Ο Δήμος Πλατανιά σε συνεργασία με την Ι.Μ.Κισσάμου & Σελίνου και με τους φορείς της Τοπικής Κοινότητας Βουκολιών, εόρτασαν σήμερα 7 Φεβρουαρίου την επέτειο των 122 χρόνων της Μάχης του Πύργου Βουκολιών , μια σημαντική στιγμής της τοπικής ιστορίας καθ’ ότι η έκβαση της μάχης αυτής ήταν καθοριστική για την μετέπειτα απελευθέρωση της Κρήτης.
Ο Δήμαρχος Πλατανιά κ. Ιωάννης Μαλανδράκης , στο χαιρετισμό του πέρα της αναφοράς του για τη σημασία της μάχης , πρόσθεσε ότι: “ ….ο Δήμος συνειδητά αναδεικνύει όλες τις στιγμές της τοπικής ιστορίας, σε όλο το εύρος του,προκειμένου να λειτουργήσει ως ζωντανό παράδειγμα μνήμης και παιδείας, καθώς κάποια από τα ιδανικά με τα οποία έχουν γαλουχηθεί γενιές Ελλήνων, να συνεχιστούν και στις επόμενες γενιές και είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι την τοπική αυτή εορτή την συνδιοργανώνει και η εκπαιδευτική κοινότητα της Τ.Κ. Βουκολιών”
Αναφορά στα γεγονότα της νικηφόρας Μάχης των Βουκολιών έκανε ο Δάσκαλος Δημοτικού Σχολείου Βουκολιών κ.Παπαδάκης Παναγιώτης.
Στην εκδήλωση παρευρέθησαν οι Αντιδήμαρχοι του Δήμου κ. Γεώργιος Καλαϊτζάκης, κ.Ιωάννης Μαλακωνάκης & κ.Νικόλαος Δασκαλάκης,ο Προϊστάμενος της Π/θμιας Εκπαίδευσης Ν.Χανίων κ. Μανώλης Μηλιαράκης, οι Πρόεδροι Τοπικών Κοινοτήτων Βουκολιών , Κακοπέτρου και Καμισιανών , όλες οι σχολικές μονάδες της ΤΚ Βουκολιών, εκπρόσωποι των συλλόγων και φορέων της περιοχής καθώς και κάτοικοι της περιοχής.
Η μάχη των Βουκολιών στις 6 Φεβρουαρίου του 1897
Όπως αναφέρει ο Ιάκωβος Δασκαλάκης, στις 6 Φεβρουαρίου 1897, δηλαδή πριν από 115 χρόνια ακριβώς, πραγματοποιήθηκε μια σημαντική μάχη στο χωριό Βουκολιές των Χανίων μεταξύ ελληνικών και τουρκικών δυνάμεων.
Παίρνοντας όμως τα γεγονότα από την αρχή, το 1897 στην Κρήτη ήταν έντονο και πάλι το αντιτουρκικό κλίμα μετά και τις αλεπάλληλες επαναστάσεις όλο τον 19ο αιώνα, αλλά παρόλα αυτά η τουρκική κατοχή στο νησί παρέμενε αβάσταχτη και η επιθυμία των Κρητικών για ένωση με την Ελλάδα παρέμενε ανυποχώρητη.
Οι Τούρκοι βλέποντας πλέον την κατάσταση να χειροτερεύει ολοένα έκαναν εκτεταμένες σφαγές στις χριστιανικές συνοικίες της πόλης των Χανίων, με αποτέλεσμα να ξεσηκωθούν όχι μόνο οι Κρητικοί, αλλά να αναγκαστεί και η ελληνική κυβέρνηση να στείλει εκστρατευτικό σώμα στην Κρήτη για την ενίσχυση των επαναστατημένων Κρητικών με αρχηγό το συνταγματάρχη Τιμολέοντα Βάσσο.
Στις αρχές Φεβρουαρίου του 1897 ο Βάσσος αποβιβάστηκε με το σώμα του στα δυτικά των Χανίων, στο Κολυμπάρι δίπλα στη Μονή Γωνιάς και κινήθηκε αμέσως για να απελευθερώσει τα Χανιά και να εκδικηθεί τις σφαγές των Τούρκων, αλλά παρεμποδίστηκε από τις Μεγάλες Δυνάμεις που έδρευαν στο νησί.
