. Αποσπάσματα από το βιβλίο θα διαβάσει ο Μιχάλης Βιρβιδάκης.
Ήρωες στη νουβέλα της Λίλας Τρουλινού «Στον κάμπο στροβιλίζονται τ’ αγκάθια», που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Περισπωμένη τον Νοέμβριο του 2016, είναι 12 μαθητές του Γυμνασίου και η καθηγήτριά τους. Δεν πρόκειται όμως για ένα βιβλίο για τη διδακτική διαδικασία και τη μαθησιακή δράση. Το σχολικό περιβάλλον αποτελεί το πρόσχημα, το έναυσμα για να θιγούν ζητήματα ακανθώδη, όπως το πρόβλημα του ρατσισμού, της ομοφοβίας, της ξενοφοβίας και του αναβιωμένου εθνικισμού στην κοινωνία μας. Τα παιδιά δρουν κυρίως εκτός σχολείου και είναι παρασυρμένα σε ένα ρατσιστικό μίσος που έχουν εμφυσήσει μέσα τους οι ενήλικες. Η παράλογη βία των ενήλικων εισβάλλει απότομα στον γεμάτο θαύματα και μαγεία κόσμο των παιδιών και τον διαλύει. Το σχολείο δεν μπορεί να αναχαιτίσει από μόνο του το μίσος που έρχεται από την κοινωνία, ούτε να θεραπεύσει το έλλειμμα ανθρωπιάς και καλλιέργειας. Από αυτό άλλωστε το έλλειμμα γεννιούνται φαινόμενα όπως ο ρατσισμός. Το σχολείο είναι ανήμπορο, όταν στην κοινωνία υπάρχει η απαξίωση της μόρφωσης. Οι καθηγητές όμως με τον ρομαντισμό τους και την καλή τους διάθεση δίνουν τον αγώνα τους για να διαφυλάξουν την αθωότητα των μαθητών τους και να τους προσφέρουν τα αγαθά της μόρφωσης και της κριτικής σκέψης.
***
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου:
Μεταξύ ποίησης και πεζού λόγου, με μια σχεδόν αταξινόμητη γραφή, η Λίλα Τρουλινού, με την πρώτη της νουβέλα «Στον κάμπο στροβιλίζονται τ’ αγκάθια», δημιουργεί ένα παλίμψηστο κείμενο, ένα λογοτεχνικό αίνιγμα πάνω στην εξαχρείωση του ανθρώπου και το στυγερό έγκλημα. Η λύση του αινίγματος μας οδηγεί σταθερά πίσω στα σχολικά θρανία, στη σχέση με τους γονείς και τους δασκάλους, αλλά και ακόμα πιο πίσω, στα πάντα νωπά και αγιάτρευτα τραύματα της παιδικής ηλικίας.
***
Απόσπασμα από τη νουβέλα:
Η εκκωφαντική παρέα ξανακάθεται γύρω από το οβάλ τραπέζι και παραγγέλνει στον Ίβο ένα δεύτερο γύρο από δροσερά αναψυκτικά, η τούρτα έχει γίνει ένα βομβαρδισμένο τοπίο, κρατήρες άσπρης σοκολάτας εκτονώνουν τα υπόγεια ρήγματα, μια μαγική πόλη σωριασμένη σε ερείπια, στιλπνοί και κοφτεροί κρύσταλλοι καραμέλας εκτινάσσονται από τα στόμια των κρατήρων, ενώ τα ροδοπέταλα φτερουγίζουν τρομαγμένα, «Να παίξουμε ένα παιχνίδι» λέει ο Αδάμ «Τι παιχνίδι» ρωτάνε οι άλλοι «Μπουκάλα» απαντάει «Γιούπι! » φωνάζει ο Φρίξος «Και πώς το θα παίξουμε αυτή τη φορά;» ρωτάει η Τριανταφυλλιά «Σε όποιον τυχαίνει η μπουκάλα θα λέει I owe it to my brain» «Γουστάρω φάση, και μετά τι θα κάνει» ρωτάει ο Πετροσήφης «Θα κάνει κάτι που το γουστάρει πολύ και που το χρωστάει στον εαυτό του» λέει εκείνος «Και πώς θα ξέρει αν αυτό είναι σωστό για τον εαυτό του» ρωτά ο Ερρίκος «Δεν θα ξέρει, αλλά μπορεί να ζητήσει τη βοήθεια του κοινού» λέει εκείνος και γελάει.
***
Έγραψαν για τη νουβέλα:
« Ο ρατσισμός στο κείμενο της Λίλας Τρουλινού είναι ίσως το πιο ενδιαφέρον σημείο για να σταθεί κανείς, τόσο για το είδος όσο και για τον τρόπο με τον οποίο σκιαγραφείται. Πρώτον, βλέπουμε να εξυφαίνεται μέσα από αναλαμπές συμβάντων. Γίνεται κάτι, ποιος φταίει; ο ξένος: το παιδί του Βούλγαρου, του μετανάστη, του τσιγγάνου. Χωρίς ερωτήσεις, μόνο με αυτονόητα και αυταπόδεικτα. Σε όλο το κείμενο, δεν αναρωτιέται κανείς σχετικά με το γιατί των συμπερασμάτων, βλέπουμε μόνο την ωμή βία που τα ακολουθεί κατά πόδας. Δεύτερον, η βία που ασκείται από τα παιδιά είναι ακριβώς η ίδια που διαφαίνεται ότι θα ασκείτο από τους μεγάλους σε ανάλογες ευκαιρίες. Και τρίτον, το πλέον τρομακτικό στοιχείο είναι ότι ακριβώς επειδή πρόκειται για παιδιά, δεν υπάρχουν καθόλου ή σχεδόν καθόλου φίλτρα. Δεν υπάρχουν δισταγμοί, ούτε δεύτερες σκέψεις, καλά-καλά δεν υπάρχουν ούτε πρώτες. Μόνο ένα σκληρό ένστικτο. Ο Άρχοντας των μυγών στην ελληνική επαρχία του σήμερα.»
