«Η ιστορική αποστολή του Αζόφ είναι να οδηγήσει τις Λευκές Φυλές του κόσμου στην τελική σταυροφορία για την επιβίωσή τους, μια σταυροφορία ενάντια στους υπό εβραϊκή ηγεσία υπανθρώπους (Untermenschen)» Andriy Biletsky, ηγέτης του Αζόφ

Η δράση και πορεία των νεοναζί και ακροδεξιών στην Ουκρανία γίνεται απόπειρα να εμφανιστεί ως «μειοψηφική» και «αδύναμη», ειδικά μετά τη ρωσική εισβολή. Πρόκειται για ένα πολύ επικίνδυνο παιγνίδι στο οποίο επιδίδεται η δυτική προπαγάνδα, αυτό το ξέπλυμα των νεοναζί και των ταγμάτων τους, της διαγραφής των πολύ στενών τους σχέσεων με την κυβέρνηση, του ενεργού και κυρίαρχου ρόλου τους στην χάραξη της κυβερνητικής πολιτικής, τον ρόλο τους στην εκπαίδευση της νεολαίας στις ναζιστικές ιδέες,  με κρατική χρηματοδότηση, όπως και στη στρατολόγηση ξένων νεοναζί που εκπαιδεύονται στις τάξεις τους, με εκπαιδευτές και όπλα πληρωμένα από τη CIA και υψηλές αμερικάνικες συνεργασίες. Ειδικά καθώς ο ρόλος κι η επιρροή τους έχει καταγραφεί αναλυτικά στο διεθνή Τύπο. Σε όσα ακολουθούν, οι υπογραμμίσεις είναι της γράφουσας.

Στο Jacobin και σε άρθρο με τίτλο «Η CIA εκθρέφει το ναζιστικό τρόμο στην Ουκρανία» (The CIA may be breeding Nazi Terror in Ukraine) αναφέρεται πως η παρουσία της CIA και η «υπό μυστικότητα εκπαίδευση αντιρωσικών ομάδων στην Ουκρανία ξεκίνησε το 2015» κι ότι όλα τα στοιχεία που έχει το περιοδικό στη διάθεσή του «δείχνουν πως σε αυτές [τις αντιρωσικές ομάδες] περιλαμβάνονται νεο-Ναζί, οι οποιοι εμπνέουν ακροδεξιούς τρομοκράτες ανά τον κόσμο». Σκοπός της CIA ήταν να τους προετοιμάσει για «ηγέτες εξέγερσης σε περίπτωση που η Ρωσία εισβάλλει στη χώρα». Και συνεχίζει λέγοντας πως «είναι πάρα πολύ πιθανό η CIA να εκπαιδεύει γνήσιους, πραγματικούς Ναζί στο πλαίσιο αυτό.. Η χρονιά που ξεκίνησε το συγκεκριμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης είναι κατα τύχην και η χρονιά που η γερουσία έδωσε οικονομική και στρατιωτική βοήθεια εκατοντάδων εκατομμυρίων στην Ουκρανία, υπό όρους που διαμορφώθηκαν ξεκάθαρα ώστε να επιτρέπουν αυτή η βοήθεια να πάει στην τοπική νεοναζιστική παραστρατιωτική οργάνωση, το Τάγμα Αζόφ». 

«Αμερικάνικα όπλα έρρεαν [προς τους Αζοφ], αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ και του στρατού των ΗΠΑ βγάζαν φωτογραφίες μαζί τους, και μέλη των Αζοφ μιλούσαν δημόσια για την δουλειά τους με τους αμερικάνους εκπαιδευτές τους και την ανυπαρξία οποιουδήποτε ελέγχου ώστε να μην μπαίνουν στις τάξεις τους λευκοί ρατσιστές (white supremacists)» και «Πολλά διακεκριμένα άτομα από ακροδεξιές εξτρεμιστικές ομάδες των ΗΠΑ και της Ευρώπης επιδιώκουν ιδιαίτερα σχέσεις με εκπροσώπους της Ουκρανικής άκρας δεξιάς, ειδικά στην Εθνοφρουρά και την ενταγμένη σε αυτήν στρατιωτική ομάδα (militia) Τάγμα Αζόφ, σύμφωνα με έκθεση του 2020 της στρατιωτικής ακαδημίας West Point… Τέτοια ατομα που ζουν στις ΗΠΑ έχουν γράψει για το πως η εκπαίδευση στην Ουκρανία μπορεί να βοηθήσει και αυτούς και άλλους στην παραστρατιωτική τους δράση στις ΗΠΑ». 

Η εκπαίδευση νεοναζιστών από όλο τον κόσμο, αλλά και η ένταξη πολλών από αυτούς στο δυναμικό των νεοναζιστικών οπλισμένων ως τα δόντια μορφωμάτων εντός της Ουκρανίας, έχει καταγραφεί και από το περιοδικό ΤΙΜΕ και το δημοσιογράφο Σάιμον Σούστερ, που επισκέφτηκε τη χώρα το 2019. Στην κάμερα του ΤΙΜΕ παρελαύνουν χιλιάδες, πολλές χιλιάδες νεοναζί ένστολοι, ενώ ο δημοσιογράφος παρέστη και στα πανηγύρια τους. 

