Ανάμεσα στους 27 Έλληνες ακτιβιστές που επέστρεψαν χθες από το Ισραήλ, μετά τη σύλληψή τους εκεί, ήταν και ο γιος του Ευάγγελου Αποστολάκη, όπως αποκάλυψε ο ίδιος δημόσια.
Ο ανεξάρτητος βουλευτής χαρακτήρισε ως «αλήτη» τον υπουργό Ασφάλειας του Ισραήλ, Μπεν Γκβιρ και άφησε αιχμές για τη «μουδιασμένη», όπως τη χαρακτήρισε, συμπεριφορά της ελληνικής κυβέρνησης.
«Και ως πατέρας και ως μέλος του ελληνικού κοινοβουλίου, είμαι υποχρεωμένος να πω ότι επικροτώ τις οποιεσδήποτε τέτοιες ενέργειες που έχουν ως σκοπό την ειρήνη και την ενίσχυση ανθρώπων οι οποίοι υφίστανται την ταλαιπωρία και τη γενοκτονία.
Όλες οι κυβερνήσεις αυτές τις κινήσεις έπρεπε να τις βοηθούν, να τις επικροτούν και να τις αναδεικνύουν. Και όχι να τις παρεμποδίζουν. Η συμπεριφορά της ελληνικής κυβέρνησης ήταν μουδιασμένη. Το ΥΠΕΞ, τουλάχιστον, μας είχε μια πάρα πολύ καλή ενημέρωση. Θεωρώ όμως ότι οι πρωτοβουλίες που πήρε ήταν λίγο… χλιαρές. Οι Τούρκοι τους πήραν την πρώτη ημέρα και χωρίς πολλά-πολλά. Θα έπρεπε το Ισραήλ να συμπεριφερθεί διαφορετικά στους Έλληνες, γιατί υποτίθεται ότι έχουμε μια εξαιρετική στρατηγική σχέση και υπάρχει και ένα κλίμα που παρά τα όσα κάνουν, οι φωνές από τη χώρα μας είναι λίγο μαζεμένες», είπε στον τηλεοπτικό σταθμό OPEN.
Αναφορικά με τον τρόπο που αντιμετωπίστηκαν οι Έλληνες ακτιβιστές που κρατήθηκαν σε φυλακές στο Ισραήλ, τόνισε: «Μίλησα με τον γιο μου αρκετά. Δεν ήταν η συμπεριφορά τους η καλύτερη. Καταρχήν, αυτός ο αλήτης, δεν μπορώ να τον χαρακτηρίσω διαφορετικά, ο υπουργός Ασφαλείας του Ισραήλ, τους έκανε ένα απίστευτο bullying. Μετά τους έβαλαν χειροπέδες. Τι ήταν; Τρομοκράτες; Τους έβαλαν σε φυλακή τρομοκρατών. Είναι δυνατόν; Υπήρχε κανένας λόγος; Απλά και μόνο για να δικαιολογήσουν τις ενέργειές τους; Είναι άνθρωποι που έχουν κάποιες ευαισθησίες».
Την «κρυφή» πείνα που βιώνουν χιλιάδες νοικοκυριά στην Ελλάδα αποκαλύπτει η ετήσια έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ για την επάρκεια τροφής.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία για το έτος 2023 (με βάση τα εισοδήματα του ίδιου έτους), περίπου 7% του πληθυσμού -δηλαδή πάνω από 700.000 άνθρωποι- αντιμετώπισαν μέτρια ή σοβαρή ανεπάρκεια τροφής (από 6,5% το 2023), ενώ 1,6% βίωσε σοβαρή επισιτιστική ανασφάλεια.
Τα ποσοστά μέτριας ή σοβαρής ανεπάρκειας τροφής παρέμειναν σταθερά υψηλά από το 2019 έως το 2023, κυμαινόμενα μεταξύ 6% και 8%, με 6,5% το 2023. Για τη σοβαρή ανεπάρκεια, ο μέσος όρος της 5ετίας διαμορφώθηκε στο 1,5%, με ελαφρώς αυξημένα ποσοστά το 2020 (1,6%) και το 2023 (1,6%).
Βάσει της διεθνούς τυπικής κλίμακας FIES (Food Insecurity Experience Scale):
– Μέτρια ή σοβαρή ανεπάρκεια τροφής σημαίνει ότι τουλάχιστον ένα μέλος του νοικοκυριού:
Παρέλειψε γεύματα,
Έφαγε λιγότερο από όσο χρειαζόταν,
Έμεινε νηστικό ή πεινούσε, αλλά δεν έφαγε,
Ή ακόμα πέρασε ολόκληρη μέρα χωρίς φαγητό λόγω έλλειψης χρημάτων ή πόρων.
– Σοβαρή ανεπάρκεια τροφής καταγράφεται όταν κάποιος έμεινε ολόκληρη ημέρα χωρίς τροφή εξαιτίας οικονομικής αδυναμίας.
Τα δεδομένα αυτά καταγράφουν ένα σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα, που συχνά μένει εκτός δημόσιας συζήτησης: χιλιάδες πολίτες, ακόμη και μέσα σε αστικά κέντρα, βιώνουν τον αποκλεισμό από βασικές διατροφικές ανάγκες, σε μια χώρα της ΕΕ.
Έχοντας διαγράψει μια πορεία 20 ετών στον οπτικοακουστικό χωρο ο Θοδωρής Παπαδουλάκης έχει δημιουργήσει ισχυρό αποτύπωμα. Με καθαρό βλέμμα και διεισδυτικό φακό μας ταξιδεύει. Υψηλού επιπέδου δημιουργίες μεγάλης αποδοχής χαρακτηρίζουν την διαδρομή του. Μαζί και η δυναμική αναφορά και προβολή της Κρήτης.
Λίγες μέρες πριν από έναρξη των γυρισμάτων της πρώτης μεγάλου μήκους ταινία του, «Recrucified», το 13ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Χανίων υποδέχεται στην πρεμιέρα του την Τετάρτη 15 Οκτωβρίου 2025 στις 20:00 τον Θοδωρή Παπαδουλάκη και του απονέμει τιμητικό αναμνηστικό για την καλλιτεχνική του παρουσία αλλά και για την διαχρονική υποστήριξη στο Φεστιβάλ.
Ο Θοδωρής Παπαδουλάκης γεννήθηκε στη Νότια Αφρική το 1974 και ζει στην Κρήτη. Σπούδασε Παραγωγή Ραδιοφώνου και Τηλεόρασης (BA) στο Πανεπιστήμιο του Salford και έλαβε Master στη Σκηνοθεσία Κινηματογράφου από το Northern Film School στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Οι πρώτες του ταινίες μικρού μήκους “Samoure”, «Πιλάλα» και “Largo” έλαβαν συνολικά 27 διεθνή βραβεία και διανεμήθηκαν παγκοσμίως από διεθνή τηλεοπτικά δίκτυα, όπως το Canal+ και το Eurochannel.
