Κοινή συνεδρίαση των Προεδρείων των 4 Νησιωτικών Περιφερειακών Ενώσεων Δήμων (Π.Ε.Δ.) της Χώρας πραγματοποιήθηκε μέσω τηλεδιάσκεψης, με στόχο τον από κοινού συντονισμό δράσεων και ενεργειών για μια σειρά ζητημάτων που αφορούν τους Νησιωτικούς Δήμους.
Στη συνεδρίαση, που πραγματοποιήθηκε σε συνεννόηση με τις νησιωτικές ΠΕΔ, συμμετείχαν:
Από την ΠΕΔ Κρήτης, τα μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής Γιάννης Κουράκης, Γιώργος Μαρινάκης και Νίκος Κοκκίνης.
Από την ΠΕΔ Βορείου Αιγαίου, ο Πρόεδρος του Δ.Σ. και Δήμαρχος Μυτιλήνης Στρατής Κύτελλης και ο Παναγιώτης Αναγνώστου, Δημοτικός Σύμβουλος Χίου.
Από την ΠΕΔ Ιονίων Νήσων, ο Δήμαρχος Ν. Κέρκυρας Κωνσταντίνος Λέσσης, εκπροσωπώντας και τον Πρόεδρο του Δ.Σ. της ΠΕΔ Αλέξανδρο Παρίση.
Από την ΠΕΔ Νοτίου Αιγαίου, ο Πρόεδρος του Δ.Σ και Δήμαρχος Ρόδου Αντώνης Β. Καμπουράκης, ο Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. και Δήμαρχος Σύρου Ερμούπολης Νικόλαος Λειβαδάρας και ο Γραμματέας του Δ.Σ. Γιώργος Πόκκιας.
Παρευρέθησαν επίσης εκ μέρους της ΕΕΤΑΑ οι Γιάννης Γούπιος, Ράλλης Γκέκας και Τάσος Σαπουνάκης καθώς και στελέχη των 4 ΠΕΔ.
Κύριο αντικείμενο της συνάντησης, ήταν η συνεργασία των νησιωτικών Π.Ε.Δ. για την υποβολή τεκμηριωμένης πρότασης που αφορά την αλλαγή των κριτηρίων της κατανομής των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (Κ.Α.Π.), οι οποίοι αποτελούν την κύρια χρηματοδότηση των Δήμων για την λειτουργία τους και για τις επενδυτικές τους δαπάνες.
Τη σύνταξη και την επιστημονική τεκμηρίωση αυτής της πρότασης θα αναλάβει η Ε.Ε.Τ.Α.Α. ως θεσμικός και επιστημονικός σύμβουλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης λαμβάνοντας υπόψη τις αποφάσεις των Δημοτικών Συμβουλίων και των νησιωτικών Π.Ε.Δ. που θα συνθέσει τις επιμέρους προτάσεις στηρίζοντας αυτές με βάση την ιδιαιτερότητα του νησιωτικού χώρου και το δίκαιο των Δήμων.
Η μέχρι σήμερα κατανομή των Κ.Α.Π. στους Δήμους γίνεται με βασικό κριτήριο το πληθυσμιακό μέγεθός τους, το κριτήριο αυτό ευνοεί τους μεγάλους μητροπολιτικούς και αστικούς Δήμους, οι οποίοι μάλιστα δεν έχουν την πληθώρα των αρμοδιοτήτων που έχουν οι Δήμοι των νησιών μας.
Παράλληλα εκτεταμένη συζήτηση έγινε και για άλλα σημαντικά οικονομικά, θεσμικά και λειτουργικά ζητήματα που αφορούν τη Νησιωτική Αυτοδιοίκηση Α’ Βαθμού, όπως: το πρόβλημα που δημιουργείται με την απογραφή του πληθυσμού, η οποία μέχρι σήμερα παρουσιάζει μεγάλη πληθυσμιακή μείωση στα νησιά, γεγονός το οποίο θα οδηγήσει και στη μείωση των αντιστοίχων χρηματικών πόρων από την Κεντρική Διοίκηση προς αυτά, τοενεργειακό κόστος, η λειτουργία των Δ.Ε.Υ.Α. ιδιαίτερα εκείνων που λειτουργούν μονάδες αφαλάτωσης, το ζήτημα των συνεπειών του πολέμου στην Ουκρανία, το μεταναστευτικό ζήτημα, η υποστελέχωση των Δήμων, κ.α.
Συναποφασίσθηκε η ενδυνάμωση της συνεργασίας των νησιωτικών Π.Ε.Δ. και η διεκδίκηση ιδιαίτερης βαρύτητας στα ποιοτικά κριτήρια κατανομής όχι μόνο των Κ.Α.Π. αλλά και όλων των χρηματοδοτικών πηγών, της νησιωτικότητας, η οποία αποτελεί άλλωστε και Συνταγματική επιταγή.
Αναγνωρίζοντας το δύσκολο οικονομικό περιβάλλον αλλά και την οικονομική, κοινωνική και εθνική προσφορά των νησιών μας, οι εκπρόσωποί μας ζητούν την μεγέθυνση των πόρων που δικαιούται η Αυτοδιοίκηση από την Πολιτεία, με παράλληλη αύξηση της συμμετοχής των νησιωτικών Δήμων στην αυξημένη χρηματοδότηση.