Στοιχεία για τη δράση και τη διεθνή πρωτοκαθεδρία των Αζόφ στο νεοναζιστικό και ακροδεξιό κίνημα, και για τις σχέσεις τους με την εκπαίδευση και ριζοσπαστικοποίηση της αμερικάνικης αριστεράς, έχει δώσει και το FBI, που σε έκθεση του 2018. Μεταξύ των εκπαιδευθέντων και μέλη της ακροδεξιάς, ρατσιστικής αμερικάνικης οργάνωσης Rise Above Movement. Τόσο στο Jacobin, όσο και στο ΤΙΜΕ και σε σειρά άλλων εντύπων καταγράφεται και η σχέση του νεοναζί που έπετέθη στο τζαμί του Κράισττσερτς της Νέας Ζηλανδίας, με την Ουκρανία. 

Ο αριθμός των Αζόφ «κατεβαίνει», στους απολογητές της δράσης τους, που έχουν εμφανιστεί τις τελευταίες εβδομάδες, στον αριθμό ολίγων χιλιάδων. Φαίνεται πως μετρούν μόνον όσους ένοπλους πήραν μέρος στα γεγονότα του Μαϊντάν το 2014 και κατόπιν έγιναν τμήμα των ενόπλων δυνάμεων της Ουκρανίας. Ο τίτλος της Usa today για 15.000 των ακροδεξιών που πορεύτηκαν για τον Μπαντέρα (15.000 Ukraine Nationalists march for Bandera)  δίνει μια πρώτη εικόνα, αλλά πολύ πιο αποκαλυπτικό είναι το άρθρο του The Nation για την σχέση ΗΠΑ- νεοναζί (America’s collusion with Neo-nazis) που υπογράφει ο Στήβεν Κόεν, καθηγητής ρωσικών σπουδών στο Πρίνστον. Εκεί σημειώνει πως η ένοπλη πτέρυγα των Αζόφ αποτελείται «από περίπου 3.000 πολύ καλά οπλισμένους πολεμιστές που έπαιξαν κεντρικό πολεμικό ρόλο στον εμφύλιο της Ουκρανίας και τώρα αποτελούν επίσημο τμήμα των Ενόπλων Δυνάμεων του Κιέβου, είναι ολοφάνερα “εν μέρει” ναζιστικό, όπως αποδεικνύεται από τα σύμβολά του, τα συνθήματα και τις προγραμματικές δηλώσεις του, πράγματα που έχουν τεκμηριωθεί από διεθνείς οργανισμούς παρακολούθησης». Εκεί καταγράφονται και οι βάρβαρες επιθέσεις «σε γκέι, Εβραίους, ηλικιωμένους εθνικά Ρώσους και άλλους “ακάθαρτους”» ως «ευρέως διαδεδομένες σε όλη την υπό την κυβέρνηση του Κιέβου Ουκρανία», που συνοδεύονται «από λαμπαδηδρομίες που θυμίζουν εκείνες που τελικά πυροδότησαν τη Γερμανία των δεκαετιών του 1920 και του 1930… Και ότι η αστυνομία και οι επίσημες αρχές δεν κάνουν τίποτα για να αποτρέψουν αυτές τις νεοφασιστικές πράκτικές ή να διώξουν τους δράστες. Αντίθετα, το Κίεβο τους ενθαρρύνει επισήμως, συστηματικά αποκαθιστώντας, ακόμη και μνημονεύοντας Ουκρανούς συνεργάτες των ναζί που λάβαν μέρος στα πογκρόμ εξόντωσης, όπως και τους ηγέτες τους κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, μετονομάζοντας δρόμους προς τιμήν τους, χτίζοντας μνημεία σε αυτούς, ξαναγράφοντας ιστορία για να τους δοξάσουν και πολλά ακόμη…».

Είναι χαρακτηριστικό πως στην επίσημη ετήσια έκθεση του Ισραήλ για τον αντισημιτισμό, (Jewish telegraphic agency: Ukraine had more antisemitic incidents than all the other former soviet countries combined) η Ουκρανία αναφέρεται ως η χώρα με τα περισσότερα ρατσιστικά, νεοναζιστικά επεισόδια, και μάλιστα με «περισσότερα από ότι έχουν μαζεμένα όλες οι υπόλοιπες πρώην σοβιετικές δημοκρατίες» – δηλαδή όλη η Ανατολική Ευρώπη και η Ρωσία.

Ο καθηγητής σημειώνει επίσης ότι «η αναβίωση των φασιστικών και νεοναζιστικών κινημάτων σήμερα σε πάρα πολλές χώρες, από την Ευρώπη ως τις ΗΠΑ είναι γεγονός, αλλά η ουκρανική εκδοχή είναι ιδιαίτερης σημασίας και αποτελεί ειδικό κίνδυνο.. Ένα μεγάλο, αναπτυσσόμενο, καλά οπλισμένο φασιστικό κίνημα εμφανίστηκε και πάλι σε μία μεγάλη ευρωπαϊκή χώρα, η οποία και αποτελεί το επίκεντρο του νέου ψυχρού πολέμου μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας, και μάλιστα ένα κίνημα που δεν αρνείται το Ολοκαύτωμα αλλά το δοξάζει» και καταλήγει λέγοντας πως σε έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας «αναφέρεται πως η κυβέρνηση του Κιέβου έχει χάσει τον έλεγχο επί των ριζοσπαστικών [νεοναζιστικών] ομάδων όπως και το κρατικό μονοπώλιο στην χρήση βίας»