Έγινε ευρύτερα γνωστός για τη δουλειά του στην εξαιρετικά επιτυχημένη τηλεοπτική σειρά «Το Νησί» (2009), το δράμα εποχής 26 επεισοδίων που σκηνοθέτησε, βασισμένο στο διεθνές best-seller της Victoria Hislop. «Το Νησί»
κατέγραψε την υψηλότερη θεαματικότητα στην ιστορία της ελληνικής τηλεόρασης, αγοράστηκε και προβλήθηκε από διεθνή τηλεοπτικά δίκτυα σε περισσότερες από 10 χώρες.
Η επόμενη τηλεοπτική του σειρά, «Η Λέξη που δε Λες» (2016) άγγιξε εκατομμύρια θεατές και επαινέθηκε από τους κριτικούς για τις ερμηνείες και την αισθητική της, ενώ η πιο πρόσφατη δουλειά του στην τηλεόραση, «Κομάντα και Δράκοι» (2021-2022), μοναδική στο είδος της νεανικής περιπέτεια μυστηρίου, διακρίθηκε για την πρωτοτυπία και την πρωτοποριακή αισθητική της.
Η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του, «Recrucified», βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε προπαραγωγή και βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη, Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται. Πρόκειται για διεθνή συμπαραγωγή μεταξύ Ελλάδας, Ιταλίας, Κύπρου και Λουξεμβούργου, με την υποστήριξη των Creative Europe-MEDIA, Ε.Κ.Κ.Ο.ΜΕ.Δ., Ministero della Cultura, Υφυπουργείο Πολιτισμού Κύπρου (Σ.Ε.ΚΙΝ.), Luxembourg Film Fund και Reggione Lazio.
Ο Θοδωρής έχει επίσης σκηνοθετήσει ντοκιμαντέρ, καμπάνιες κοινωνικής ευαισθητοποίησης, τουριστικές και διαφημιστικές ταινίες που έχουν λάβει δεκάδες διεθνή βραβεία και διακρίσεις στο είδος τους.
Είναι συνιδρυτής και καλλιτεχνικός διευθυντής της εταιρείας παραγωγής Indigo View Productions.
Αποκαλυπτική υπήρξε για άλλη μια φορά η πρώην καγκελάριος της Γερμανίας, Άνγκελα Μέρκελ, σχετικά με το παρασκήνιο στη Δύση που οδήγησε στην οριστική ρήξη με τη Ρωσία και στον πόλεμο στην Ουκρανία. Η πρώην «σιδηρά κυρία» της Ευρώπης, σε συνέντευξή της σε μέσο της Ουγγαρίας, επέκρινε την Πολωνία και τις χώρες της Βαλτικής για το ξέσπασμα του πολέμου.
Όπως είπε, η ίδια είχε προτείνει στα κράτη μέλη της ΕΕ να υιοθετήσουν «ένα πλαίσιο διαλόγου» με τη Ρωσία πριν από την κλιμάκωση της σύγκρουσης στην Ουκρανία το 2022, αλλά η Πολωνία και οι χώρες της Βαλτικής μπλόκαραν το εν λόγω σχέδιο.
Οι συμφωνίες του Μινσκ
Υπενθυμίζεται πως επί της θητείας της, η Μέρκελ – που αποχώρησε από την καγκελαρία στο τέλος του 2021 μετά από 16 συναπτά έτη στην εξουσία – ηγήθηκε της μεσολάβησης για τις συμφωνίες του Μινσκ το 2014 και το 2015.
Στόχος των δύο συμφωνιών ήταν η διευθέτηση μέσω ειδικού καθεστώτος για τις περιοχές Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ εντός της Ουκρανίας, ώστε να τερματιστούν οι μάχες ανάμεσα στο νέο ουκρανικό καθεστώς και τις φιλορωσικές δυνάμεις στο Ντονμπάς (Λουγκάνσκ και Ντονέτσκ).
Οι δύο περιοχές της ανατολικής Ουκρανίας κήρυξαν την ανεξαρτησία τους κατά τον εμφύλιο που πυροδότησε η αιματηρή εξέγερση των φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων, με την υποστήριξη της Δύσης, και η οποία οδήγησε στη βίαιη ανατροπή του τότε προέδρου της Ουκρανίας Βίκτορ Γιανουκόβιτς.
Οι συμφωνίες, που υπογράφηκαν στην πρωτεύουσα της Λευκορωσίας, επιτεύχθηκαν στο πλαίσιο της «Διαδικασίας της Νορμανδίας», στην οποία συμμετείχαν η Ουκρανία, η Ρωσία, η Γερμανία και η Γαλλία.
Το «μπλόκο» από Πολωνία και Βαλτικές χώρες
Η πρώην καγκελάριος ανέφερε σε συνέντευξή της στο ουγγρικό κανάλι «Partizan», ότι «ήδη από το καλοκαίρι του 2021 αντιλαμβανόμουν ότι ο [Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ] Πούτιν δεν έπαιρνε πια στα σοβαρά τη συμφωνία του Μινσκ, και γι’ αυτό ήθελα ένα νέο πλαίσιο τότε, ώστε να μπορούμε να μιλήσουμε με τον Πούτιν απευθείας ως ΕΕ». Σημειώνεται πως η Μόσχα κατηγορούσε το Κίεβο ότι δεν εφάρμοσε τις συμφωνίες και τελικά απέστειλε στρατεύματα με τον ισχυρισμό της «προστασίας του πληθυσμού του Ντονμπάς».
Η σχετική πρόταση για απευθείας διαπραγματεύσεις ευρωπαίων ηγετών με τον Βλαντιμίρ Πούτιν κατατέθηκε στη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Ιούνιο του 2021. «Κάποιοι [στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο] δεν το στήριξαν. Κυρίως οι χώρες της Βαλτικής (Λετονία, Λιθουανία και Εσθονία), αλλά και η Πολωνία ήταν αντίθετη, επειδή φοβούνταν ότι δεν θα καταφέρναμε να έχουμε κοινή πολιτική απέναντι στη Ρωσία», τόνισε. Σύμφωνα με τη Μέρκελ, δεν υπήρχε διάθεση εντός της Ένωσης να διαμορφωθεί μια τέτοια πολιτική προσέγγισης, και έτσι η πρότασή της απορρίφθηκε.
Το αποτέλεσμα της στάσης της Πολωνίας και των κρατών της Βαλτικής, όπως ανέφερε, ήταν να επέλθει τελικά η ρήξη των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Ρωσίας και Ευρωπαϊκής Ένωσης, εξέλιξη που, όπως τόνισε, οδήγησε λίγους μήνες αργότερα και στον πόλεμο στην Ουκρανία.
