Σε τεντωμένο σχοινί βαδίζει ο κτηνοτροφικός κόσμος της Κρήτης, με τον πρόεδρο του Παγκρήτιου Συντονιστικού Κτηνοτρόφων, κ. Μανουρά, να περιγράφει με μελανά χρώματα την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στον πρωτογενή τομέα. Σε δηλώσεις του, ο κ. Μανουράς αναλύει τα αίτια της οργής που επικρατεί στις τάξεις των παραγωγών, προειδοποιώντας για τον κίνδυνο ερήμωσης της υπαίθρου και αφανισμού της παραδοσιακής κτηνοτροφίας, ενώ παράλληλα θέτει το πλαίσιο των επικείμενων κινητοποιήσεων.

Η ακύρωση της συνάντησης με τον Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης, Κωστή Χατζηδάκη, αξιολογήθηκε θετικά από τον εκπρόσωπο των κτηνοτρόφων, ο οποίος εξήγησε πως μια τέτοια συνάντηση θα δημιουργούσε ζήτημα με τους συναδέλφους τους στην υπόλοιπη Ελλάδα, δεδομένου του τεταμένου κλίματος. «Εγώ απ’ ό,τι βλέπω, ο κόσμος είναι πολύ θυμωμένος, θα έλεγα πάρα πολύ οργισμένος», ανέφερε χαρακτηριστικά, εκφράζοντας την ελπίδα η οξύτητα των αντιδράσεων να μην οδηγήσει σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις.

«Μπλόκο» στα αεροδρόμια και τα αιτήματα αιχμής

Ο σχεδιασμός για κλιμάκωση των κινητοποιήσεων βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, με την πρόθεση για αποκλεισμό αεροδρομίων και λιμανιών να παραμένει στο τραπέζι. Οι οριστικές αποφάσεις αναμένεται να ληφθούν την προσεχή Δευτέρα, μετά την προσυγκέντρωση των παραγωγών.

Στην κορυφή της ατζέντας των διεκδικήσεων βρίσκεται η επαναφορά της «τεχνικής λύσης» για την Κρήτη, ένα ζήτημα που οι κτηνοτρόφοι θεωρούν ζωτικής σημασίας για την καταβολή των ενισχύσεων. «Θεωρούν ότι έτσι τιμωρούν το νησί; Δεν κατάλαβα!», αναρωτήθηκε ο κ. Μανουράς, καταγγέλλοντας ότι χωρίς τη συγκεκριμένη ρύθμιση δεν μπορεί να γίνει πληρωμή, καθώς αυτή βασίζεται στα στρεμματικά δικαιώματα.

Ο ίδιος έκανε λόγο για υφαρπαγή περιουσιών μέσω των δασικών χαρτών και του δικτύου Natura, χαρακτηρίζοντας τις πρακτικές αυτές ως αυταρχικές. «Μας επήραν τα στρέμματα, τα χωράφια που είχαμε αγοράσει με κόπο και ιδρώτα», τόνισε, υπογραμμίζοντας πως η γη αυτή, πλέον, δεν μπορεί ούτε να μεταβιβαστεί.

Το δυσβάσταχτο κόστος και η «ψαλίδα» στις τιμές

Ένα ακόμη φλέγον ζήτημα είναι το κόστος παραγωγής, το οποίο στην Κρήτη επιβαρύνεται σημαντικά λόγω των μεταφορικών. Ωστόσο, το παράδοξο που καταγγέλλεται είναι η μεγάλη απόκλιση στις τιμές πώλησης του γάλακτος.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε ο κ. Μανουράς, η μέση τιμή για το γάλα στην Κρήτη κλείνει στο 1,15 ευρώ, την ώρα που στην υπόλοιπη Ελλάδα φτάνει το 1,65 ευρώ. «Δεν είναι ότι έχουμε ακριβότερο κόστος, αλλά πουλάμε και φθηνότερα το βασικό μας προϊόν», σημείωσε, αφήνοντας αιχμές για τη στάση των εταιρειών που δραστηριοποιούνται και στις δύο αγορές.