Στο Bellingcat (“defend the white race”, American extremists being co-opted by Ukraine’s far right) αποκαλύπτεται και καταγράφεται πως οι ίδιοι οι Αζόφ, οι αυτοχαρακτηριζόμενοι ως «υπερασπιστές της Λευκής Φυλής» σχετίζονται με τα αμερικάνικα νεοναζιστικά στοιχεία, και συνομιλίες και ποντκαστ των ηγετών των Αζόφ με τον Άντριου Ονετσουκ, εκ των ηγετών του βίαιου νεοναζιστικού μορφώματος των ΗΠΑ Atomwaffen Division. Σε ένα από τα πόντκαστ ο Ονετσουκ συζητεί πως μπορεί να γίνει στρατολόγηση αμερικάνων νεοναζί στους Αζόφ. 

Πόλος έλξης των νεοναζί παγκοσμίως

Ο δημοσιογράφος του ΤΙΜΕ, Σάιμον Σούστερ, μιλάει για «κίνημα» και ρατσιστές που «πιστεύουν στην ανωτερότητα των λευκών» (white supremasists). Κάνοντας ρεπορτάζ, συνάντησε, στις λίγες μέρες που βρέθηκε στην Ουκρανία, έναν σουηδό νεοναζί που είχε έρθει, κατετάγη και θα πήγαινε να πολεμήσει στην περιοχή του Ντονμπάς με τους ένοπλους Αζόφ. “[Στις δημόσιες μαζικές εκδηλώσεις των Αζόφ] προσελκύεται και νέο αίμα από το εξωτερικό. Ένας από αυτούς που συνάντησα λέγεται Ρόμπιν και μόλις είχε έρθει από τη Σουηδία, όπου, όπως μου είπε, καταζητείται για εγκλήματα μίσους“, σημειώνει ο δημοσιογράφος. Ο σουηδός νεοναζί μιλάει με ενθουσιασμό για το κλίμα στην Ουκρανία που του “θυμίζει αυτά που διαβάζεις για τη Μεγάλη Γερμανία, της δεκαετίας του ’20”. Λέει το ανατριχιαστικό “Είναι η αναγέννηση της ινδοευρωπαϊκής ψυχής, κι αυτό συμβαίνει εδώ, στην Ουκρανία” κι ύστερα “Είμαστε Άρειοι και θα αναγεννηθούμε από τις στάχτες μας, αυτό είναι ο τρόπος της ζωής.. Μετά τον πόλεμο στη Γερμανία, καθήσαμε στον πάγκο, αλλά τώρα θα αναστηθούμε και πάλι”. Στην Ουκρανία. Λίγες μέρες αργότερα έγραφε στο δημοσιογράφο πως αφού εκπαιδεύτηκε τον μετέφεραν σε περιοχή που δεν μπορούσε να του πει αλλά “κοντά στο Ντονέσκ” για να πολεμήσει.

Στον Σάιμον Σούστερ μιλάει και η υπεύθυνη διεθνών σχέσεων του Αζόφ, που του λέει πως δέχονταν «όποιον μπορούσε να κρατήσει όπλο, όταν [το 2014] παρέλυσε η Ουκρανία» οπότε ενταχθηκαν στους Αζοφ, και το λέει η ίδια “πολλοί οπορτουνιστές του πολέμου, άνθρωποι που ήθελαν ένα ιδεολογικό εργαλείο για να σώσουν το μέλλον της Δύσης κλπ”. Ο δημοσιογράφος τη ρωτά αν αυτό που ήθελαν να σώσουν είναι “το μέλλον της λευκής φυλής”, και εκείνη του απαντά χαμογελώντας “ναι, ναι”.

Οι παραστρατιωτικές οργανώσεις του Αζόφ είναι πια στρατιωτική δύναμη υπολογίσιμη (major fighting force), καταγράφει το ΤΙΜΕ, μόλις προ δυόμισυ ετών. Με δικά τους στρατόπεδα εκπαίδευσης και βάσης «κοντά στην πρώτη γραμμή του πολέμου με τις φιλορωσικές δυνάμεις». Και συνεχίζει:  «Βγήκαν στην επιφάνεια μετά την επανάσταση του 2014 και δυνάμωσαν πολύ λόγω του συνεχιζόμενου πολέμου με τη Ρωσία στην ανατολική Ουκρανία. Οι συγκρούσεις σε αυτή την περιοχή είναι το πιο γόνιμο έδαφος για παραστρατιωτικές οργανώσεις σαν τους Αζόφ. Στις δημόσιες εμφανίσεις τους, με εξέπληξε το πόσοι ουκρανοί βλέπουν τους Αζόφ όχι ως εξτρεμιστές αλλά ως ήρωες πολέμου». Τα πλάνα που συνοδεύουν τη συγκεκριμένη φραση στο βίντεο του ΤΙΜΕ είναι ενδεικτικά του μεγέθους και της δύναμης του νεοναζιστικού μορφώματος, κι ο ίδιος ο δημοσιογράφος καταγράφει την εκτίμηση που τους έχουν απλοί πολίτες στην Ουκρανία, η οποία ήδη βυθιζόταν στην εθνικιστική παράκρουση. Και η κάμερά του καταγράφει παρέλασή τους, στην οποία καταχειροκροτούνται. Κ ύστερα, τον καθαρό, ξεκάθαρο ρατσιστικό λόγο εναντίον των ΛΟΑΤΚΙ: «Η ανοχή στους ΛΟΑΤΚΙ δεν είναι φυσική. Προέρχεται από πλύση εγκεφάλου. Να αγαπάς τα παιδιά σου, να σέβεσαι τους γονείς σου και να είσαι περήφανος για την πατρίδα σου, αυτό είναι το φυσιολογικό.».