Σύμφωνα με όσα είπε, η άρνηση της Πολωνίας και των Βαλτικών χωρών να στηρίξουν τις Συμφωνίες του Μινσκ – τις δύο καίριες διεθνείς συμφωνίες ανάμεσα στη Ρωσία και την ΕΕ – αλλά και ένα νέο πλαίσιο διαλόγου, ενθάρρυνε τον Πούτιν να προχωρήσει στον πόλεμο με την Ουκρανία το 2022. Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε: «Σε κάθε περίπτωση, δεν προχώρησε. Έπειτα αποχώρησα από το αξίωμα – και τότε ξεκίνησε η επιθετικότητα του Πούτιν».
Το «παιχνίδι με τη φωτιά» του ΝΑΤΟ
Υπενθυμίζεται πως η Άνγκελα Μέρκελ στη βιογραφία της είχε προχωρήσει και σε άλλες αποκαλύψεις σχετικά με το παρασκήνιο, που οδήγησε στον πόλεμο στην Ουκρανία. Όπως ανέφερε στα απομνημονεύματά της, «Freedom: Memoirs 1954-2021», στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι, τον Απρίλιο του 2008, είχε παρουσιαστεί σχέδιο για την ένταξη της Ουκρανίας – αλλά και της Γεωργίας – στη Συμμαχία.
Η ίδια είχε αντισταθεί στα σχέδια των υπόλοιπων νατοϊκών συμμάχων, τονίζοντας πως αυτή η κίνηση – έστω και ως υπόσχεση με τη μορφή χρονοδιαγράμματος – θα πυροδοτούσε καταστροφικές εξελίξεις, οι οποίες δύσκολα θα μπορούσαν να ανατραπούν στη συνέχεια.
«Θα ήταν πρωτοφανές για μια υποψήφια χώρα ένταξης στο ΝΑΤΟ να είναι τόσο μπλεγμένη με τις ρωσικές στρατιωτικές δομές. Επιπλέον μόνο μια μειοψηφία του ουκρανικού πληθυσμού υποστήριζε την ένταξη στο ΝΑΤΟ εκείνη την εποχή. Η χώρα ήταν διχασμένη», γράφει στο «Freedom: Memoirs 1954-2021».
Αντίστοιχα για τη Γεωργία, στα απομνημονεύματά της, σημειώνει πως υπήρχαν οι «ανεπίλυτες εδαφικές διαφορές στη Νότια Οσετία και την Αμπχαζία», δύο ζητήματα που, όπως γράφει, ήταν αρκετά για να απορρίψει το σχέδιο ένταξής της στο ΝΑΤΟ.
Όπως χαρακτηριστικά είχε τονίσει η Μέρκελ στους νατοϊκούς συμμάχους το σχέδιο – γνωστό ως «MAP» – δεν ήταν παρά ένα «παιχνίδι με τη φωτιά». Τόνισε μάλιστα πως είναι «απατηλό» να πιστεύει κάποιος ότι η χορήγηση καθεστώτος ένταξης στο ΝΑΤΟ σε Ουκρανία και Γεωργία «θα λειτουργούσε αποτρεπτικά για τον Βλαντιμίρ Πούτιν και ότι ο Ρώσος Πρόεδρος θα δεχόταν μια τέτοια εξέλιξη με σταυρωμένα χέρια».
«Η υπόθεση πως ο Πούτιν απλώς θα αποδεχόταν μια τέτοια εξέλιξη για την Ουκρανία και τη Γεωργία ήταν για μένα εξ αρχής ένας ευσεβής πόθος», σημειώνει στα απομνημονεύματά της.
Τελικά με την παρέμβαση της Άνγκελα Μέρκελ, η Σύνοδος Κορυφής του Βουκουρεστίου είχε ολοκληρωθεί με έναν «τυπικό» συμβιβασμό μεταξύ των νατοϊκών συμμάχων. Η Ουκρανία και η Γεωργία δεν έλαβαν το επιδιωκόμενο καθεστώς για τις προς ένταξη χώρες, αλλά η Συμμαχία – σε ρητορικό επίπεδο – συμφώνησε πως κάποια στιγμή στο μέλλον οι δύο αυτές χώρες «θα μπορούσαν να γίνουν μέλη του ΝΑΤΟ».
Το οργισμένο τηλεφώνημα του Πούτιν στη Μέρκελ
Η Μέρκελ, γνωστή για την «πολιτική των συμβιβασμών» που ακολουθούσε, μετέθεσε για το «απώτερο μέλλον» το ζήτημα, σημειώνοντας στα απομνημονεύματά της πως με αυτόν τον τρόπο πέτυχε να μην υπάρξει διάσπαση στο εσωτερικό του ΝΑΤΟ, όπως είχε συμβεί για παράδειγμα με τον πόλεμο στο Ιράκ. «Δεν υπήρχε άλλη επιλογή παρά ο συμβιβασμός, ακόμα κι αν αυτός, όπως και κάθε άλλος, είχε το τίμημά του».
Ωστόσο αυτό δεν ήταν αρκετό για τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο Ρώσος Πρόεδρος ήταν πλέον βέβαιος για τους σχεδιασμούς του ΝΑΤΟ και αυτοί – έστω και με την μορφή υπόσχεσης – ισοδυναμούσαν με αιτία πολέμου. Η πρώην καγκελάριος της Γερμανίας αποκάλυψε πως μετά τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, ο Βλαντιμίρ Πούτιν της τηλεφώνησε εξοργισμένος και παρά τις διαβεβαιώσεις από την πλευρά της, της τόνισε: «Δεν θα είσαι καγκελάριος για πάντα. Και τότε θα γίνουν μέλη του ΝΑΤΟ. Και αυτό θέλω να το αποτρέψω».
Η Άνγκελα Μέρκελ αποχώρησε από την καγκελαρία τον Δεκέμβριο του 2021. Το σενάριο επέκτασης του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία επέστρεψε δυναμικά στο τραπέζι από το Κίεβο και τους Δυτικούς Συμμάχους, και δύο μήνες μετά την αποχώρηση της Μέρκελ, τον Φεβρουάριο του 2022, ξεκίνησε ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Πολωνία και Βαλτικές χώρες επιβεβαιώνουν, αλλά κατηγορούν τη Μέρκελ
Απαντώντας άμεσα στη Μέρκελ, ο πρώην πρωθυπουργός της Λετονίας Κρισιάνις Κάρινς δήλωσε ότι εκείνη την περίοδο πολλές χώρες δεν κατανοούσαν τη Ρωσία, «συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας και της ίδιας της πρώην καγκελαρίου». «Της έλεγα συνεχώς ότι δεν μπορείς να διαπραγματευτείς με τον Πούτιν “καλόπιστα”, αλλά εκείνη πίστευε ότι τα κράτη της Βαλτικής έκαναν λάθος. Ήμουν καλά ενημερωμένος για τις απόψεις της Μέρκελ, αλλά με εκπλήσσει ότι, μετά από όσα συνέβησαν στην Ουκρανία, εξακολουθεί να σκέφτεται έτσι», είπε ο Κάρινς.
