Η επέτειος του Πολυτεχνείου αναδεικνύεται και φέτος ως ζωντανό σύμβολο κοινωνικής αντίστασης και πολιτικής διεκδίκησης, με έντονη αντιιμπεριαλιστική χροιά στις πορείες και ανακοινώσεις στα Χανιά
Πενήντα δύο χρόνια συμπληρώνονται φέτος από την εξέγερση της 17ης Νοεμβρίου 1973 στο Πολυτεχνείο, όταν το τανκ της χούντας γκρέμισε τη σιδερένια πύλη με τους φοιτητές εντός του προαυλίου. Η φετινή επέτειος τιμάται σε ολόκληρη τη χώρα και στα Χανιά, με σειρά εκδηλώσεων, ομιλιών και πορειών που κορυφώνονται τη Δευτέρα 17 Νοεμβρίου, στις 6 το απόγευμα, με συγκέντρωση στην πλατεία Δημοτικής Αγοράς.
Χιλιάδες πολίτες, όλων των ηλικιών, συρρέουν στο Πολυτεχνείο και σε αντίστοιχους χώρους μνήμης σε όλη την Ελλάδα, καταθέτοντας λουλούδια και τιμώντας τους αγωνιστές του 1973, σε μια περίοδο όπου το αίτημα για «Ψωμί – Παιδεία – Ελευθερία» αποκτά, όπως διατυπώνεται από πολλές πλευρές, ξανά επικαιρότητα.
Η ανακοίνωση του ΚΚΕ Χανίων: «Έξω οι ΗΠΑ – Έξω το ΝΑΤΟ»
Σε μακροσκελή ανακοίνωσή της, η Τομεακή Επιτροπή Χανίων του ΚΚΕ τονίζει πως «τα συνθήματα του Πολυτεχνείου είναι πιο επίκαιρα από ποτέ», επισημαίνοντας την όλο και βαθύτερη εμπλοκή της Ελλάδας στους σχεδιασμούς των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ και της ΕΕ.
«Με ευθύνη της κυβέρνησης της ΝΔ και τη συναίνεση των κομμάτων της συστημικής αντιπολίτευσης, η χώρα μετατρέπεται σε ορμητήριο πολέμου και στόχο αντιποίνων», αναφέρει το ΚΚΕ Χανίων, καταγγέλλοντας την αποστολή όπλων στην Ουκρανία, τη στήριξη στο Ισραήλ και την αποδοχή του σχεδίου Τραμπ–Νετανιάχου.
Η ανακοίνωση επισημαίνει πως ο ενεργειακός ρόλος που επιδιώκει η ελληνική αστική τάξη, με την Ελλάδα ως «ενεργειακό κόμβο», ωφελεί μόνο τους ενεργειακούς κολοσσούς, τους εφοπλιστές και τους μεγαλοκατασκευαστές, ενώ ο λαός πληρώνει το τίμημα σε φτώχεια, ακρίβεια και επισφαλείς συνθήκες ζωής.
Αντιδικτατορική παρακαταθήκη και σύγχρονα καθήκοντα
Το ΚΚΕ επαναφέρει τη συμβολή του στον αντιδικτατορικό αγώνα, υπενθυμίζοντας ότι μέλη του και της ΚΝΕ πρωτοστάτησαν στην οργάνωση της πάλης και υπέστησαν διώξεις, εξορίες και βασανιστήρια. Η ανακοίνωση συνδέει άμεσα την αντίσταση του ’73 με τη σημερινή πάλη ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, την κρατική καταστολή και την πολιτική της ΕΕ, τονίζοντας:
«Η 7χρονη δικτατορία υπηρέτησε με το βούρδουλα τους στόχους της αστικής τάξης και των διεθνών της συμμάχων, των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ… Η Χούντα κλονίστηκε από το Πολυτεχνείο και κατέρρευσε μετά το πραξικόπημα στην Κύπρο και την τουρκική εισβολή».
Το κόμμα καλεί σε μαζική συμμετοχή στις διαδηλώσεις, στη συγκρότηση ενός πανελλαδικά συντονισμένου κινήματος εργατικής τάξης και συμμάχων της, «για την ανατροπή της δικτατορίας του κεφαλαίου», όπως χαρακτηριστικά τονίζεται.
