Με την πολιτική σύγκρουση κυβέρνησης και αντιπολίτευσης να επικεντρώνεται στο πεδίο της οικονομίας και της ακρίβειας, αμφότερα στρατόπεδα επιστρατεύουν μία σειρά από μελέτες στην επιχειρηματολογία τους.
Την ίδια ώρα νοικοκυριά και επιχειρήσεις τελούν σε στάση αναμονής για το νέο κύμα ανατιμήσεων σε βασικά είδη διατροφής και καύσιμα, ενώ η τιμή του ρεύματος για τον Νοέμβριο φαίνεται κάπως να αποκλιμακώνεται, σύμφωνα με τα τιμολόγια που έδωσαν στη δημοσιότητα οι πάροχοι.
Ποια είναι όμως η κατάσταση στην πραγματική οικονομία; Ποια είναι η πραγματικότητα που βιώνουν οι καταναλωτές στην ουρά του σούπερ μάρκετ, στα πρατήρια καυσίμων και πόσο μπορεί να συνεχιστεί; Είναι η Ελλάδα η χειρότερη χώρα στο ράλι των αυξήσεων ή άλλες ευρωπαϊκές χώρες τελούν σε πολύ δυσκολότερη κατάσταση; Οδηγεί το κύμα ακρίβειας σε βίαιη όξυνση των ανισοτήτων ή συγκρατούνται από την επιδοματική πολιτική που ακολουθείται;
Οι απαντήσεις στα επίμαχα ερωτήματα, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία και δείκτες που συγκέντρωσε το iEidiseis, δεν αφήνουν πολλά περιθώρια πανηγυρισμών. Και αυτό γιατί πέρα από τις απόλυτες τιμές των ανατιμήσεων σε όλο το εύρος της αγοράς, πέρα από το ύψος των όποιων επιδοτήσεων, στην εξίσωση δεν έχει μπει ο βασικότερος παράγοντας: Οι μισθοί και η αγοραστική δύναμη στην Ελλάδα. Μία ολιστική σύγκριση επομένως είναι για να είναι αντικειμενική, οφείλει να συμπεριλαμβάνει στην εξίσωση και την αγοραστική δύναμη των πολιτών πέρα από τις απόλυτες τιμές του ύψους των ανατιμήσεων.
Συγκριτικά ευρωπαϊκά στοιχεία για κόστη και αγοραστική δύναμη
1. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Eurostatοι Έλληνες πλήρωσαν το πιο ακριβό ρεύμα για το πρώτο εξάμηνο του 2022, προ φόρων και επιδοτήσεων. Μετά τις επιδοτήσεις η θέση της χώρας μας κατεβαίνει λίγο πάνω από το μέσο όρο της Ευρώπης. Ωστόσο, εάν λάβει κανείς υπόψη ότι και οι επιδοτήσεις που δίνονται απευθείας στους παρόχους ενέργειας προκύπτουν μέσα από τα αυξημένα έσοδα του κράτους από το ΦΠΑ, αντιλαμβάνεται κανείς ότι οι Έλληνες πολίτες πληρώνουν τα περισσότερα από οποιουσδήποτε άλλους Ευρωπαίους για το ηλεκτρικό ρεύμα είτε απευθείας από την τσέπη τους είτε μέσω του κρατικού προϋπολογισμού.
2. Σύμφωνα με την έκθεση των Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας (ACER), η Ελλάδα έχει το τρίτο υψηλότερο κόστος ενέργειας στην ΕΕ μετά και τις επιδοτήσεις σε όρους αγοραστικής δύναμης των πολιτών (Έκθεση για το 2022 των Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας
3. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, η Ελλάδα έχει το δεύτερο χαμηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
4. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Eurostat, η αγοραστική δύναμη των πολιτών στην Ελλάδα βρίσκεται στο 0,84, κατατάσσοντας τη χώρα μας 5η από το τέλος στην ΕΕ.
5. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, η Ελλάδα βρέθηκε και τον Σεπτέμβρη στην τρίτη θέση της ΕΕ στον πληθωρισμό ενέργειας
6. Σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή, ο γενικός δείκτης πληθωρισμού για τον Σεπτέμβρη βρέθηκε στο 12%, πολύ πιο πάνω και σταθερά πιο πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Μάλιστα, στα είδη βασικής ανάγκης οι αυξήσεις είναι πολύ μεγαλύτερες (20% σε βασικά τρόφιμα, 65% στο πετρέλαιο θέρμανσης, 332% στο φυσικό αέριο). Δείτε εδώ τα αντίστοιχα της Eurostat.
7. Σύμφωνα με την έρευνα της Συνομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Συνδικάτων (ETUC), ένας εργαζόμενος στην Ελλάδα χρειάζεται να δαπανά δύο κατώτατους μισθούς τον χρόνο για να καλύψει τις αυξήσεις στο ρεύμα (όχι τους λογαριασμούς, τις αυξήσεις τους), ενώ στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, κατά μέσο όρο κάτω από έναν.
8. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Κομισιόν, η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα στην Ευρώπη με άνω του 50% των νοικοκυριών της να έχουν οφειλές για λογαριασμούς ενέργειας. Πρόκειται όχι μόνο για το υψηλότερο ποσοστό στην ΕΕ, αλλά και για σχεδόν διπλάσιο από την δεύτερη χώρα στην κατάταξη.
9. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Eurostat και της ΕΛΣΤΑΤ η Ελλάδα είναι ανάμεσα στις τέσσερις χώρες της ΕΕ, στις οποίες το ποσοστό πληθυσμού που βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας αυξήθηκε ανάμεσα στο 2019 και στο 2021 (όξυνση ανισοτήτων)
10. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ τα ασθενέστερα νοικοκυριά ξοδεύουν το 80% του εισοδήματος σε ενοίκιο και τρόφιμα, ήδη από το 2021, πολλούς μήνες δηλαδή πριν ξεσπάσει ο πόλεμος και πυροδοτήσει νέο κύμα ανατιμήσεων σε όλο το εύρος της αγοράς.
11. Στο πρώτο εξάμηνο του 2022 οι εισηγμένες καταγράφουν ρεκόρ 15ετιας στα κέρδη τους.
12. Σύμφωνα με την έρευνα του ΙΝΕ-ΓΣΕΕ το 71% των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα έχει μειώσει την κατανάλωση βασικών ειδών διατροφής λόγω ακρίβειας.
13. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, 1,2 εκατομμύρια πολίτες αντιμετώπισαν το 2021 μέτρια ή σοβαρή ανεπάρκεια τροφής.