«Ο Πούτιν ενεργεί όπως ενεργεί, και οι μόνες επιλογές της Δύσης είναι είτε να υποταχθεί είτε να αντισταθεί. Είναι εκπληκτικό που η πρώην καγκελάριος λέει κάτι τέτοιο σήμερα, όταν θα έπρεπε να είναι προφανές σε όλους τι είδους καθεστώς είναι η Ρωσία. Είμαι ευτυχής που ο νέος καγκελάριος της Γερμανίας, Φρίντριχ Μερτς, δεν συμμερίζεται τις απόψεις της Μέρκελ», πρόσθεσε.
Οι δηλώσεις της Μέρκελ προκάλεσαν επίσης καταιγισμό αντιδράσεων στην Πολωνία. Ο πρώην πρωθυπουργός της Πολωνίας Ματέους Μοραβιέτσκι, ηγέτης της χώρας την περίοδο που ανέφερε η Μέρκελ και νυν αντιπρόεδρος του εθνικιστικού κόμματος της αντιπολίτευσης Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS), έγραψε στο X: «Η Άνγκελα Μέρκελ, με αυτή τη σκέψη χωρίς περίσκεψη, απέδειξε ότι είναι μία από τις πιο επιζήμιες Γερμανίδες πολιτικούς για την Ευρώπη τον τελευταίο αιώνα». Χαρακτήρισε δε «ντροπιαστικές» τις δηλώσεις της, υποστηρίζοντας πως η «αλαζονεία της δεν έχει όρια». «Δηλαδή φταίει η Πολωνία, που προειδοποιούσε για τον Πούτιν», πρόσθεσε.
Ο Πολωνός ευρωβουλευτής του PiS Βαλντεμάρ Μούντα δήλωσε: «Όταν η Μέρκελ λέει ότι ήθελε να συνεννοηθεί ξανά με τον Πούτιν, αυτό θα οδηγούσε πιθανότατα στη διαίρεση της Ουκρανίας! Δεν καταλαβαίνουν ότι κάνοντας δουλειές με τον Πούτιν, οι ίδιοι έφεραν τον πόλεμο!»
Η πρώην πρέσβης της Πολωνίας στη Ρωσία και νυν υπουργός Περιφερειακής Πολιτικής του κεντρώου κόμματος Poland 2050, Καταρζίνα Πεουλτσίνσκα-Ναλέντς, σημείωσε ότι οι δηλώσεις της Μέρκελ τροφοδοτούν τη ρωσική προπαγάνδα. «Το να υπονοείς ότι ο πόλεμος ξέσπασε επειδή κάποιος δεν κάθισε εγκαίρως στο τραπέζι με τη Ρωσία και δεν υποκλίθηκε αρκετά χαμηλά στη Μόσχα είναι παράλογο. Τα πράγματα θα είχαν γίνει ακόμη χειρότερα», είπε.
Σε κλιμάκωση της έντασης οδηγούνται οι αντιδράσεις γύρω από την κατάληψη στο Μουσικό Σχολείο Χανίων, όπου για τρίτη συνεχόμενη ημέρα, μαθητές και μαθήτριες προχωρούν σε αποχή από τα μαθήματα σε ένδειξη συμπαράστασης στον Πάνο Ρούτσι, πατέρα θύματος της τραγωδίας των Τεμπών.
Η κατάληψη συνοδεύεται από αίτημα δικαιοσύνης και την υποστήριξη του αιτήματος Ρούτσι για τη διενέργεια τοξικολογικών εξετάσεων, το οποίο έχει προκαλέσει ευρεία δημόσια συζήτηση. Ωστόσο, η ενέργεια αυτή δεν έμεινε αναπάντητη, καθώς γονείς μαθητή προχώρησαν σε επίσημη καταγγελία στην αστυνομία, ζητώντας τη λήξη της κινητοποίησης.
Η αστυνομική εμπλοκή, ωστόσο, προκάλεσε έντονες αντιδράσεις μέσα στη σχολική κοινότητα, με τους εκπαιδευτικούς του σχολείου αλλά και μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων να καταγγέλλουν τις εν λόγω πρακτικές, υπερασπιζόμενοι το δικαίωμα των μαθητών στην έκφραση και τη διαμαρτυρία.
Ανακοίνωση από τους εκπαιδευτικούς: «Όχι στην αστυνομία απέναντι στους μαθητές μας»
Σε επίσημη ανακοίνωσή τους, οι εκπαιδευτικοί του Μουσικού Σχολείου Χανίων παίρνουν ξεκάθαρη θέση απέναντι στις καταγγελίες στην αστυνομία, χαρακτηρίζοντάς τις ως κατασταλτικές πρακτικές που προσβάλλουν τη σχολική ελευθερία και τον δημοκρατικό διάλογο.
«Δηλώνουμε απερίφραστα την εναντίωσή μας σε τέτοιες κατασταλτικές πρακτικές απέναντι σε εφήβους που συντάχθηκαν με το δίκαιο και ηθικό αίτημα του Πάνου Ρούτσι για διενέργεια τοξικολογικών εξετάσεων στο αδικοχαμένο παιδί του», σημειώνουν χαρακτηριστικά.
Και προσθέτουν:
«Η ελεύθερη έκφραση, όταν πηγάζει από συνείδηση, διάλογο και σεβασμό, αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της δημοκρατικής παιδείας και του σχολείου που θέλουμε να υπηρετούμε».
Η ανακοίνωση στέκεται ιδιαίτερα στην ανάγκη για παιδαγωγική ελευθερία και αμοιβαία εμπιστοσύνη στο εσωτερικό της σχολικής κοινότητας, ενώ απορρίπτει ως ασύμβατη με τις εκπαιδευτικές αξίες κάθε μορφή καταγγελίας των μαθητικών κινητοποιήσεων στις αρχές.
«Η καταγγελία της δράσης των μαθητών στην αστυνομία από γονείς ή άλλους φορείς είναι μια στάση που αντιβαίνει στις αρχές του διαλόγου», σημειώνεται, με την ανακοίνωση να καταλήγει σε κάλεσμα προς όλη τη σχολική κοινότητα:
«Καλούμε όλους και όλες, εκπαιδευτικούς, γονείς και μαθητές, να σταθούμε με ψυχραιμία, κατανόηση και σεβασμό απέναντι στις φωνές των νέων, που αποτελούν την καρδιά και το μέλλον της κοινωνίας μας».
Με τρεις ημέρες γεμάτες μουσική, εργαστήρια και σπάνιες εμφανίσεις, το Chania Music Festival 3 άνοιξε τις πύλες του την Παρασκευή 3 Οκτωβρίου και ολοκληρώθηκε την Κυριακή 5 Οκτωβρίου, μετατρέποντας τα Χανιά σε κέντρο σύγχρονου μουσικού προβληματισμού και δημιουργίας.
Η διοργάνωση πραγματοποιήθηκε υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του Χρήστου Γαρμπιδάκη και της FAir Productions, με τη συνδιοργάνωση της Περιφέρειας Κρήτης και του Δήμου Χανίων.