Παρέμβαση της Νέας Αριστεράς Χανίων: «Το Πολυτεχνείο είναι ακόμη αίτημα»
Στη δική της ανακοίνωση, η Νέα Αριστερά Χανίων δηλώνει ότι η φετινή επέτειος δεν ανήκει στο παρελθόν, αλλά αποτελεί ζωντανή ημέρα διεκδίκησης. Όπως σημειώνει:
«Το ‘Ψωμί – Παιδεία – Ελευθερία’ παραμένει αίτημα. Το κόστος ζωής είναι δυσθεώρητο. Η αγοραστική δύναμη είναι η χαμηλότερη στην Ευρώπη. Η στέγαση έχει γίνει αδιέξοδο. Τα σχολεία υπολειτουργούν χωρίς επαρκές προσωπικό. Η δημοκρατία αποψιλώνεται με φαινόμενα αυθαιρεσίας και βίας».
Η παράταξη καλεί τα μέλη και τους φίλους της να δώσουν το παρών στην απογευματινή πορεία της 17ης Νοεμβρίου, τονίζοντας πως «όλοι και όλες έχουμε πολλούς λόγους να πορευθούμε για να ακουστούμε».
ΚΚΕ(μ-λ): «52 Νοέμβρηδες μετά, τα συνθήματα παραμένουν επίκαιρα»
Στην ανακοίνωσή της, η ΚΟ Χανίων του ΚΚΕ(μ-λ) υπογραμμίζει ότι «52 χρόνια πέρασαν από την ιστορική εξέγερση του Νοέμβρη όπου λαός και νεολαία ξεχύθηκαν στους δρόμους χύνοντας το αίμα τους απέναντι στην αμερικανοκίνητη χούντα». Σύμφωνα με το κόμμα, πέντε δεκαετίες μετά, οι λαοί «ψηλαφούν τρόπους και δρόμους να αντισταθούν απέναντι στη βαρβαρότητα του συστήματος που υπόσχεται μόνο φτώχεια και πόλεμο».
Το ΚΚΕ(μ-λ) σημειώνει ότι οι κεντρικές διεκδικήσεις της εξέγερσης — «Ψωμί – Παιδεία – Ελευθερία – Ανεξαρτησία» καθώς και τα συνθήματα «Έξω ΗΠΑ – ΝΑΤΟ – Βάσεις» — παραμένουν «πιο επίκαιρα από ποτέ».
Το κάλεσμα για τη σημερινή αντιιμπεριαλιστική πορεία είναι σαφές:
«ΟΛΟΙ/ΕΣ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΤΙΚΗ ΔΙΑΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ — Δευτέρα, 18:00, Πλατεία Αγοράς».
Στην ανακοίνωση επαναλαμβάνονται επίσης θέσεις σχετικές με:
-
την αντίθεση σε οποιαδήποτε εμπλοκή της χώρας σε πολεμικές επιχειρήσεις — «Καμία εμπλοκή της χώρας στα ιμπεριαλιστικά σφαγεία – Έξω οι βάσεις – Έξω ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ΕΕ»
-
το ζήτημα της Παλαιστίνης — «Λευτεριά στην Παλαιστίνη – Νίκη στην Παλαιστινιακή Αντίσταση – Κράτος ενιαίο παλαιστινιακό, από τη Μεσόγειο μέχρι τον Ιορδάνη»
-
τη σύγκρουση στην Ουκρανία — «ΗΠΑ – ΝΑΤΟ και Ρωσία, έξω όλοι από την Ουκρανία»
-
τα εργασιακά και συνδικαλιστικά δικαιώματα, με αναφορές στη «διάλυση των εργασιακών σχέσεων», την «κρατική και εργοδοτική τρομοκρατία» και την ανάγκη «ζωής και δουλειάς με δικαιώματα».
Η ανακοίνωση ολοκληρώνεται με το σύνθημα:
«Εμπρός για της γενιάς μας τα Πολυτεχνεία!»
ΣΕΠΕ Χανίων: Το Πολυτεχνείο ως οδηγός για τους σημερινούς κοινωνικούς αγώνες
Ο Σύλλογος Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Χανίων, στη δική του ανακοίνωση, τονίζει ότι «52 χρόνια μετά τον ηρωικό ξεσηκωμό των φοιτητών στο Πολυτεχνείο» τα διδάγματα της εξέγερσης εξακολουθούν να είναι ζωντανά. Το ΣΕΠΕ επισημαίνει ότι η δικτατορία «καλλιέργησε την παραπέρα εμβάθυνση της σχέσης της με ΗΠΑ και ΝΑΤΟ» και υπενθυμίζει ότι τα γεγονότα στην Κύπρο το 1974 αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι αυτής της ιστορικής διαδρομής.