Η κατάσταση επιδεινώνεται από την αδυναμία των συνεταιριστικών ενώσεων να στηρίξουν τους παραγωγούς με πιστώσεις για ζωοτροφές, όπως γινόταν στο παρελθόν έναντι της επιδότησης. Αυτό, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συντονιστικού, οδηγεί τους κτηνοτρόφους σε καθεστώς ομηρίας απέναντι στους εμπόρους και τους τυροκόμους, αδυνατώντας να διαπραγματευτούν τις τιμές.

«Αν κοπούν οι επιδοτήσεις, η κτηνοτροφία τελειώνει»

Δραματική είναι η πρόβλεψη για το μέλλον του κλάδου σε περίπτωση περικοπής των επιδοτήσεων. «Αν κοπούν οι επιδοτήσεις, η κτηνοτροφία στην Κρήτη δεν θα υπάρχει», δήλωσε κατηγορηματικά ο κ. Μανουράς.

Εξήγησε πως η μορφολογία του εδάφους και οι ιδιαίτερες συνθήκες της ορεινής κτηνοτροφίας στο νησί δεν επιτρέπουν την επιβίωση χωρίς στήριξη. Τα ζώα της Κρήτης, προσαρμοσμένα στο δύσβατο και πετρώδες έδαφος, είναι μικρόσωμα και λιγότερο παραγωγικά σε σχέση με τις φυλές της ηπειρωτικής Ελλάδας, καθιστώντας τις ενισχύσεις αναγκαίο όρο επιβίωσης.

Όπως ανέφερε, καταγράφεται κύμα φυγής από το επάγγελμα, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τα Ανώγεια, όπου νέοι άνθρωποι εγκαταλείπουν την κτηνοτροφία αναζητώντας μεροκάματο στο Ηράκλειο.

“Ήδη τώρα με αυτό που έγινε, ήδη με αυτό τώρα την προχθεσινή κατανομή και την πληρωμή, μπορώ να σου πω ότι από τ’ Ανώγεια έχουνε φύγει 10 άτομα και ψάχνουνε δουλειά στο Ηράκλειο. Δεν μπορούνε… δεν μπορούν να ανταπεξελθουνε. Ψάχνουνε για δεύτερη δουλειά πολλοί…. Πώς να συστήσω το επάγγελμα στα παιδιά μου, όταν πρέπει να πληρώνουν από την τσέπη τους για να συντηρούν τα ζώα;», διερωτήθηκε, καταλήγοντας πως με τα σημερινά δεδομένα, δεν υπάρχει μέλλον για νέους κτηνοτρόφους στο νησί.

Σε κλοιό κινητοποιήσεων εισέρχεται από την προσεχή Δευτέρα η Περιφερειακή Ενότητα Χανίων, με τον αγροτικό και κτηνοτροφικό κόσμο να κλιμακώνει τη στάση του απέναντι στην κυβερνητική πολιτική. Ενώ η απόφαση για αποκλεισμό του αεροδρομίου «Ιωάννης Δασκαλογιάννης» θεωρείται ειλημμένη από τους τοπικούς συλλόγους, ασαφές παραμένει το τοπίο γύρω από το ενδεχόμενο αποκλεισμού του κομβικής σημασίας λιμένα της Σούδας, ζήτημα που προκαλεί τριβές και προβληματισμό στις τάξεις των παραγωγών.

Η οργή των κτηνοτρόφων εστιάζεται στην αιφνιδιαστική αλλαγή του καθεστώτος των επιδοτήσεων λίγο πριν τις πληρωμές, ενώ στο τραπέζι των διαβουλεύσεων τίθεται και η πιθανή συνδρομή διαδηλωτών από το Ρέθυμνο για την ενίσχυση των μπλόκων στα Χανιά.

Το αίνιγμα της Σούδας και η «απόβαση» από το Ρέθυμνο

Ο πρόεδρος του Κτηνοτροφικού Συλλόγου Χανίων, κ. Γιάννης Βερυκάκης, ξεκαθάρισε πως για τους Χανιώτες κτηνοτρόφους, ο βασικός στόχος της κινητοποίησης είναι το αεροδρόμιο. «Εμείς θα πάμε στο αεροδρόμιο. Η μόνη βέβαιη κινητοποίηση από την πλευρά μας είναι εκεί», τόνισε χαρακτηριστικά.