Μια πρεμιέρα υψηλής αισθητικής
Την εναρκτήρια βραδιά του φεστιβάλ σημάδεψε η ερμηνεία της διεθνούς φήμης πιανίστριας Νεφέλης Μούσουρα, η οποία παρουσίασε τη «Σουίτα για Πιάνο – Πέντε Μικροί Λαϊκοί Χοροί» και τις «Εξομολογήσεις I και II» του Δημήτρη Παπαδημητρίου.
Το ρεπερτόριο ολοκληρώθηκε με τη «Σονάτα για Βιολί και Πιάνο Αρ. 1 – Οι Αλκυονίδες Μέρες», την οποία η Μούσουρα ερμήνευσε από κοινού με τον βιολονίστα Γιάννη Γεωργιάδη, χαρίζοντας στο κοινό ένα έργο βαθιάς λυρικότητας και τεχνικής αρτιότητας.
Την ίδια βραδιά παρευρέθηκε και ο ίδιος ο συνθέτης, Δημήτρης Παπαδημητρίου, ο οποίος απηύθυνε θερμό χαιρετισμό στο κοινό, ενώπιον μιας κατάμεστης αίθουσας.
Το έργο του Παπαδημητρίου εκτείνεται από τη συμφωνική και τη μελοποιημένη ποίηση μέχρι τη μουσική για το θέατρο, τον κινηματογράφο και την τηλεόραση, με σημαντικές διακρίσεις και διεθνείς εμφανίσεις σε χώρους όπως το Ηρώδειο, η Δήλος, η UNESCO στο Παρίσι και το Musikverein της Βιέννης.
Ερμηνευτές με διεθνές εκτόπισμα
Η Νεφέλη Μούσουρα, με σπουδές και εμφανίσεις σε Ευρώπη, Αμερική, Κίνα και Ρωσία, έχει τιμηθεί με υποτροφίες από κορυφαία ιδρύματα όπως το Ίδρυμα Ωνάση και το Σωματείο Gina Bachauer, ενώ έχει πραγματοποιήσει προσωπικό ρεσιτάλ στο Φεστιβάλ του Salzburg.
Ο Γιάννης Γεωργιάδης, απόφοιτος του Ωδείου Αθηνών και της Ανωτάτης Σχολής της Βιέννης, έχει εμφανιστεί σε αίθουσες όπως το Carnegie Hall, το Palais de Congres του Στρασβούργου και το Musikverein. Οι συνεργασίες του περιλαμβάνουν ονόματα-θρύλους όπως οι Menuchin, Oistrach, Hoffman και Isserlis.
Δεύτερη ημέρα: Μουσικές πειραματισμού με Moran και Rogerson
Το Σάββατο 4 Οκτωβρίου, η σκηνή του φεστιβάλ γέμισε από τον ήχο της πρωτοπορίας και της τεχνολογικής τόλμης, με δύο εξαιρετικούς διεθνείς καλλιτέχνες.
Η Kelly Moran (ΗΠΑ), πιανίστρια και συνθέτρια με έδρα τη Νέα Υόρκη, παρουσίασε υλικό από το φημισμένο άλμπουμ της Ultraviolet, καθώς και συνθέσεις από το νέο της έργο, Don’t Trust Mirrors (2025), όπου αξιοποιεί ένα προγραμματιζόμενο πιάνο ικανό για «υπεράνθρωπες εκτελέσεις». Η μουσική της, ένας συνδυασμός κλασικής εκπαίδευσης, ambient ηλεκτρονικής και αβανγκάρντ ενορχηστρώσεων, προκάλεσε συγκινητικές σιωπές και παρατεταμένο χειροκρότημα.
Τη Moran διαδέχθηκε ο Tom Rogerson (Ηνωμένο Βασίλειο), γνωστός για τη συνεργασία του με τον Brian Eno και την πορεία του από τη Royal Academy of Music μέχρι την ίδρυση των Three Trapped Tigers.
Ο Rogerson παρουσίασε σόλο αυτοσχεδιασμούς για πιάνο, σε ένα μουσικό τοπίο απόλυτης εσωτερικότητας, με έντονη φωνητική χρήση και εναλλαγές δυναμικής.
Εκπαιδευτικά εργαστήρια με τους ίδιους τους δημιουργούς
Το φεστιβάλ δεν περιορίστηκε στις βραδινές εμφανίσεις, αλλά άνοιξε χωρικά και γνωσιακά το τοπίο της σύγχρονης σύνθεσης.
Το πρωί του Σαββάτου, ο Tom Rogerson παρουσίασε εργαστήριο αυτοσχεδιασμού και σύνθεσης, μοιραζόμενος την εμπειρία του από τη συνεργασία του με τον Eno και διεθνείς σκηνές πειραματικής μουσικής.
Την Κυριακή 5 Οκτωβρίου, στις 11:00, το φεστιβάλ έκλεισε με το εκπαιδευτικό σεμινάριο «Σύνθεση» του Δημήτρη Παπαδημητρίου, το οποίο απευθυνόταν σε νέους μουσικούς και δημιουργούς.
Με έμφαση στην προσωπική έκφραση και την αφήγηση μέσα από τη μουσική, το εργαστήριο αποτέλεσε μια σπάνια ευκαιρία βιωματικής επαφής με έναν από τους σημαντικότερους Έλληνες συνθέτες.
Το φεστιβάλ ως πολιτιστικός θεσμός των Χανίων
Με εμφανίσεις διεθνούς επιπέδου, εμβάθυνση στην καλλιτεχνική πράξη και έμπρακτη στήριξη στην εκπαιδευτική διάσταση της μουσικής, το Chania Music Festival υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του Χρήστου Γαρμπιδάκη καθιερώνεται ως θεσμός με χαρακτήρα διαρκούς πολιτιστικού επαναπροσδιορισμού.
Η υπεύθυνη παραγωγής Σοφία Μαυρουδή και η υπεύθυνη social media και βοηθό παραγωγής Αφροδίτη Στρατή συντέλεσαν και αυτοί από την πλευρά τους σε μια διοργάνωση υψηλής ποιότητας, με συνέπεια στην καλλιτεχνική του στόχευση.
Μουσική ως εμπειρία, Χανιά ως σταυροδρόμι πολιτισμών
Το Chania Music Festival αποδεικνύει ότι η μουσική δεν είναι απλώς ψυχαγωγία, αλλά διάλογος, έρευνα και τόπος συνάντησης. Από το βυζαντινό λυρισμό του Παπαδημητρίου και τη δεξιοτεχνία της Μούσουρα και του Γεωργιάδη μέχρι τον τεχνολογικό εμβαπτισμό της Moran και τον στοχαστικό αυτοσχεδιασμό του Rogerson, το φεστιβάλ των Χανίων καταθέτει μια πρόταση πολιτισμού με παγκόσμια απεύθυνση.
