Λίγες λέξεις της ΝεοΕλληνικής γλώσσας κρύβουν τη μαγεία της ιαχής ”ΑΕΡΑ”! Μεγάλωσαν και μεγαλώνουν Ελληνόπουλα που συγκινήθηκαν, δάκρυσαν, θαύμασαν τον ηρωϊσμό τών παλικαριών στα Ελληνοαλβανικά σύνορα, το 1940. Ο παλμός αυτής της συγκίνησης δονούσε στην ιαχή ΑΕΡΑ και σε οτι αυτή αντιπροσώπευε στη μεταπολεμική Ελλάδα.
Γράφει, ο ΑΙΜΙΛΙΟΣ ΔΑΣΥΡΑΣ, ΓΕΩΛΟΓΟΣ
Καμμιά λέξη δε συγκέντρωσε την ορμή και το δυναμισμό της νιότης, οσο η ιαχή ΑΕΡΑ. Λίγοι ,ομως,γνωρίζουν ότι πρωτακούστηκε στην Κρήτη 30 χρόνια πρίν το Επος του ’40. Συγκεκριμένα,πρωτοχρησιμοποιήθηκε το 1908 από το 2ο τάγμα της Κρητικής πολιτοφυλακής του πρώτου τακτικού στρατού της Κρήτης, που τελούσε υπό την προστασία του Ευρωπαϊκού στρατού.
Χρησιμοποιήθηκε σε εκπαιδευτική πορεία, από κάποιον στρατιώτη,κατά την διάρκεια ανεμοστροβίλου και το επανέλαβαν,χάριν ευθυμίας,οι υπόλοιποι. Από τότε,το επανελαμβαναν συχνά,καθε φορά που διαλυόταν ή συντασσόταν το Τάγμα.(αρχικά ήταν δηλαδή ενα πείραγμα και όχι πολεμική ιαχή). Στή διάρκεια τών Βαλκανικών πολέμων (1912,1913, Ήπειρο και Μακεδονία) η ιαχή διαδόθηκε από τούς Κρήτες σε ολόκληρο το Ελληνικό στράτευμα
Στήν αρχή,όμως,η καινοτομία αντιμετωπίστηκε με δυσπιστία,γιατί ο τακτικός στρατός χρησιμοποιούσε τις αρχαίες ιαχές: αλαλά ή αλαλαί ή το εξευρωπαϊσμένο: χίπ,χίπ ουρρά (hip,hip,hurrah), άλλωστε οι περισσότεροι αξιωματικοί του στρατού μας είχαν εκπαιδευτεί στα στρατόπεδα της Γερμανίας, Γαλλίας,Αγγλίας.
Η αρχαία ιαχή ”αλαλά” προήλθε από τη μυθική κόρη του Πολέμου, την Αλαλά. Απο εδώ προήλθαν οι λέξεις ”αλαλαγή”,’αλάλαγμα”και το ” αλαλάζω”. Η πολεμική ιαχή ΑΕΡΑ επισημοποιήθηκε κατά τον Ελληνοιταλικό πόλεμο και σ’αυτό συνέβαλαν άθελά τους, οι Ιταλοί.
Ο Ιταλικός φασιστικός στρατός χρησιμοποιούσε την ιαχή: ”eja,eja alala”. Ήταν μία ιαχή που είχε καθιερώσει ο ποιητής Gabriele d’Annnunzio (1863-1938) στή διάρκεια του πρώτου παγκοσμίου πολέμου (Αυγουστος του 1917). Ο ίδιος, ο ποιητής,αναφέρει ότι την επέβαλε στούς αεροπόρους του (ηταν διοικητής αεροπορικού σμήνους) λέγοντας: ” ειναι καιρός να καταργήσουμε αυτό τον βαρβαρικό ήχο (εννοούσε το:Hip! hip! hyrrah) και στη θέση του θα βάλουμε το alala με το οποίο ο Αχιλλέας παρακινούσε τα άλογα του και το Λατινικό επιφώνημα eja”
Εικοσιτρία χρόνια αργότερα οι Ιταλοί θα χρησιμοποιούσαν στα βουνά της Πίνδου την ιαχή eja! eja! alala. Δεν γνώριζαν οτι χρησιμοποιούσαν μία αρχαία Ελληνική ιαχή. Οι Ελληνες ανταπέδωσαν με την Κρητική ζητωκραυγή ΑΕΡΑ και ετσι καθιερώθηκε ως η πιό ηρωική ολόκληρης της Ελληνικής Ιστορίας.
Ας δούμε,ομως,τη μη ηρωική πλευρά της ιαχής.
Οι Ελληνες συνεργάτες των Γερμανών (τα τάγματα ασφαλείας) χρησιμοποιούσαν την ιαχή ΑΕΡΑ, όταν έκαναν έφοδο για να συλλάβουν Έλληνες πατριώτες και να τούς παραδώσουν στούς Γερμανούς-Ναζί κατακτητές. Στό Γράμμο,κατά τη διάρκεια της ”Αδελφοκτόνου σύρραξης” και οι δύο πλευρές φώναζαν ΑΕΡΑ, οταν εξαπέλυαν επίθεση και οι μεν και οι δε. ΑΕΡΑ σε ποιόν Αδέλφια;
Ας μην ξεχνάμε και τη πολεμική ιαχή των αγωνιστών του 1821 ”Γιούργια” πού προέρχεται απο το ”αιώρησις, αιωρούμαι ”. Πάντως,προτιμώ να κρατήσω τη συγκίνηση που μου έδινε στα μαθητικά μου χρόνια η ιαχή ΑΕΡΑ και να μήν σκέφτομαι την ξεδιάντροπη χρήση της στήν Κατοχή και τον Εμφύλιο.
”Ειναι πληγή από φρικτό μαχαίρι να θυμάσαι τη χαρά και τη ντροπή συνάμα ”. Καβάφης.