Επειδή πολλά ακούγονται και πιο πολλά γράφονται από άσχετους και αυτοπροβαλόμενους ως ειδήμονες και ακραιφνείς “Ελληναράδες”, που μάλλον ζημιά κάνουν στον τόπο και την ιστορία του, θεωρήσαμε σωστό να γράψομε δυο λόγια για τον περίφημο Ύμνο της Κρητικής πολιτείας και την προέλευση του.
Για να προχωρήσομε λοιπόν στο ύμνο της Κρήτης, να ξεκαθαρίσομε ένα πράγμα.
Το “απο φλόγες η Κρήτη ζωσμένη” είναι εμβατήριο. Πολλοί νομίζουν ότι είναι ο Υμνος της Κρητικής Πολιτείας.
H Κρητική Πολιτεία (1898-1913) είχε δικό της Εθνικό Ύμνο σε στίχους του Ιωάννη Πολέμη και μουσική του Διονυσίου Λαυράγκα, που ακουγόταν σε κάθε επίσημη περίσταση.
Ο Ύμνος της Κρήτης είναι ένα τραγούδι που περιγράφει συνοπτικά τους αγώνες της Κρήτης για ελευθερία και Ένωση με την Ελλάδα.
Οι στίχοι του, παρόλο που ο ίδιος δεν ήταν Κρητικός, απετέλεσε αργότερα επαναστατικό τραγούδι στις μάχες της Κρητικής Επανάστασης του 1896-1897. Αργότερα έγιναν θούριος από τον μαέστρο Σπυρίδωνα Καίσαρη και ενσωματώθηκαν στο μελόδραμα του, “Ολονυκτία της Κρήτης”.
Στους στίχους του, ο ποιητής φαντάζεται την προσωποποίηση της Κρήτης στη μορφή μιας πάνοπλης κοπέλας που, ζωσμένη από τις φλόγες του πολέμου, σπάζει τις βαριές αλυσίδες της σκλαβιάς. Με τα χέρια ελεύθερα πια, περπατεί και σαν να πετά από νιάτα και ζωή, κατεβαίνει από τα βουνά με τους πολεμιστές της για να κονταροχτυπηθεί στους κάμπους με τους κατακτητές. Κι η οχλοβοή της μάχης, κάνει το σύμπαν να τραντάζεται. Συνεχίζοντας, ο ποιητής αποκαλεί την Κρήτη «Σούλι της θάλασσας» και προτρέπει για περισσότερα χτυπήματα. Με τον στίχο «τις σπαθιές σας τις πρώτες» πιθανώς εννοεί τις αλλεπάλληλες Κρητικές Επαναστάσεις.
Χωρίς όμως να συγκινεί καθόλου τους Κρήτες που είχαν χύσει το αίμα τους για την πολυπόθητη Ένωση, οπότε αργότερα ο συγκεκριμένος ύμνος, έμεινε στα…αζήτητα.
Οι στίχοι του ήταν οι παρακάτω:
Μες το αίμα βουτημένη
με πληγαίς νωπαίς ακόμα
Απ’ τής Κρήτης το άγιο χώμα
Επετάχθη η ‘Λευθεριά
Κι αγκαλιάζοντας τη Δόξα
τη δαφνοστεφανωμένη
παίρνει δρόμους κι’ανασταίνει
Πολιτείαις καί χωριά.Χαιρετούν τον ερχομό της
βροντερόφωνα τουφέκια
κι αστραπαίς κι αστροπελέκια
χύνουν λάμψι περισσή.
Καί φωνή παλληκαρίσια
Απ’ την Ίδη κατεβαίνει
Χαίρε Κρήτη ανδρειωμένη
χαίρ’ελεύθερο νησί.
Το εμβατήριο και οχι εθνικός ύμνος “Από φλόγες η Κρήτη ζωσμένη” είναι από το “Ολονυκτία της Κρήτης” το έγραψε ο Σπυρίδων Καίσαρης (1859-1946) του Νικολάου. Ήταν σπουδαίος Έλληνας μουσικοσυνθέτης. Το 1888 ανέλαβε αρχιμουσικός του πυροβολικού και το 1892 καθηγητής του Ωδείου Αθηνών και στη συνέχεια έφορος και καθηγητής πνευστών οργάνων και για αρκετά χρόνια διευθυντής των στρατιωτικών μπάντων.