Ήδη οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατέγραφαν από τον Ιανουάριο του 2018 ότι η «οργάνωση περιφρούρησης των δρόμων» που είχαν φτιάξει οι Αζόφ, η Ντρουζίνα [Druzhina] «που τα μέλη της ορκίζονταν πίστη προσωπικά στον Μπιλέτσκυ και υπόσχονταν να αποκαταστήσουν την τάξη» στους δρόμους, «είχε διακριθεί για τα πογκρόμ εναντίον των Ρομά και των ΛΟΑΤΚΙ… Και η κυβέρνηση του Κιέβου τους είχε αναθέσει την επίβλεψη των προεδρικών εκλογών».

Η στρατηγική επιστράτευσης ακραίων βίαιων στοιχείων ακροδεξιών από ΗΠΑ και Ευρώπη και, βεβαίως, μαζικά εντός της Ουκρανίας, καταγράφεται από το ΤΙΜΕ επίσης. Ο Σάιμον Σούστερ παρακολούθησε «ένα από τα μεγαλύτερα γεγονότα στην ιστορία επιστράτευσεων από τους Αζόφ» το 2019. «Χιλιάδες άνθρωποι ήρθαν για να παρακολουθήσουν πολεμικά σπορ και ξεκάθαρη προπαγάνδα. Νεοναζιστικά πόστερ, σύμβολα, τατουάζ ήταν παντού και πολλοί από τους θεατές φαινόταν να αποδέχονται μια χαρά την ακροδεξιά ιδεολογία των Αζόφ».Γι΄αυτό και οι όπου γης νεοναζί, λέει, «επιθυμούν να πάνε στην Ουκρανία».

Η στρατολόγηση νεοναζιστών από όλο τον κόσμο στους Αζόφ είναι γνωστή και έχει καταγραφεί πολλές φορές, όταν έκπληκτοι οι δημοσιογράφοι σε όλο τον κόσμο έβλεπαν να μετατρέπεται η Ουκρανία στο πιο γόνιμο έδαφος για την αναβίωση του ναζισμού. Και πάλι στο Bellingcat (“defend the white race”, American extremists being co-opted by Ukraine’s far right) αποκαλύπτεται «η μέχρι πρόσφατα άγνωστη περίπτωση» του νορβηγού ηγέτη νεοναζί (ο ίδιος αυτο-ορίζεται ως «εθνικοσοσιαλιστής επαναστάτης») που επεδίωξε να έρθουν ακροδεξιοί εκ των ΗΠΑ στην Ουκρανία και για να πολεμήσουν κατά των Ρώσων, «και για να αποκτήσουν εμπειρία στην μάχη και άλλες πρακτικές γνώσεις ώστε να τις χρησιμοποιήσουν και όταν επιστρέψουν σπίτι τους». Ο συγκεκριμένος νεοναζί, ο Joachim Furholm, έχει μιλήσει, εν μέσω χειροκροτημάτων μπροστά στο κοινοβούλιο της Ουκρανίας το Σεπτέμβρη του 2018. Επίσης, αναφέρονται ονομαστικά περιπτώσεις ακροδεξιών και νεοναζί των ΗΠΑ, βετεράνων του αμερικάνικου στρατού, που δρουν στην Ουκρανία από το ’18 και διαφημίζουν πόσο εύκολο είναι να μάθεις εκεί τον πόλεμο, εντασσόμενος στους Αζόφ. Ορισμένοι αμερικάνοι βετεράνοι και ακροδεξιοί μάλιστα είναι πλέον αξιωματικοί του ουκρανικού στρατού. Ο νο2 της αστυνομίας του Κιέβου, Σερχι Μποταρένκο, προερχόμενος από την ηγεσία των Αζόφ ο ίδιος, δηλώνει τότε πως όσοι Αζοφ κατετάγησαν στο στρατό και την αστυνομία «δεν άλλαξαν την ιδεολογία τους», και μάλιστα «εντασσόμενοι μπόρεσαν να αποκτήσουν πολύ καλύτερο οπλισμό». Σημειώνεται δε ότι «ανέφερε και τον υφυπουργό Εσωτερικών της Ουκρανίας, βετεράνο των Αζόφ Βαντίμ Τρόγιαν, ως υπόδειγμα δημοσίου λειτουργού πιστού στον Αζόφ».