Οι εκπαιδευτικοί τονίζουν πως οι πολιτικές της κυβέρνησης, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ «μαυρίζουν κυριολεκτικά τη ζωή μας, τσακίζουν το δικαίωμα στη δουλειά και τη ζωή με αξιοπρέπεια, διαλύουν ό,τι έχει απομείνει από τη δημόσια και δωρεάν Παιδεία».
Το ΣΕΠΕ Χανίων συνδέει την επέτειο με τις σημερινές διεκδικήσεις μέσα στα σχολεία, κάνοντας εκτενή αναφορά σε αιτήματα για:
-
«σύγχρονα ασφαλή σχολεία»
-
«επάρκεια εκπαιδευτικού και βοηθητικού προσωπικού»
-
«αποκλειστικά κρατική χρηματοδότηση της Παιδείας»
-
«μισθούς αξιοπρεπούς διαβίωσης»
-
«δημόσιο σύστημα υγείας».
Παράλληλα καταδικάζει τον πόλεμο στην Ουκρανία και «το διαρκές έγκλημα που διεξάγεται στη Λωρίδα της Γάζας», ζητώντας «καμία εμπλοκή της χώρας σε ιμπεριαλιστικές επιχειρήσεις» και κλείσιμο της Βάσης της Σούδας.
Όπως τονίζει ο σύλλογος:
«Το ‘Πολυτεχνείο’ μας καλεί να διαδηλώσουμε ενάντια στον πόλεμο από τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις».
ΕΛΜΕ Χανίων: Πολυτεχνείο ’73 – αγώνας ενάντια στον φασισμό, τον ιμπεριαλισμό και την κοινωνική αδικία
Με αφορμή τη συμπλήρωση 52 ετών από την εξέγερση του Πολυτεχνείου, η ΕΛΜΕ Χανίων καλεί σε μαζική συμμετοχή στον εορτασμό και στηρίζει το ιστορικό και πολιτικό νόημα της επετείου, υπογραμμίζοντας την ανάγκη να παραμείνουν ζωντανά τα συνθήματα και οι διεκδικήσεις της εποχής εκείνης.
«Η ΕΛΜΕ Χανίων τιμά την αντιφασιστική, αντιδικτατορική και αντιϊμπεριαλιστική εξέγερση της νεολαίας και του λαού μας το Νοέμβρη του ’73 ενάντια στην αμερικανοκίνητη φασιστική δικτατορία», τονίζει η ανακοίνωση, χαρακτηρίζοντας την εξέγερση ως το ισχυρότερο πλήγμα στο καθεστώς των συνταγματαρχών και την αμερικανοκρατία.
Η ΕΛΜΕ επαναφέρει στο προσκήνιο το σύνθημα «Ψωμί – Παιδεία – Ελευθερία» και το συνδέει με τα σημερινά αιτήματα των εργαζομένων στην εκπαίδευση: κατάργηση των ταξικών φραγμών, μόνιμη και σταθερή εργασία, αυξήσεις στους μισθούς, καθολικό και δωρεάν δημόσιο σύστημα υγείας και παιδείας, και κατάργηση του θεσμικού πλαισίου για την αξιολόγηση και τις ταξικές διαβαθμίσεις στην εκπαίδευση.
Παράλληλα, εκφράζει την πλήρη αλληλεγγύη της στον παλαιστινιακό λαό, καταδικάζοντας «την εγκληματική πολιτική του κράτους-δολοφόνου του Ισραήλ και των υποστηρικτών του, ΗΠΑ – ΕΕ», ενώ στρέφεται και ενάντια στη «στήριξη της φασιστικής βίας του Ισραήλ από την κυβέρνηση της ΝΔ και στην πολιτική ίσων αποστάσεων των αστικών κομμάτων».
Η ανακοίνωση καταλήγει με ξεκάθαρη θέση: «Καμία εμπλοκή της χώρας στους πολεμικούς σχεδιασμούς του ΝΑΤΟ – Έξοδος από τους ιμπεριαλιστικούς μηχανισμούς ΗΠΑ – ΝΑΤΟ – ΕΕ».