Στην Κρήτη, ένα νησί συνώνυμο της μνήμης και της συνύπαρξης, η μουσική γίνεται όχημα επικοινωνίας με το παγκόσμιο και το διαχρονικό.
Και τα Χανιά, με το δικό τους φεστιβάλ, αποτυπώνουν μία ταυτότητα — γέφυρα μεταξύ παραδόσεων και αναζητήσεων, Ανατολής και Δύσης, ρίζας και νεωτερικότητας.
Ηταινία The Carpenter’s Son, με πρωταγωνιστή τον Νίκολας Κέιτζ, η οποία σύντομα αναμένεται να κάνει πρεμιέρα στα διεθνή φεστιβάλ, περιλαμβάνει σκηνές που γυρίστηκαν στα Σφακιά. Τα Χανιά επέλεξε για τα γυρίσματά της, που ξεκινούν τον Οκτώβριο, και η διεθνής κινηματογραφική συμπαραγωγή Ο Χριστός ξανασταυρώνεται. Η κινηματογραφική δυναμική που έχει αναπτυχθεί στην Κρήτη τα τελευταία χρόνια δεν έχει καμία σχέση με την κατάσταση που επικρατούσε δύο δεκαετίες πριν. Αυτό επισημαίνει η Ιωάννα Δαβή, παραγωγός και συνιδρύτρια της εταιρείας οπτικοακουστικών παραγωγών Indigo View. Μαζί με τους συνεργάτες της, έχουν δημιουργήσει δημοφιλείς τηλεοπτικές παραγωγές, όπως Το Νησί και το Κομάντα και Δράκοι, και έχουν συμμετάσχει σε διεθνείς συμπαραγωγές, όπως η ταινία The Two Faces of January και η σειρά Moonflower Murders. «Το 2005 φάνταζε σε όλους εντελώς “εξωτικό” το να συσταθεί μια εταιρεία παραγωγής στα Χανιά. Δεν υπήρχε κάτι αντίστοιχο πουθενά αλλού στην ελληνική επαρχία. Σήμερα όμως είναι πλέον έντονη όχι μόνο η εγχώρια ζήτηση, αλλά και το κινηματογραφικό ενδιαφέρον από χώρες όπως η Πολωνία, η Γερμανία, το Ισραήλ και οι ΗΠΑ», εξηγεί η Ιωάννα.
Οι παραγωγοί Ιωάννα Δαβή και Δημήτρης Ξενάκης στις αποθήκες σκηνικών και κοστουμιών της Indigo View.
Σημαντικό ρόλο διαδραματίζει οπωσδήποτε το γεγονός ότι το ΕΚΚΟΜΕΔ προσφέρει εδώ και πέντε χρόνια cash rebate, δηλαδή επιστροφή έως και του 40% του χρηματικού ποσού που δαπανάται για την παραγωγή μιας ξένης ταινίας στη χώρα. «Τα κίνητρα σε καμία περίπτωση δεν εξαντλούνται εδώ. Η Κρήτη διαθέτει φοβερά τοπία, που είναι μάλιστα πολύ διαφορετικά μεταξύ τους. Τα φαράγγια της, τα μονοπάτια της και κάποια παραδοσιακά χωριά αποδίδουν αβίαστα το άχρονο στοιχείο. Η ευρύτερη περιοχή της Ελούντας έχει επίσης πολύ ιδιαίτερα σημεία, που προσφέρονται ως σκηνικό για ταινίες εποχής. Το Παλιό Λιμάνι των Χανίων, όπως επίσης και τα βενετσιάνικα σοκάκια του Ρεθύμνου και του Ηρακλείου, είναι αγαπημένα σημεία πολλών σκηνοθετών. Για να μην αναφερθούμε στις παραλίες». Πέρα από τα παραπάνω, η Ιωάννα επισημαίνει ότι, όταν λαμβάνει το σενάριο κάποιας ξένης εταιρείας παραγωγής που ενδιαφέρεται για γυρίσματα στο νησί, προσπαθεί να εντοπίσει και να προτείνει στοιχεία που αναδεικνύουν τον τοπικό πολιτισμό και εντάσσουν την Κρήτη στην πλοκή της ταινίας.
«Η Κρήτη διαθέτει φοβερά τοπία, που είναι μάλιστα πολύ διαφορετικά μεταξύ τους. Τα φαράγγια της, τα μονοπάτια της και κάποια παραδοσιακά χωριά αποδίδουν αβίαστα το άχρονο στοιχείο», εξηγεί η παραγωγός Ιωάννα Δαβή.
Μια νέα αγορά από το μηδέν
Γυρίσματα της σειράς Κομάντα και Δράκοι στον οικισμό Κουμαρές.
Βασικό ζητούμενο από την πλευρά των ξένων παραγωγών είναι το να υπάρχει στο νησί επάρκεια των εξειδικευμένων επαγγελματιών που χρειάζονται για τα γυρίσματα. Η Indigo View χρειάστηκε να δημιουργήσει από το μηδέν μια αγορά από όλες τις ειδικότητες που απαιτούνται για να γίνει μια οπτικοακουστική παραγωγή υψηλών προδιαγραφών. Στην προσπάθεια αυτή βοήθησαν οι επαγγελματίες του νησιού αλλά και η στήριξη θεσμικών φορέων, όπως η Περιφέρεια Κρήτης και ο Δήμος Χανίων. Παράλληλα, τα τελευταία χρόνια πληθαίνουν οι νέοι που βλέπουν τον κινηματογράφο ως αντικείμενο σπουδών και οραματίζονται μια καριέρα στον ευρύτερο κλάδο. Όσον αφορά τον οικονομικό αντίκτυπο των κινηματογραφικών παραγωγών, η Ιωάννα επισημαίνει ότι αυτός αποτελεί ένα κομμάτι της πολυπόθητης επέκτασης της τουριστικής περιόδου. Για να γυριστεί μια ταινία, θα πρέπει να φιλοξενηθούν και να σιτιστούν για μέρες –ή και μήνες– κάποιες εκατοντάδες άτομα προσωπικού. Τα χρήματα αυτά, όπως και οι καθημερινές προσωπικές δαπάνες των μελών των συνεργείων, διοχετεύονται στην τοπική αγορά.
Ο Θοδωρής Παπαδουλάκης πίσω από την κάμερα, σε γύρισμα στην Παλιά Πόλη των Χανίων.
Το σημαντικότερο όμως είναι ότι οι επαγγελματίες φεύγουν τόσο ικανοποιημένοι με την εμπειρία τους στο νησί, που επιθυμούν να επιστρέψουν με την ευκαιρία μιας νέας παραγωγής. Υπέρ της Κρήτης δείχνει να λειτουργεί και το κλίμα και, κυρίως, οι ήπιοι χειμώνες της, που διευκολύνουν τα γυρίσματα. Εκτός από τις κινηματογραφικές ταινίες, το νησί αποτελεί αγαπημένο σημείο εταιρειών παραγωγής της βόρειας Ευρώπης για γυρίσματα τηλεοπτικών διαφημίσεων για αντηλιακά, ενώ εντυπωσιακές οδικές διαδρομές –όπως αυτή που συνδέει το οροπέδιο Ασκύφου με τα Σφακιά και την Ανώπολη– φιγουράρουν σε διαφημίσεις αυτοκινήτων.