Το Nation, που έχει παρακολουθήσει πολύ στενά το θέμα, σε άλλο άρθρο του (Neonazis and the far right are on the march in Ukraine) που καταγράφει την «πρόοδο» της ακροδεξιάς στην Ουκρανία, πέντε χρόνια μετά το Μαϊντάν (δηλ. το 2019) μιλάει για καλπάζοντα αντισημιτισμό και ακραίο εθνικισμό μπολιασμένο από τους φασίστες. Κάνει λόγο για «νεοναζιστικά πογκρόμ εναντίον των Ρομά, επιθέσεις σε φεμινίστριες και ΛΟΑΤΚΙ, απαγορεύσεις βιβλίων και ηρωοποίηση των συνεργατών των ναζί χρηματοδοτούμενη από το κράτος» (state-sponsored glorification of Nazi collaborators). Τονίζει, δε, πως «αυτές οι ιστορίες για τον μαύρο εθνικισμό στην Ουκρανία δεν έρχονται από τη Μοσχα, αλλά από τα δυτικά μέσα, μεταξύ των οποίων το χρηματοδοτούμενο από τις ΗΠΑ Radio Free Europe (RFE), Εβραϊκές οργανώσεις όπως το Παγκόσμιο Εβραϊκό Συμβούλιο και το Κέντρο Σάιμον Βίσενθαλ, και οργανώσεις σαν τη Διεθνή Αμνηστία, το Παρατηρητήριο Ανθρωπόνων Δικαιωμάτων και το Freedom House, που εξέδωσαν κοινή ανακοίνωση προειδοποιώντας ότι το Κίεβο [η κυβέρνηση] έχει χάσει το μονοπώλιο της χρήσης βίας κι οι ακροδεξιές συμμορίες επιχειρούν ανενόχλητες με το ακαταδίωκτο».

«Στην Ουάσιγκτον η μόνιμη υπεράσπιση του Κιέβου είναι πως η ακροδεξιά της Ουκρανίας έχει μικρότερο ποσοστό εδρών στο κοινοβούλιο απ’ ότι οι αντίστοιχοι σε χώρες σαν τη Γαλλία. Είναι ένα πλαστό επιχείρημα: Αυτό που λείπει από την ακροδεξιά της Ουκρανίας σε ποσοστά δημοσκοπήσεων, το αναπληρώνει με πράγματα που η Μαρίν Λεπέν δεν τολμάει καν να ονειρευτεί, δηλ. παραστρατιωτικές μονάδες και βασιλεία στους δρόμους. Η Ουκρανία μετά το Μαϊντάν είναι η πρώτη χώρα στον κόσμο που έχει νεοναζιστικές μονάδες στις Ένοπλες Δυνάμεις της.. Οι αζόφ προέκυψαν από τη νεναζιστική συμμορία “Πατριώτης της Ουκρανίας”. Ο ηγέτης της συμμορίας, Αντρί Μπιλένσκι, που έγινε διοικητής των Αζόφ, έχει γράψει πως προορισμός της Ουκρανίας είναι ‘να οδηγήσει τις λευκές φυλές του κόσμου στην τελική σταυροφορία… ενάντια στους υπό εβραϊκή ηγεσία υπανθρώπους’. Ο άνθρωπος αυτός είναι σήμερα βουλευτής στο Ουκρανικό κοινοβούλιο… Οι Αζόφ κατηγορούνται για καταπατήσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μεταξύ των οποίων και βασανισμοί, από τα Ηνωμένα Έθνη και το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων».

Δεν είναι μόνο οι καταγραμμένες πολλαπλώς αποδείξεις για τη νεοναζιστική φύση των Αζόφ, που το Nation τις απαριθμεί («οι New York Times τους αποκαλούν ‘ανοικτά νεοναζί’, ενώ USA Today, The Daily Beast, The Telegraph, και [η ισραηλινή] Haaretz αποδεικνύουν την αγάπη των μελών της ομάδας σε σβάστικες, ναζιστικούς χαιρετισμούς και άλλα ναζιστικά σύμβολα, όπως και [συνεντεύξεις με] μεμονωμένοι μαχητές που αποδέχονται ότι είναι νεοναζί»). Και βεβαίως, «οι Αζόφ δεν είναι ο μόνος ακροδεξιός σχηματισμός που έτυχε της προσοχής της Δύσης. Το Δεκέμβριο του 2014, η Διεθνής Αμνηστία κατηγόρησε το τάγμα Dnipro-1 για εγκλήματα πολέμου, συμπεριλαμβανομένης του “λιμού των αμάχων ως μεθόδου πολέμου”. Έξι μήνες αργότερα, ο γερουσιαστής John McCain επισκέπτονταν και επαινούσε το τάγμα»… Εκεί επίσης αναφέρεται πως στους Αζόφ «έχουν καταταγεί νεοναζί από την Γερμανία, τη Βρετανία, τη Βραζιλία, τη Σουηδία και τις ΗΠΑ.. Το FBI έχει συλλάβει τουλάχιστον τέσσερις λευκούς ρατσιστές της Καλιφόρνιας που έχουν εκπαιδευτεί από τους Αζόφ».

Στρατολογώντας την Ουκρανική νεολαία

Όπως καταγράφει το Belingcat (Ukrainian far right extremists receive state funds to teach “patriotism”) η ακροδεξιά λάμβανε και λαμβάνει εξαιρετικά μεγάλα ποσά ως κρατική χρηματοδότηση ειδικά για την «πατριωτική εκπαίδευση της νεολαίας». Το υπουργείο νεολαίας και αθλητισμού της Ουκρανίας έχει ειδικό τμήμα Εθνικής Πατριωτικής Εκπαίδευσης, στο οποίο επικεφαλής είναι ένας διαβόητος νεοναζί, ο Μυκόλα Λιάκοβιτς. Το 2019 δόθηκαν από την κυβέρνηση περίπου 300.000 δολάρια για την «εθνικοπατριωτικά εκπαίδευση με στόχο τα παιδιά της Ουκρανίας», όπου ο μέσος μισθός είναι περίπου 340 δολάρια. Το 1/10 των 300.000 πήγε σε γνωστά νεοναζιστικά μορφώματα, που εμπλέκονται σε εγκλήματα μίσους. Άλλα κεφάλαια πήγαν στο διαβόητο ακροδεξιό μόρφωμα C14 που θεωρείται ότι βρίσκεται πίσω από τη δολοφονία του δημοσιογράφου Oles Buzyna. Το ίδιο το Στέητ Ντηπάρτμεντ είχε χαρακτηρίσει, το 2019, ως «nationalist hate groups», εθνικιστικές ομάδες μίσους, τα μορφώματα αυτά. 