Ωστόσο, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο εμπλοκής άλλων δυνάμεων στο λιμάνι της Σούδας. «Τώρα αν κλείσει το λιμάνι κάποια άλλη επιτροπή, δεν το γνωρίζω. Ακούστηκε πως υπάρχει περίπτωση να έρθουν από το Ρέθυμνο να κλείσουν το λιμάνι της Σούδας», ανέφερε ο κ. Βερυκάκης, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι κάτι τέτοιο δεν έχει επιβεβαιωθεί ακόμη.

Την πληροφορία αυτή ενισχύει η επικοινωνία με τον πρόεδρο του Παγκρήτιου Συντονιστικού Κτηνοτρόφων, κ. Μανουρά, ο οποίος επιβεβαίωσε ότι ο αρχικός σχεδιασμός περιλαμβάνει μπλόκο και στο λιμάνι της Σούδας, με την οριστική απόφαση να αναμένεται τις επόμενες ώρες.

«Διαφωνούμε με το κλείσιμο του λιμανιού»

Την ίδια ώρα, η προοπτική αποκλεισμού του λιμανιού συναντά αντιστάσεις εντός των κόλπων του αγροτικού κινήματος των Χανίων. Ο κ. Σταυριανουδάκης, εκπροσωπώντας την Ενωτική Ομοσπονδία Αγροτικών Συλλόγων Χανίων, εξέφρασε την έντονη διαφωνία πολλών παραγωγών με μια τέτοια ενέργεια.

«Διαφωνούμε γιατί φεύγουν πολλά προϊόντα από συναδέλφους μας προς την υπόλοιπη Ελλάδα», σημείωσε, υπογραμμίζοντας την ανάγκη να σταθμιστούν οι συνέπειες. Ο ίδιος εξέφρασε την αντίδρασή του στην πληροφορία ότι «οι Ρεθυμνιώτες έχουν αποφασίσει να έρθουν να κλείσουν το λιμάνι των Χανίων», όπως ενημερώθηκε από την επιτροπή αγώνα Κρήτης, δηλώνοντας άγνοια για τις κινήσεις του Παγκρήτιου Συντονιστικού.

Η αιφνιδιαστική ΚΥΑ και η κατάρρευση του εισοδήματος

Πέρα από τα ζητήματα τακτικής, η ουσία της διαμαρτυρίας αφορά την οικονομική επιβίωση του κλάδου. Ο κ. Βερυκάκης περιέγραψε με μελανά χρώματα την κατάσταση, κάνοντας λόγο για ανθρώπους που έχουν απελπιστεί και αγανακτήσει. «Μιλάμε ότι πήραν ψίχουλα. Πήρε ο ΕΛΓΑ, πήρε ο μελετητής… Ούτε για το σούπερ μάρκετ δεν έμειναν χρήματα», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Κεντρικό σημείο τριβής αποτελεί η Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) που άλλαξε τα δεδομένα των πληρωμών την τελευταία στιγμή. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Κτηνοτροφικού Συλλόγου, ενώ οι παραγωγοί είχαν καταθέσει τα χαρτιά τους στο ΟΣΔΕ βάσει του ευρωπαϊκού κανονισμού που προέβλεπε πληρωμή με βάση τα στρέμματα, η κυβέρνηση ανέτρεψε τον σχεδιασμό παραμονές της πληρωμής.

«Δεν μπορείς την ύστατη στιγμή, όταν ο άλλος περιμένει 5.000 ή 6.000 ευρώ έχοντας 500 εκτάρια, να του βάζεις 1.700 ευρώ», εξήγησε ο κ. Βερυκάκης. Διευκρίνισε δε, ότι ο κλάδος δεν είναι αρνητικός στη σύνδεση της επιδότησης με την παραγωγή και το ζωικό κεφάλαιο –κάτι που αναμένεται να εφαρμοστεί πλήρως το 2026– ωστόσο αντιδρά στον αιφνιδιασμό και την ανατροπή των προϋπολογισμών των παραγωγών χωρίς προειδοποίηση.

«Σε εμάς τους κτηνοτρόφους συμφέρει να πάμε με την παραγωγή, αλλά όχι με αυτόν τον τρόπο, την τελευταία στιγμή», κατέληξε.