Μεταξύ βιωσιμότητας και τεχνητής νοημοσύνης
Κάποιες από τις νέες έννοιες που εισάγονται στον χώρο των κινηματογραφικών παραγωγών μάς γνωρίζει ο Δημήτρης Ξενάκης, παραγωγός και συνιδρυτής της Indigo View. Η επόμενη παραγωγή που ετοιμάζει η ομάδα του είναι η κινηματογραφική απόδοση του μυθιστορήματος του Νίκου Καζαντζάκη Ο Χριστός ξανασταυρώνεται. Πρόκειται για μια συμπαραγωγή Ελλάδας, Ιταλίας, Λουξεμβούργου και Κύπρου, με σκηνοθέτη τον Θοδωρή Παπαδουλάκη και διεθνές καστ ηθοποιών, που θα ξεκινήσει να γυρίζεται στα Χανιά στις 21 Οκτωβρίου. Η ταινία αυτή θα φέρει μάλιστα Πράσινο Πρωτόκολλο, θα ακολουθεί δηλαδή προδιαγραφές που διασφαλίζουν ότι ελαχιστοποιείται ο αντίκτυπος των γυρισμάτων της στο περιβάλλον. Το ενεργειακό αποτύπωμα μιας παραγωγής συνίσταται κυρίως στις μεταφορές του εξοπλισμού και του προσωπικού, στη χρήση γεννητριών και οχημάτων. Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας, θα πραγματοποιηθούν απροειδοποίητοι έλεγχοι από τον αρμόδιο φορέα και, βάσει των αποτελεσμάτων τους, θα δοθεί η σχετική πιστοποίηση.
Στην Κρήτη έχει πλέον αναπτυχθεί μια ευρεία αγορά από πεπειραμένους ντόπιους επαγγελματίες, ενώ η Περιφέρεια και άλλοι φορείς αντιλαμβάνονται τη σημασία ενίσχυσης του τοπικού Film Office, που παρέχει βοήθεια και καθοδήγηση στους ξένους συντελεστές.
Γυρίσματα της ταινίας The Carpenter’s Son στα Σφακιά.
«Τα δεδομένα στον χώρο των κινηματογραφικών παραγωγών αλλάζουν ραγδαία και σε πολλαπλά επίπεδα», διαπιστώνει ο Δημήτρης και αναφέρεται σε εξελίξεις σε τομείς που ποικίλλουν από την κλιματική αλλαγή μέχρι τη γεωπολιτική και την τεχνητή νοημοσύνη. «Μια μεγάλη αμερικανική παραγωγή που επρόκειτο να γίνει το καλοκαίρι στην Κύπρο άλλαξε σχέδια τελευταία στιγμή και, από φόβο ότι οι υψηλές θερμοκρασίες θα δυσχέραιναν τα γυρίσματα, προτίμησε τελικά την Κρήτη. Τους προηγούμενους μήνες ήρθαν επίσης μεγάλοι παραγωγοί από το Ισραήλ, που εξετάζουν το ενδεχόμενο να στήσουν ένα στούντιο και να μεταφέρουν εδώ ολόκληρη την επιχείρησή τους. Η μεγαλύτερη, ωστόσο, αλλαγή φαίνεται να έρχεται από τον τομέα της τεχνολογίας». Ο Δημήτρης εξηγεί ότι, στα πρώτα δοκιμαστικά γυρίσματα που έγιναν για τη νέα τους ταινία, χρειάστηκε να αναπαραστήσουν συνθήκες αμμοθύελλας και ακραίας ξηρασίας. Το επιθυμητό αποτέλεσμα είναι ήδη πολύ πιο εύκολο –και ασύγκριτα πιο οικονομικό– να επιτευχθεί με τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης παρά μέσω ειδικών εφέ. «Ίσως ο Χριστός να είναι η τελευταία ταινία που θα έχουμε την πολυτέλεια να γυρίσουμε πριν τα δεδομένα αλλάξουν δραστικά και κυριαρχήσει απόλυτα η τεχνητή νοημοσύνη», διαπιστώνει.
Γυρίσματα στα 1.900 μέτρα
Ο Θοδωρής Θωμαδάκης στο Ιτζεδίν, που αποτέλεσε σκηνικό της ταινίας Το τελευταίο σημείωμα.
Ο Θοδωρής Θωμαδάκης είναι ο πιο γνωστός φίξερ της Κρήτης. Η ειδικότητά του είναι να εντοπίζει σημεία που είναι κατάλληλα για οπτικοακουστικές παραγωγές και να τα προτείνει σε εταιρείες που αναζητούν κάτι αντίστοιχο. Το εσωτερικό του φρουρίου Ιτζεδίν, στη Σούδα, είναι ένα location που χρησιμοποιήθηκε για κάποιες από τις σκηνές της ταινίας του Παντελή Βούλγαρη Το τελευταίο σημείωμα, αλλά η πιο πρόσφατη επιτυχία του Θοδωρή, σε συνεργασία με τους παραγωγούς Αλεξάνδρα Μπουσίου και Γιάννη Ιακωβίδη, είναι ότι κατάφεραν να προσελκύσουν στην Ελλάδα τα γυρίσματα της χολιγουντιανής ταινίας The Carpenter’s Son. Όπως εξηγεί η Αλεξάνδρα, επρόκειτο να γυριστεί στα Κανάρια Νησιά. Η ίδια όμως μετέπεισε τους συντελεστές να προτιμήσουν την Ελλάδα και ο Θοδωρής τούς πρότεινε να φιλμάρουν σε ένα βραχώδες τοπίο, σε υψόμετρο 1.900 μ., στη σφακιανή Μαδάρα. Για επτά ημέρες γυρισμάτων χρειάστηκε ένας μήνας προετοιμασίας και η κινητοποίηση εκατοντάδων ντόπιων επαγγελματιών και εθελοντών. Στήθηκε από το μηδέν ένα ολόκληρο «χωριό» με καμαρίνια, τουαλέτες και χώρους σίτισης, ενώ όλος ο εξοπλισμός μεταφέρθηκε με τζιπ και αγροτικά οχήματα. «Το γεγονός ότι καταφέραμε να κάνουμε τα γυρίσματα κάτω από αυτές τις συνθήκες οφείλεται στην υπερβατικότητα των Κρητικών», αναγνωρίζει η Αλεξάνδρα. «Άνθρωποι από τα Σφακιά και την Ανώπολη μας βοήθησαν να ξεπεράσουμε τις φυσικές δυσκολίες που προέκυψαν και να κάνουμε γυρίσματα σε ένα ασύλληπτα απόκοσμο, σεληνιακό τοπίο, που αποτυπώνεται κινηματογραφικά για πρώτη φορά. Η ταινία γυρίστηκε μάλιστα σε αναλογικό φιλμ και πιστεύω ότι η τελική εικόνα δικαιώνει απόλυτα την προσπάθεια που έγινε».