Πάντα σύμφωνα με το Belingcat, «η απόφαση της Ουκρανικής κυβέρνησης να χρηματοδοτήσει προγράμματα για τη νεολαία που τα οργανώνουν κλάδοι αναγνωρισμένων ακροδεξιών εξτρεμιστικών ομάδων νομιμοποιεί ακόμη περισσότερο αυτές τις ομάδες, τονώνει τις δημόσιες προσπάθειές τους να στρατολογήσουν νεολαίους».

Τα απευθυνόμενα στη νεολαία προγράμματα, που χρηματοδοτεί το ουκρανικό κράτος, έχουν ως στόχο “να διαμορφώσουν την πυξίδα αξιών των παιδιών προς ένα εθνικοπατριωτικό τρόπο σκέψης”. «Τα ακροδεξιά, ακόμη και τα νεοναζιστικά στοιχεία είναι απολύτως ορατά σε τέτοιες εκπαιδεύσεις πρόσφατα στο Κίεβο» με πολλά από τα παιδιά να «φέρουν ναζιστικά σύμβολα στα σακίδιά τους».

Ξεπλένοντας τους αυτουργούς του Ολοκαυτώματος

«Σας το λέω ακόμη μια φορά, Οβριοί [kikes], άντε στο διάβολο! Σαν πολύ σαν ανέχθηκε ο ουκρανικός λαός», Στρατηγός των δυνάμεων ασφαλείας της Ουκρανίας, Βασίλι Βονκ, Μάης 2017

Τον Απρίλιο του 2018, εβραϊκές οργανώσεις κατήγγειλαν πως «ουκρανοί εξτρεμιστές τιμούσαν τα ουκρανικά τμήματα των ναζί SS στο κέντρο μεγάλης ουκρανική πόλης» και το Nation το ανέφερε ώστε να συμπληρώσει πως «δεν είναι μόνο ο στρατός και οι συμμορίες στους δρόμους: η ακροδεξιά της Ουκρανίας έχει κατορθώσει με επιτυχία να ελέγξει τις μετά το Μαϊντάν κυβερνήσεις και να επιβάλλει τη μισαλλοδοξία και την ακραία εθνικιστική κουλτούρα σε ολόκληρη τη χώρα».

«Το 2015 το ουκρανικό κοινοβούλιο πέρασε νόμο με τον οποίο όριζε ως ήρωες της Ουκρανίας δύο παραστρατιωτικές οργανώσεις, τον Οργανισμό Ουκρανών Εθνικιστών (OUN) και τον Ουκρανικό Εξεγερμένο Στρατό, (UPA), ορίζοντας ως έγκλημα την άρνηση του ηρωισμού τους. Η OUN συνεργάστηκε με τους Ναζί και συμμετείχε στο Ολοκαύτωμα και η UPA  κατέσφαξε χιλιάδες Εβραίους και 70.000-100.000 πολωνούς… η [ουκρανική] κυβέρνηση χρηματοδοτεί το Ουκρανικό Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης που θεσμοθετήθηκε για το ξέπλυμα των συνεργατών των Ναζί… το 2017 το Ουκρανικό Κοινοβούλιο οργάνωσε έκθεση μνήμης για τη συνεργασία της OUN, το 1941, με το τρίτο Ράιχ (φανταστείτε η γαλλική κυβέρνηση να οργάνωνε έκθεση για να τιμήσει την κυβέρνηση του Βισί!) … Λαμπαδηδρομίες προς τιμήν των ηγετών των OUN/UPA.. Είναι πολύ συχνές στη σημερινή Ουκρανία… ο διευθυντής του Ινστιτούτου Εθνικής Μνήμης έχει ανακηρύξει τους SS σε «θύματα πολέμου» .. Κι όπως ήταν αναμενόμενο, οι τιμές στους συνεργάτες των Ναζί έφεραν και την ανάπτυξη του ξεκάθαρου και φανερού αντισημιτισμού… “Έξω οι Εβραίοι!” φώναζαν χιλιάδες το Γενάρη του 2017, σε πορεία που τιμούσε τον ηγέτη της OUN, Μπαντέρα. Την επόμενη μέρα η αστυνομία αρνήθηκε ότι ακούγονταν αντισημιτικά συνθήματα στην πορεία… το καλοκαίρι εκείνο ένα τριήμερο φεστιβάλ τιμής στον συνεργάτη των ναζί Σουκεβιτς είχε ως κορωνίδα το κάψιμο μιας συναγωγής. Πέριπου 20.000 παρέλασαν κάνοντας το ναζιστικό χαιρετισμό, προς τιμήν της UPA. Και τον Απρίλιο χιλιάδες πραγματοποίησαν πορεία στη Λβιβ, οργανωμένη από την τοπική αυτοδιοίκηση, χαιρετώντας ναζιστικά για να τιμήσουν την ομάδα SS Γκαλιτσίνα… Ο αναθεωρητισμός του Ολοκαυτώματος είναι μια πολύπλευρη προσπάθεια [στην Ουκρανία], που ξεκινά από σεμινάρια, μπροσούρες και επιτραπέζια παιγνίδια τα οποία οργανώνονται και κυκλοφορούν με λεφτά του κράτους, ως την ανάρτηση αγαλμάτων, αναμνηστικών πλακών, τις μετονομασίες δρόμων με ονόματα σφαγέων των Εβραίων, και ως παιδικές κατασκηνώσεις της ακροδεξιάς, όπου η νεολαία ποτίζεται με την ακραία εθνικιστική ιδεολογία.. Σε λίγα χρόνια μια ολόκληρη γενιά θα έχει μάθει να λατρεύει ως ήρωες τους αυτουργούς του Ολοκαυτώματος». 