Σωματείο Επισιτισμού Χανίων: Το Πολυτεχνείο μάς δείχνει τον δρόμο
Σε ανάλογο τόνο κινείται και η ανακοίνωση του Σωματείου Επισιτισμού Νομού Χανίων, που καλεί όλα τα μέλη και τους εργαζομένους του κλάδου να συμμετάσχουν στις φετινές εκδηλώσεις για την 52η επέτειο του Πολυτεχνείου. «Το σύνθημα ‘Έξω οι ΗΠΑ – Έξω το ΝΑΤΟ’, που γράφτηκε στις πύλες του Πολυτεχνείου, είναι πιο επίκαιρο από ποτέ και μας δείχνει τον δρόμο», τονίζει το Σωματείο, υπογραμμίζοντας ότι ο αγώνας για ειρήνη και φιλία των λαών συνεχίζεται.
Η ανακοίνωση συνδέει τον φετινό εορτασμό με τη γεωπολιτική συγκυρία: τις 56 ενεργές πολεμικές συγκρούσεις παγκοσμίως, το μακελειό στη Γάζα και τον πόλεμο στην Ουκρανία, και τις επικίνδυνες εντάσεις ανάμεσα σε ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, Ρωσία και Κίνα. Καταγγέλλει τη μετατροπή της Ελλάδας σε «πρωτοπαλίκαρο του ΝΑΤΟ» και προειδοποιεί για τους κινδύνους που συνεπάγεται η ύπαρξη στρατιωτικών βάσεων, ιδίως της βάσης της Σούδας.
«Εδώ και τώρα να σταματήσει η εμπλοκή της Ελλάδας στους πολέμους! Να κλείσει τώρα η Βάση της Σούδας!» δηλώνει με έμφαση το Σωματείο.
Η ανακοίνωση καταλήγει με αναφορά στις πρόσφατες μαζικές απεργίες του Οκτωβρίου, τις οποίες θεωρεί παρακαταθήκη συνέχισης των αγώνων. «Ο ξεσηκωμός του Πολυτεχνείου μας διδάσκει ότι όλα ανατρέπονται αν ξεσηκωθείς! […] Με όπλο την πείρα των αγώνων του χτες προετοιμάζουμε τις νικηφόρες αναμετρήσεις με το σύστημα της εκμετάλλευσης!»
Κατάληψη Rosa Nera: Η εξέγερση του ’73 ως ιστορικό ορόσημο αξιοπρέπειας
Πενήντα δύο χρόνια μετά την αιματηρή καταστολή της εξέγερσης των φοιτητών από το καθεστώς της Χούντας, η Κατάληψη Rosa Nera υπογραμμίζει πως το Πολυτεχνείο παραμένει ζωντανός οδηγός για την κοινωνική συνείδηση και τη δημοκρατική αφύπνιση. «Η άοπλη εξέγερση φοιτητών-και-μη νεολαίων που πνίγηκε στο αίμα από τη στρατιωτική χούντα εξακολουθεί να θέτει στην κοινωνία το πλέον ευδιάκριτο όριο μεταξύ αξιοπρέπειας και χουντοψυχιάς», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Η ανακοίνωση κάνει σαφές ότι η εξέγερση του Νοέμβρη του 1973 έπληξε καίρια τη στρατοκρατία, ανέκοψε τις προσπάθειες μονιμοποίησης ενός στρατιωτικού καθεστώτος για τις επόμενες δεκαετίες και επανέφερε τον στρατό στον ρόλο του «βαθέος κράτους», αποκλείοντας την άμεση πολιτική του παρουσία. «Για αυτό και κάθε χρόνο […] οι χουντόψυχοι βυσοδομούν εναντίον του Νοέμβρη», επισημαίνει η Rosa Nera.
Με έντονο ιστορικό και πολιτικό φορτίο, η ανακοίνωση καλεί σε συμμετοχή στην πορεία της 17ης Νοεμβρίου, στις 18:00, στην Πλατεία Δημοτικής Αγοράς στα Χανιά: «Τιμούμε τους νεκρούς και ζωντανούς εξεγερμένους του Πολυτεχνείου, διότι ούτε κι εμείς ξεχνούμε την βαθιά τομή που επέφερε ο αγώνας κι η θυσία τους».