Κρις Λιβανίου, κριτικός βιβλίου, λογοτεχνικό ιστολόγιο ΣτίγμαΛόγου, 1.2.17
«Ενδιαφέρον παρουσιάζει το ποικιλόμορφο, αιρετικό και διαταραγμένο νοηματικά υλικό που συνθέτει αυτό το με έμπνευση γραμμένο βιβλίο. Καθαρώς αφηγηματικά μέρη, περιγραφές τοπίων και τόπων –με την οξύνοια του φυσιοδίφη και την αισθαντικότητα του καλλιτέχνη–, εκθέσεις μαθητών, γλωσσικές και παιδαγωγικές ασκήσεις, αστυνομικά γραφεία ανάκρισης και καφενεία του χωριού συνθέτουν ένα πολύχρωμο, σκληρό συχνά, μωσαϊκό. Η Τρουλινού εκμεταλλεύεται λειτουργικά το σχήμα της επανάληψης και ως συνεκτικό του μύθου αλλά και ως συνδετικό του ενός κεφαλαίου με το άλλο. Αποδίδει επίσης με οξεία παρατηρητικότητα τη συμπεριφορά και, κυρίως, τη γλώσσα της νεολαίας του καιρού μας με όρους διαδικτυακής κουλτούρας. Κλίμα υπερρεαλισμού και συγκλονιστικά τοπία Αποκάλυψης συνυπάρχουν με σύγχρονα ρεαλιστικά συμφραζόμενα.»
Μαρία Στασινοπούλου, συγγραφέας, Εφημερίδα των Συντακτών, 24.3.17
«Ένα θεραπευτικό λουτρό στην ανάγνωση -ήταν η δική μου εμπειρία- δεν διακρίνεται ότι πρόκειται για το πρώτο βιβλίο της Λίλας Τρουλινού. Υλικό αναγνωστικής εμπειρίας και συσσωρευμένων δοκιμών γραφής χωρίς παιδικές αρρώστιες, έχει βρει τρόπο έκφρασης με σοφά ενορχηστρωμένους αρμονικούς συνδυασμούς. Η τρυφερότητα και η αγάπη για τους χαρακτήρες, η δύναμη του παραμυθιού και ο καθοριστικός ρόλος του στο λογοτεχνικό αυτό σύμπαν, η εικαστική απελευθέρωση, η ενοποίηση των πάντων σε μια σουρεαλιστική και ποιητική έκσταση, η συνέπεια στην πλοκή. Ένα εξαιρετικό βιβλίο – επισκεπτήριο ενός ανθρώπου που ήρθε στη λογοτεχνία για να μείνει.»
Πόλυ Χατζημανωλάκη, συγγραφέας, Αυγή, 07.03.17
«Μια αιρετική αφήγηση, αισθαντική και επίμεικτη ως προς τα αφηγηματικά μέσα: ημερολόγια σε ανορθόγραφη γραφή, ντοπιολαλιά, χρονικά, ποιήματα, τραγούδια ή απλά στιχουργήματα, γλωσσοδέτες, συνειρμικά κείμενα, πλάνα τάξης, στοιχεία στατιστικά γονέων και κηδεμόνων, απομνημονεύματα δασκάλων, ασκήσεις σχολείου και εκθέσεις ιδεών, αστυνομικό ρεπορτάζ, απλές περιγραφές, υπερρεαλιστικές συνθέσεις, γλώσσα διαδικτύου. Κινούμενη μεταξύ ποίησης και πεζού λόγου, η νουβέλα διέρχεται ένα σύντομο χρονικό διάστημα ζωής στη μικροκοινότητα του κρητικού χωριού, συνοψίζοντας παράλληλα τη ζωή στο σύνολο της ελληνικής επαρχίας και αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο οι νύξεις του βιβλίου να αφορούν και την πρωτεύουσα. Πρόκειται για μιαν νουβέλα εντελώς πρωτότυπη, που παρά τη δυσκολία της συνιστά αφηγηματική πρόταση.»
Νίκος Ξένιος, συγγραφέας, Book Press , 4.5.17
«Όμως περισσότερο από τα αγκάθια, αυτό που περιγράφεται εδώ, είναι το ασταθές έδαφος. Βότσαλα παντού, χαλίκια και πετραδάκια, σε ανηφόρες όπου οι άνθρωποι ολισθαίνουν. Τα πόδια συνεχώς πατούν σε βότσαλα, και υποχωρούν. Μια κοινότητα αιμορραγεί από τις πατούσες, ενώ ο κάνθαρος ξεραίνει τους φοίνικες. Περιμένουν άλλοτε τον δενδροχειρούργο, άλλοτε τον αστυνόμο, για να μπούν πάλι σε τάξη τα πράγματα, να ανατραπεί η άρρωστη μεταμόρφωση του τόπου, των ονομάτων, των σωμάτων και των ψυχών. Στην Λίλα Τρουλινού «δεν αρέσουν τα νεκρά ζώα που μοιάζουν με ζωντανά φυτά, ούτε τα υδρόβια που καταντούνε αερόφυτα!», όμως τον τόπο δεν τον ορίζει εκείνη.»
Νίκος Σκουτέλης, αρχιτέκτονας, Χανιώτικα Νέα, 4.3.17