Στο ίδιο πλαίσιο είναι και οι απαγορεύσεις βιβλίων. Στην Ουκρανία είναι απαγορευμένο το πολυβραβευμένο βιβλίο του (βρετανού ιστορικού) Άντονυ Μπήβορ «Στάλινγκραντ», όπως και το βιβλιο του Σουηδού Αντρες Ριντέλ, γιατί αναφέρονται στις σφαγές Εβραίων με πρωταγωνιστές αυτούς που σήμερα η Ουκρανία θεωρεί εθνικούς της ήρωες. 

«Η κυβέρνηση ηγείται της ηρωοποίησης και δόξας των αυτουργών του Ολοκαυτώματος, δίνοντας το πράσσινο φως σε άλλες μορφές αντισημιτισμού. Η τελευταία τριετία είδε να κυριαρχεί παντού η χρήση της σβάστικας και των συμβόλων των SS, απειλές δολοφονίας, βανδαλισμούς μνημείων του Ολοκαυτώματος, εβραϊκών κέντρων και νεκροταφείων, τάφων και συναγωγών, που έφερε το Ισραήλ στην ασυνήθιστη θέση να απευθυνθεί ανοικτά στην κυβέρνηση του Κιέβου ζητώντας της να αντιμετωπίσει την [νεοναζιστική] επιδημία».

Διωγμοί του Τύπου και των δημοσιογράφων ώστε να δρουν ανεξέλεγκτοι οι νεοναζί

Η προσωπική μου εμπειρία από την αυστηρότατη λογοκρισία και τον περιορισμό της ελευθερίας του Τύπου και του Λόγου στην Ουκρανία έχει καταγραφεί τον περασμένο Αύγουστο, με άρθρο μου στο TPP. Έγραφα τότε, από το Κίεβο, ότι «το βασικότερο πρόβλημά μου, από την ώρα που φτάνω εδώ, είναι η ενημέρωση από ρώσικες πηγές. Κάνω ακριβώς ότι θα έκανα αν ήμουν στην Αθήνα. Αναζητώ την λεπτομέρεια της πληροφορίας που ίσως αλλάζει την εικόνα, κι αυτό θέλει διάβασμα, και διάβασμα πολλών και διαφόρων πηγών. Αν δεν επεδίωκα να τις βρω κι εδώ, ίσως ποτέ δεν έπεφτα πάνω στο απέραντο τείχος λογοκρισίας που έχει στήσει η κρατική μηχανή στην Ουκρανία. “Αγαπητέ συνδρομητή, η πρόσβαση σε αυτή την πηγή είναι μπλοκαρισμένη σύμφωνα με τις αποφάσεις του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Αμύνης της Ουκρανίας, που ετέθη σε εφαρμογή με τα Προεδρικά Διατάγματα 133/2017, 126/2018, 82/2019 με την εφαρμογή προσωπικών ειδικών οικονομικών και άλλων περιοριστικών μέτρων (κυρώσεων)”, με ενημερώνουν (και στα αγγλικά ευτυχώς). … Η απαγόρευση του Κομμουνιστικού Κόμματος και η επανασύνδεση της Ιστορίας της χώρας με το ναζιστικό της παρελθόν… δείχνουν το μέγεθος του προβλήματος που αντιμετωπίζει η εθνικιστική Ουκρανία στην δημιουργία αυτής της επίπλαστης ταυτότητας “ενότητας με το ζόρι”. … Μέσα στον πόλεμο αυτό … είναι θύμα και η δημοσιογραφία. Και οι δημοσιογράφοι. Από το Φεβρουάριο του 2021, όλος ο ανεξάρτητος Τύπος της χώρας είναι υπό διωγμόν. Εννέα ειδησεογραφικοί ιστότοποι έκλεισαν εν μία νυκτί. Γιατί η κυβέρνηση, λέει, “κυνηγάει τα fake news”. Στο πλευρό της κυβέρνησης και η πρεσβεία των ΗΠΑ στο Κίεβο, που βρίσκει πολύ καλές τις ενέργειες κατά της Ελευθεροτυπίας γιατί η Αμερική “υποστηρίζει τις προσπάθειες να αντιμετωπιστεί η κακή ρωσική επιρροή”… Μαζί τους διαφωνεί ο ΟΗΕ, πάντως, που μίλησε για “καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων”, και για ενέργειες “που παραμένουν αναιτιολόγητες” που “δεν ελήφθησαν από ανεξάρτητη αρχή”, αλλά από τις κρατικές μυστικές υπηρεσίες… 