Τότε αυτός στρατοπέδευσε στον Πλατανιά και αποφάσισε να ξεκαθαρίσει όλες τις τουρκικές φρουρές που βρίσκονταν στα νώτα του και μια απο αυτές τις φρουρές βρισκόταν στις Βουκολιές στον ονομαστό Πύργο των Βουκολιών.
Έτσι λοιπόν στις 5 Φεβρουαρίου 1897 επιτέθηκε για πρώτη φορά στην τουρκική φρουρά του πύργου με ένα απόσπασμα πεζικού υπό τον ταγματάρχη Κωνσταντινίδη, έναν ουλαμό πυροβολικού και έναν ουλαμό του μηχανικού, ένα λόχο εθελοντών φοιτητών υπό το λοχαγό Ζυμβρακάκη και πολλούς Κρητικούς επαναστάτες.
Απέναντι στο ελληνικό σώμα παρατάχθηκε ένα τουρκικό τάγμα με επικεφαλής το φρούραρχο Φουάτ μπέη και ο λόγος της επίθεσης του Βάσσου ενάντια στο σώμα του Φουάτ, ήταν ότι απειλούσε άμεσα το ελληνικό εκστρατευτικό σώμα, αφού απείχαν μόλις 7 χιλιόμετρα, αλλά και διότι εμπόδιζε την είσοδο των Ελλήνωνστην ενδοχώρα του νομού Χανίων, ήθελε δηλαδή να εξασφαλίσει τα νώτα του, όπως έγραψα προηγουμένως.
Η μάχη έγινε το πρωί της 6ης Φεβρουαρίου όταν οι Έλληνες έβαλαν αρχικά με το πυροβολικό γκρεμίζοντας τον οχυρωματικό τοίχο, ως το απόγευμα είχαν περικυκλώσει ολοκληρωτικά τους Τούρκους με τη μάχη να συνεχίζεται και τη νύχτα, όταν μεγάλο μέρος των Τούρκων βρίσκοντας μια ευκαρία προσπάθησαν να διαφύγουν τον ελληνικό κλοιό, αλλά έπεσαν σε ενέδρα των Κρητικών επααστατών και σκοτώθηκαν σχεδόν όλοι μαζί και ο Φουάτ μπέης σε εκ νέου μάχη που ακολούθησε εκτός του πύργου, μιλάμε για 250 άτομα, ενώ προηγουμένως είχαν αφήσει και πολλούς νεκρούς εντός του φρουρίου.
Οι απώλειες των Τούρκων έφτασαν τους 240 νεκρούς μαζί με το Φουάτ μπέη, ενώ οι Έλληνες είχαν 25 νεκρούς.
Αυτή η μάχη και γενικότερα η επαναστατική δράση των Κρητών τότε και η βοήθεια που τους παρείχε η εληνική κυβέρνηση θεωρήθηκε ως η αιτία για τον καταστροφικό για την Ελλάδα, ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897 που κόστισε στην Ελλάδα κυρίως οικονομικά πολλές χιλιάδες γρόσια ως αποζημίωση στους Τούρκους, αλλά άνοιξε το δρόμο για την εκτόπιση του τουρκικού στρατού από την Κρήτη, την ίδρυση της ανεξάρτητης Κρητικής Πολιτείας και μετέπειτα της ένωσης με την Ελλάδα το 1913.
Μετά το πέρας της μάχης οι Έλληνες κατέστρεψαν εκ βάθρων και έκαψαν τον τούρκικο πύργο, όχι μόνο για λόγους αντεκδίκησης, αλλά και για να εξαφανίσουν κάθε πειστήριο της τουρκικής παρουσίας.
Σημειωτέον ότι οι Βουκολιές ήταν ένα από τα μεγαλύτερα τουρκοχώρια της Κρήτης, εξ ου και η πολυπληθής φρουρά του πύργου.
Σήμερα στη θέση του παλιού τούρκικου πύργου έχει χτιστεί ένας σύγχρονο πιστό αντίγραφό του από μαθητές του δημοτικού σχολείου του χωριού το σχολικό έτος1998-1999, όπως αναφέρει η πινακίδα και σήμερα παραθέτω μερικές φωτογραφίες που είχα τραβήξει με το κινητό μου πριν μερικούς μήνες από την ιστορική αυτή τοποθεσία.