διαρροή της εισήγησης Τσιόδρα δίνει δύο ειδήσεις. Η πρώτη είναι πως η σημερινή συνεδρίαση της επιτροπής του υπουργείου Υγείας για την… «έξυπνη» χαλάρωση του lockdown δεν θα είναι ούτε εύκολη, ούτε ανέφελη. Η δεύτερη είναι πως όλη η πολιτική διαχείρισης της πανδημίας που ακολουθείται τον τελευταίο χρόνο, είτε λόγω επιστημονικών εισηγήσεων, είτε λόγω πολιτικών και κυβερνητικών επιλογών, απέτυχε παταγωδώς . ‘Η, ακόμη ακριβέστερα, οι ειδικοί εισηγούντο (;) και η κυβέρνηση έκανε τα ακριβώς αντίθετα απ’ όσα έπρεπε να γίνουν.
Το προσχέδιο της εισήγησης Τσιόδρα είχαν χθες στα χέρια τους όλα τα μέλη της επιτροπής και αποκαλύφθηκε αποκλειστικά από το documento.gr. Η πρόταση του καθηγητή κινείται στην κατεύθυνση της πλήρους αλλαγής μοντέλου διαχείρισης της πανδημίας, με βασικό άξονα πλέον όχι τις απαγορεύσεις αλλά τους μαζικούς και στοχευμένους ελέγχους ακόμη και με συνταγογράφηση και δωρεάν τεστ – μια πρόταση που επί μήνες καταθέτει δημόσια η καθηγήτρια Ιατρικής Αθηνά Λινού και η αντιπολίτευση χωρίς κανείς να απαντά γιατί δεν γίνεται δεκτή
Υποδεικνύει επίσης ως βάση της νέας πολιτικής το αυστριακό μοντέλο ανάσχεσης της πανδημίας, με «τριπλό δίχτυ ασφαλείας»: με εκ περιτροπής παρουσία των μαθητών στα σχολεία για να αραιώσουν οι τάξεις, με συνταγογράφηση των τεστ και διάθεσή τους από τα φαρμακεία για self-testing, με μαζικές και στοχευμένες δειγματοληψίες στον πληθυσμό και ειδικά σε εργαζόμενους και εκπαιδευτικούς ηλικίας 20 έως 49 ετών που θεωρούνται «οδηγοί της επιδημίας», με επίσης μαζικά τεστ στους εργάτες γης που έρχονται από τα βόρεια χερσαία σύνορα και με εβδομαδιαίο έλεγχο σε ανεμβολίαστους υγειονομικούς.
Η φόρμουλα της Αυστρίας που προτείνει ο Σωτήρης Τσιόδρας προβλέπει μαζική δειγματοληψία με στόχο 3,5 εκατομμύρια, επαναλαμβανόμενα, τεστ την εβδομάδα, χρήση μάσκας υψηλής αναπνευστικής προστασίας για παιδιά από την ηλικία των 14 ετών, καθώς και μαθήματα σε δύο βάρδιες, με τους μισούς μαθητές να πηγαίνουν στο σχολείο τη Δευτέρα και οι υπόλοιποι μαθητές την Τρίτη και εναλλάξ.
Αίσθηση προκαλεί το γεγονός ότι στην ελληνική εκδοχή του το εν λόγω μοντέλο ελεγχόμενου ανοίγματος, μέσω του μαζικού testing, δίνει προτεραιότητα στην επαναλειτουργία των εκκλησιών, με κάποια από τα μέλη της επιτροπής πάντως να επισημαίνουν εδώ ότι οι ναοί ίσως πλέον αποτελούν ασφαλέστερο περιβάλλον αφού ότι έχει προχωρήσει ο εμβολιασμός στις μεγαλύτερες ηλικίες.
Το πρώτο, και βασικό, ερώτημα ωστόσο είναι γιατί όλα όσα περιγράφονται σ’ αυτήν την εισήγηση δεν εφαρμόστηκαν νωρίτερα, πριν εκτροχιαστεί η πανδημία και η οικονομία, και από την στιγμή που πρόκειται για προτάσεις οι οποίες είχαν ήδη κατατεθεί δημόσια.
Το δεύτερο ερώτημα – που ίσως εν μέρει απαντά και το πρώτο – είναι γιατί η εισήγηση βγήκε στην δημοσιότητα πριν από την συνεδρίαση των επιδημιολόγων. Οι γνωρίζοντες πρόσωπα και κλίμα εντός της επιτροπής επισημαίνουν εδώ τα εξής δεδομένα:
Η εισήγηση περιλαμβάνει μέτρα και μοντέλα τα οποία αρκετά μέλη της επιτροπής πρότειναν εδώ και μήνες, αλλά ουδέποτε υιοθετήθηκαν.
Αρκετά από αυτά τα μέτρα αποτελούσαν και προσωπικές προτάσεις του ίδιου του Σωτήρη Τσιόδρα, που επίσης δεν εισακούσθηκαν.
Η δημοσιοποίηση του προσχεδίου – για πρώτη φορά από τότε που ξεκίνησε η λειτουργία της επιτροπής – γίνεται ντε φάκτο και τεκμήριο που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί σε ενδεχόμενη επιχείρηση απόδοσης ή μετάθεσης ευθυνών εάν η κατάσταση στην πανδημία ξεφύγει ακόμη περισσότερο.
Στο δια ταύτα, το κλίμα δεν είναι καλό ούτε μεταξύ κυβέρνησης και επιτροπής, ούτε εντός της ίδιας της επιτροπής. Για την ακρίβεια, οι πληροφορίες θέλουν συγκεκριμένους κυβερνητικούς κύκλους να χρεώνουν «λάθος δρόμο» – όπως είχε πει και η καθηγήτρια Αναστασία Κοτανίδου – στην επιτροπή αλλά και στον υπουργό Υγείας Βασίλη Κικίλια. Η κριτική αυτή δεν αφήνει εκτός κάδρου ούτε τον ίδιο τον Σωτήρη Τσιόδρα, ο οποίος φέρεται να εκφράζει «σιωπηλή πικρία» και να θεωρεί ότι κάποιοι τον χρησιμοποίησαν.
Εντός της επιτροπής επίσης υπάρχουν διαμετρικά αντίθετες απόψεις για το εάν πρέπει να «ανοίξει» ή να «κλείσει» εντελώς η κοινωνία. Όπως υπάρχουν και υπόνοιες για εξυπηρέτηση συμφερόντων από κάποια μέλη της – συμφερόντων είτε πολιτικών, είτε ακόμη και προσωπικών.
Εν κατακλείδει, η εικόνα εντός και πέριξ της επιτροπής Τσιόδρα φτιάχνει κλίμα αναζήτησης εξιλαστήριων θυμάτων. Και εντός αυτού του κλίματος, κάποιοι μπορεί και να διαμηνύουν ότι δεν θα γίνουν πρόθυμες Ιφιγένειες.