Η πιο κραυγαλέα περίπτωση είναι ίσως ο Ανατόλι Σάρι, ο ιδρυτής του Sharij.net . Ο 40χρονος δημοσιογράφος, που ζει σήμερα μεταξύ Ολλανδίας και Λιθουανίας, έχει χαρακτηρίσει «απαράδεκτη» την ενσωμάτωση της Κριμαίας και αναφέρεται στο Ντονέσκ και το Λουγκάνσκ ως περιοχές που ανήκουν στην Ουκρανία και που η Ουκρανία ουσιαστικά χάρισε στη Ρωσία. Έχει συγκρουστεί με τον Γιανουκοβιτς όσο λίγοι. Παρ’ όλα αυτά δεν είναι καθόλου αρεστός στο καθεστώς. Είναι, λένε “αντιΟυκρανός”, τουτέστιν δεν υποτάσσεται στο νέο κυρίαρχο εθνικό αφήγημα, κάνοντας σωστά τη δουλειά του – υπήρξε πολύ κριτικός και αυστηρός στο Μαϊντάν. Και δεχόμενος απειλές για τη ζωή του, μέχρι και σφαίρες ενώ βρισκόταν στο αμάξι του, ειδικά όταν αποκάλυψε τις σχέσεις κυβέρνησης και οργανωμένου εγκλήματος στη χώρα. Γι αυτό ακριβώς και η Ευρωπαϊκή Ένωση του έδωσε άσυλο το 2012, ως διωκόμενου δημοσιογράφου, γι’ αυτό και επιμένει να καταφεύγει στα δικαστήρια – και να κερδίζει- σε κάθε του προσφυγή. … [Το Φεβρουάριο του 2021] εκδόθηκε ένταλμα κατά του Ανατόλι Σάρι για εσχάτη προδοσία και πρόκληση σε φυλετικό μίσος από τις μυστικές υπηρεσίες της Ουκρανίας… Παραδόξως, ή όχι και τόσο παραδόξως: λίγο πριν είχε αποκαλύψει αντισημίτη νεοναζίζοντα διπλωμάτη, όπως και έτερους συμπαθούντες Ουκρανούς διπλωμάτες… Την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, έμαθα και για το κλείσιμο του επίσης θεωρούμενου ως «αντιΟυκρανικού» και «ρωσόφιλου» ανεξάρτητου δημοσιογραφικού δικτύου Στρανά, πάντα από το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας και Αμύνης της Ουκρανίας, που συνεργάζεται στενά με τη μοιάζει να κυβερνά. Το Strana.ua , ένα από τα μεγαλύτερα ειδησεογραφικά δίκτυα της χώρας, το έριξαν, από την Παρασκευή που μας πέρασε, και κυρώσεις επιβλήθηκαν στον αρχισυντάκτη του Ιγκόρ Γκούζβα, ο οποίος έχει πάρει άσυλο από την Αυστρία, το 2018, και πάλι λόγω των διώξεων εναντίον του γιατί έκανε ανεξάρτητα τη δουλειά του. Το «μέγα έγκλημα» του Στρανά ήταν η αυστηρή κριτική στην “απολυταρχική διακυβέρνηση Ζελένσκι”. Τίποτε άλλο δεν ανακοινώθηκε για το κλείσιμό του Στρανά, μόνον ότι “το Συμβούλιο έχει αποδείξεις τις οποίες δεν μπορεί να δώσει στη δημοσιότητα”»…

Οι διώξεις ανεξάρτητων δημοσιογραφικών μέσων και δεκάδων δημοσιογράφων έχουν καταγραφεί και στο διεθνή Τύπο κι έχει καταγγελθεί ξεκάθαρα από τη διεθνή Επιτροπή Προστασίας Δημοσιογράφων.  

Το Μάιο του 2016 ο ιστότοπος Μιροτβορετς, ακροδεξιό εθνικιστικό σάιτ με δεσμούς με την κυβέρνηση, έδωσε στη δημοσιότητα όλα τα ονόματα, τις διευθύνσεις και τα τηλέφωνα όσων δημοσιογράφων – κι είναι πάρα πολλοί – είχαν διαπιστευτεί για να καλύπτουν όσα συνέβαιναν στο Ντονμπάς. Η λίστα των δημοσιογράφων χαρακτηριζόταν στο σάιτ ως «λίστα συνεργατών των τρομοκρατών».  Αυτό σε μια χώρα που οι νεοναζί δολοφονούν δημοσιογράφους, όπως δολοφόνησαν τον Ολες Μπουζίνα και τον Πάβελ Σέρεμετ (Oles Buzina, Pavel Sheremet).

Όταν οι διεθνείς οργανισμοί διαμαρτυρήθηκαν για την ξεκάθαρη στοχοποίηση των δημοσιογράφων, η απάντηση του υπουργού Εσωτερικών, Αρσεν Αβάκωφ, πολυαγαπημένου των Αζόφ και αμετακίνητου από το 2014, ήταν πως «ήταν δική τους επιλογή [των δημοσιογράφων] να συνεργαστούν με τις κατοχικές δυνάμεις» – κανείς δεν έπρεπε να κάνει ρεπορτάζ στο Ντονμπάς και να καταγράφει τα εκεί εγκλήματα των νεοναζί…