Στην εισήγηση του ο Πρόεδρος της ΠΕΔ Νοτίου Αιγαίου Αντώνης Β. Καμπουράκης ανέφερε πως τα προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζουν σήμερα οι νησιωτικοί Δήμοι είναι ιδιαίτερα σημαντικά με μεγάλο βαθμό δυσκολίας ως προς την επίλυσή τους και δήλωσε ότι ‘’θα πρέπει όλοι ενωμένοι, με επιστημονικά τεκμηριωμένα επιχειρήματα να διεκδικήσουμε το δίκαιο των νησιών μας, μέσω της αύξησης των χρηματοδοτικών πόρων προς αυτά».
Όσον αφορά τα κριτήρια στις κατανομές των οικονομικών πόρων της Αυτοδιοίκησης πρότεινε να ζητηθεί να συμπεριληφθούν τα παρακάτω:
Ποσοτική αύξηση του αυτόνομου κριτηρίου Νησιωτικότητας από το 1% στο 2% των ΚΑΠ.
Συνυπολογισμός στην χωρική έκταση ποσοστού θαλάσσιων ζωνών στα Νησιά, Λιμανιών και πυλών εισόδου και εξόδου τους.
Συνυπολογισμός του τουριστικού πληθυσμού των Νησιών μας με την εισαγωγή της έννοιας του τουριστικού πληθυσμιακού ισοδύναμου.
Ειδικό κριτήριο για τους υδάτινους πόρους των νησιών (πηγές, φράγματα, αφαλατώσεις).
Συνυπολογισμός του ελάχιστου κόστους υπηρεσιών και παροχών, κατ΄ αναλογία με τους ηπειρωτικούς Δήμους (παιδεία, υγεία, κοινωνικές δομές).
Εισαγωγή κριτηρίου μεταναστευτικής επιβάρυνσης νησιών.
Ο Πρόεδρος της ΠΕΔ Κρήτης Γιάννης Κουράκης, αναφέρθηκε στην ιδιαίτερα δύσκολη οικονομική συγκυρία που βιώνουν οι ΟΤΑ, μετά την οικονομική κρίση, την πανδημία αλλά και σήμερα την ενεργειακή κρίση.
Τόνισε ότι απαιτείται γενναία αύξηση των πόρων των ΚΑΠ αλλά και ένας νέος δικαιότερος τρόπος κατανομής που θα περιορίζει τις ανισότητες και θα στηρίζει την Τοπική Αυτοδιοίκηση και ιδιαιτέρως τους μικρούς, μεσαίους και μειονεκτούντες Δήμους.
Επεσήμανε δε ότι πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι βασική παράμετρος της δίκαιης και αποτελεσματικής κατανομής των ΚΑΠ αποτελεί η βαρύτητα των κριτηρίων που το σύστημα κατανομής αποδίδει σε αυτά. Μάλιστα ανέφερε ορισμένα από τα κριτήρια.
Ο Γιάννης Κουράκης υπερθεμάτισε το ενεργειακό ζήτημα και τις επιπτώσεις στους Δήμους και τις Δημοτικές Επιχειρήσεις αλλά και την διεκδίκηση πρόσθετων πόρων από την πολιτεία. Αναφορά έγινε επίσης και στο θέμα των νησιωτικών περιοχών σχετικά με τη ναυαγοσωστική κάλυψη.
Παράλληλα αναφέρθηκε στον πόλεμο στην Ουκρανία και στην ανάγκη να αναλάβει η Τοπική Αυτοδιοίκηση πρωτοβουλίες με κοινωνικό πρόσημο ως ένδειξη αλληλεγγύης στον δοκιμαζόμενο ουκρανικό λαό.
Ο Πρόεδρος της ΠΕΔ Βορείου Αιγαίου Στρατής Κύτελλης, εστίασε στο ιδιαίτερο μεταναστευτικό βάρος που σήκωσαν τα τελευταία χρόνια τα νησιά ιδίως του Βορείου Αιγαίου, που αλλοίωσε σε μεγάλο βαθμό και την αναπτυξιακή τους πορεία, ζητώντας να ενισχυθούν από την Πολιτεία για να «θεραπεύσουν» τα πολλαπλά αναπτυξιακά, κοινωνικά και οικονομικά τους τραύματα.
Ο Δήμαρχος Ν. Κέρκυρας Κωνσταντίνος Λέσσης, εκ μέρους της ΠΕΔ Ιονίων Νήσων, χαρακτήρισε ως θετικό βήμα τη συνεργασία όλων των Νησιών μας για να διεκδικήσουν ίδιες και ίσες δυνατότητες προόδου και ανάπτυξης με την ηπειρωτική Ελλάδα. Παράλληλα αναφέρθηκε στην ανάγκη εισαγωγής και του κριτηρίου του τουριστικού πληθυσμιακού ισοδύναμου στις κατανομές των οικονομικών πόρων της Τ.Α
Στην ανάγκη ενδυνάμωσης του ενιαίου μετώπου των Νησιωτικών Δήμων και την ένταση των διεκδικήσεων τους, αναφέρθηκε και ο Δήμαρχος Ρεθύμνου Γιώργης Μαρινάκης.