Έγραψε πολλά εμβατήρια μεταξύ των οποίων και το αφιερωμένο στον Βασιλέα Κωνσταντίνο Α΄ «Του αϊτού ο γιος», το εμβατήριο “Σημαία”, διάφορα χορωδιακά και το μελόδραμα «Ολονυχτιά της Κρήτης», στο οποίο ανήκει και το περίφημο κατά την Επανάσταση της Κρήτης (1896-1897) γενόμενο «Από φλόγες η Κρήτη ζωσμένη».Αγαπήθηκε από όλους τους Κρήτες και τους Έλληνες μάλιστα, προκαλώντας συγκίνηση το άκουσμα του. Επί πολλά χρόνια, ακουγόταν καθημερινά από το πρόγραμμα του κρατικού ραδιοσταθμού της ΕΡΤ.
Σαν αναγνωρίσιμο λοιπόν και αγαπητό σε όλους, επελέγη ως υποτιθέμενος “Εθνικός Ύμνος” το συγκεκριμένο και όχι ο κανονικός, που δεν τον ξέρει ούτε θυμάται κανείς.
Κοινό σημείο και των δυο, του εμβατηρίου και του ύμνου, είναι ότι είναι γραμμένα και μελοποιημένα από Έλληνες διαπρεπείς και δεν έχουν Κρητική καταγωγή και πατρότητα, δείγμα ότι σε κάθε περίπτωση, πάνω απ όλα υπήρχε η έννοια και ο πόθος της Ένωσης.
Κανένα κράτος του κόσμου δεν έχει Εθνικό ύμνο και εμβατήρια “ξένων” δημιουργών.
Το “Από φλόγες η Κρήτη ζωσμένη” από την «Ολονυχτία της Κρήτης», είναι το παρακάτω:
Εδώ που στη φτέρη τ’ αηδόνι πλανάται,
να στήσομε ελάτε αδέρφια χορό
και στου ήλιου τα πρώτα διαμάντια
ριχνόμαστε αγνάντια σε Τούρκων σωρό.Από φλόγες η Κρήτη ζωσμένη
Τα βαριά της τα σίδερα σπα
Και σαν πρώτα χτυπιέται, χτυπά
Και γοργή κατεβαίνει.Με μεγάλο, θεόρατο δόρυ
Όλη νιάτα πετά και ζωή
Και σε τόση φωτιά και βοή
Τρέμουν δάση και όρη.Όπου ρίξει θολή τη ματιά της,
Χίλια όπλα στις ράχες λαλούν
Και χιλιάδες πετούν πυροβολούν
Τουρκομάχοι μπροστά της.Τιμημένο σπαθί ξεγυμνώνει
Μα ο σουλτάνος σπαθί δεν γροικά
Το βαρύ της χέρι χτυπά
Και η ματιά της λαβώνει.Xτύπα, χτύπα της θάλασσας Σούλι!
Χτύπα κόρη γλυκειά του γιαλού!
Εδώ οι άνδρες παλαίουν,
Αλλού ζουν ως γυναίκες ή δούλοι.Από εδώ Σεληνιώτες Λακκιώτες
από εκεί στη φωθιά Σφακιανοί
να βουίζει παντού μια φωνή
σταις σπαθιαίς μας ταις πρώτες.
[youtube url=”https://www.youtube.com/watch?v=wZcDLezTveQ”]
Κοινό σημείο και των δυο, του εμβατηρίου και του ύμνου, είναι ότι είναι γραμμένα και μελοποιημένα από Έλληνες διαπρεπείς και δεν έχουν Κρητική καταγωγή και πατρότητα, δείγμα ότι σε κάθε περίπτωση, πάνω απ όλα υπήρχε η έννοια και ο πόθος της Ένωσης.
keritisriver.blogspot.com, wikipedia.org