Αντίσταση και Πάλη: Ενάντια σε εκμετάλλευση, εξάρτηση και πολεμοκαπηλία
Με σύνθημα «Το Πολυτεχνείο ζει – Στον αγώνα μας καλεί», η πολιτική οργάνωση Αντίσταση και Πάλη τοποθετεί την επέτειο του Πολυτεχνείου στο επίκεντρο των σύγχρονων ταξικών, κοινωνικών και αντιιμπεριαλιστικών συγκρούσεων. Σε μια ανακοίνωση υψηλού πολιτικού φορτίου, η οργάνωση περιγράφει την τρέχουσα συγκυρία ως εποχή στέρησης και εξαθλίωσης για τη μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία: ακρίβεια στα τρόφιμα, στα ενοίκια, στην ενέργεια και στις βασικές κοινωνικές παροχές.
«Το σύνολο των δικαιωμάτων λεηλατείται, όπως και οι μισθοί από την πολιτική “όλα στο κεφάλαιο”», αναφέρει η ανακοίνωση, τονίζοντας ότι η διαφημιζόμενη «ανάπτυξη» μεταφράζεται μόνο σε κέρδη για την πλουτοκρατία, εις βάρος των εργαζομένων. Η κριτική επεκτείνεται στον ενεργειακό πόλεμο μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας, όπου —όπως σημειώνεται— η Ελλάδα εμπλέκεται πλήρως, μετατρεπόμενη σε πολεμικό ορμητήριο των Αμερικανικών συμφερόντων, ιδίως μέσω της βάσης της Σούδας.
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην αναβάθμιση της συνεργασίας με το Ισραήλ, την άφιξη Ζελένσκι στην Αθήνα ανήμερα της επετείου, και στην προσπάθεια εξάλειψης του αντιαμερικανισμού από την πολιτική ηγεσία. «Δεν είναι μονάχα η λακέδικη συμπεριφορά της κυβέρνησης και όλου του αστικού πολιτικού προσωπικού που δικαιολογημένα εξοργίζουν. Είναι οι πραγματικοί κίνδυνοι από την πολεμοκαπηλία και τον τυχοδιωκτισμό», υπογραμμίζει η ανακοίνωση.
Η οργάνωση συνδέει τη μνήμη του Πολυτεχνείου με τις διώξεις αριστερών οργανώσεων, τις νέες αμυντικές συμφωνίες Ελλάδας–ΗΠΑ, καθώς και με τον ρόλο της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ στην τρέχουσα γεωπολιτική αστάθεια. Με έντονα αντιιμπεριαλιστικό λόγο, τονίζει την ανάγκη για μαζική κινητοποίηση:
«Όλοι στις διαδηλώσεις τιμής του Νοέμβρη – Στον δρόμο του Νοέμβρη για την ειρήνη, τη ζωή και το δίκιο μας».
Ένας Νοέμβρης που επιστρέφει ως υπενθύμιση και προειδοποίηση
Καθώς συμπληρώνονται 52 χρόνια από τον Νοέμβρη του 1973, οι ανακοινώσεις των πολιτικών και κοινωνικών φορέων στα Χανιά φωτίζουν το πώς η επέτειος συνεχίζει να αποτελεί σημείο αναφοράς για ζητήματα δημοκρατίας, κοινωνικής δικαιοσύνης και διεθνούς ειρήνης.
Η ιστορική μνήμη του Πολυτεχνείου παραμένει ζωντανή όχι μόνο ως φόρος τιμής στο παρελθόν, αλλά ως εργαλείο ερμηνείας του παρόντος και οδηγός για τους σύγχρονους κοινωνικούς αγώνες. Οι σημερινές πορείες και εκδηλώσεις επιχειρούν να συνδέσουν το ιστορικό αίτημα για «Ψωμί – Παιδεία – Ελευθερία» με τις σημερινές προκλήσεις σε Ελλάδα και διεθνές περιβάλλον.
Από τα Χανιά, το μήνυμα των ημερών συμπυκνώνεται σε έναν κοινό τόνο: η επέτειος δεν αποτελεί μόνο μνήμη, αλλά υπόμνηση της ανάγκης για εγρήγορση, συμμετοχή και συλλογική δράση.