Για επτά ημέρες γυρισμάτων στήθηκε από το μηδέν στη σφακιανή Μαδάρα, σε υψόμετρο 1.900 μ., ένα ολόκληρο «χωριό» με καμαρίνια, τουαλέτες και χώρους σίτισης, ενώ όλος ο εξοπλισμός μεταφέρθηκε με τζιπ και αγροτικά οχήματα.
Διαχρονική γοητεία
Ο Ματθαίος Φραντζεσκάκης, διευθυντής του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Χανίων.
Το πλήθος των ταινιών που γυρίζονται πλέον στην Κρήτη επιβεβαιώνει και ο Ματθαίος Φραντζεσκάκης, διευθυντής του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Χανίων. «Τα τελευταία χρόνια, στο φεστιβάλ έχουν κάνει ελληνική πρεμιέρα οκτώ διαφορετικά ντοκιμαντέρ που γυρίστηκαν στην Κρήτη, με συντελεστές από χώρες όπως η Γερμανία, η Ιταλία, η Αυστραλία και η Ισλανδία», σημειώνει. Πολλά από αυτά τα ντοκιμαντέρ προβάλλουν τοπία και θεματικές που παρακινούν το κοινό να επισκεφτεί το νησί. «Εκτός από τα γυρίσματα, τα οποία συχνά γίνονται με απόλυτη διακριτικότητα, σημαντικό είναι οι παραγωγές να κάνουν την πρεμιέρα τους εδώ. Αυτό επιτρέπει μια πιο ουσιαστική σύνδεση με τον τόπο και τους ανθρώπους του. Έχουμε ζήσει πρεμιέρες που προσέλκυσαν τεράστιο κοινό στους κινηματογράφους των Χανίων και έφεραν τους ντόπιους πιο κοντά στην τέχνη του σινεμά». Ο Ματθαίος θεωρεί ότι η Κρήτη πληροί όλες τις προδιαγραφές προκειμένου να προσελκύει διεθνείς κινηματογραφικές παραγωγές. Αφενός έχει πλέον αναπτυχθεί μια ευρεία αγορά από πεπειραμένους ντόπιους επαγγελματίες, αφετέρου η Περιφέρεια αλλά και άλλοι φορείς αντιλαμβάνονται τη σημασία της ενίσχυσης του τοπικού Film Office, του γραφείου που παρέχει βοήθεια και καθοδήγηση στους ξένους συντελεστές.
Ο Γουόλτερ Λάσαλι, διευθυντής φωτογραφίας της ταινίας Ζορμπάς, πέρασε το υπόλοιπο της ζωής του στα Χανιά και δώρισε το Όσκαρ του σε ένα ταβερνάκι του Σταυρού. Σαν να υπονοούσε ότι το βραβείο ανήκε στ’ αλήθεια στον ίδιο τον τόπο.
Η παραλία του Σταυρού έχει ταυτιστεί διαχρονικά με την ταινία Ζορμπάς.
Παράλληλα, δεν θα μπορούσαμε να παραβλέψουμε την κινηματογραφική γοητεία που εκπέμπουν πολλά από τα φυσικά τοπία της Κρήτης. Δεν είναι τυχαίο ότι υπάρχουν άνθρωποι που ακόμη ταυτίζουν την παραλία του Σταυρού με τον Ζορμπά, που γυρίστηκε εκεί. Άλλωστε, ο ίδιος ο Γουόλτερ Λάσαλι, διευθυντής φωτογραφίας της συγκεκριμένης ταινίας, για την οποία τιμήθηκε με Όσκαρ, πέρασε το υπόλοιπο της ζωής του στα Χανιά και δώρισε το χρυσό αγαλματίδιο σε ένα ταβερνάκι του Σταυρού. Με την πράξη του αυτή είναι σαν να υπονοούσε ότι το βραβείο ανήκε στ’ αλήθεια στον ίδιο τον τόπο. Και μπορεί αυτό να καταστράφηκε την Πρωτοχρονιά του 2012 στην πυρκαγιά που έκαψε την παραθαλάσσια ταβέρνα, αλλά ίσως πλησιάζει η ώρα που το κρητικό τοπίο θα διεκδικήσει το επόμενό του Όσκαρ.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο 12ο τεύχος της έκδοσης «Οι Τόποι μας-Χανιά», Ιούνιος 2025.
Σε μία εξάδα στελεχών στηρίζει ο Αλέξης Τσίπρας το νέο του πολιτικό ξεκίνημα. “Ξεσκαρτάρει” έτσι τον περίγυρο και δεν αφήνει περιθώρια για παιχνίδια άλλων παραγόντων που εμφανίζονταν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο ως προπομποί ή ως ενδιάμεσοι πόλοι για το εγχείρημα.
Έτσι κι αλλιώς ο πρώην πρωθυπουργός επιδιώκει σε αυτή την ενδιάμεση φάση να μην ταυτιστεί με ενεργά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ ή με παράγοντες που μπορεί να θολώσουν πολύ το μήνυμα περί “νέων και άφθαρτων προσώπων”, που θα τρέξουν το πολιτικό σχήμα. Βέβαια είναι περίπου αδύνατο να μην έχει κοντά του και έμπειρα στελέχη, που γνωρίζουν το χώρο, έχουν μακρά διαδρομή, τους εμπιστεύεται και μπορούν να αναλάβουν κρίσιμες αποστολές.
Από τα έξι στελέχη που θωρούνται ως πυρήνας, τα τέσσερα από αυτά τα στελέχη είναι στενοί, επίσημοι τρόπον τινά, συνεργάτες του, ενώ τα άλλα δύο είναι άτυπα οι πιο έμπιστοι συνομιλητές του σε πολιτικό επίπεδο.
Οι Γιώργος Βασιλειάδης (πρώην υφυπουργός Αθλητισμού και πρώην αναπληρωτής γραμματέας του ΣΥΡΙΖΑ), Γιώργος Χουλιαράκης (πρώην υπ. Οικονομικών), Δημήτρης Λιάκος (πρώην υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ) και Μιχάλης Καλογήρου (διευθυντής του πολιτικού γραφείου του κ. Τσίπρα) είναι τα τέσσερα πρόσωπα που θα αποτελούν τους στενούς συνεργάτες του πρώην πρωθυπουργού.
Ρόλο… άτυπων συμβούλων διαδραματίζουν η Ολγα Γεροβασίλη και ο Αλέκος Φλαμπουράρης, με την πρώτη για προφανείς λόγους να μην μπορεί να εμφανίζεται επισήμως ως συνοδοιπόρος. Η κυρία Γεροβασίλη είναι βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ – άρα εμπίπτει στη δέσμευση Τσίπρα ότι δεν θα πάρει εν ενεργεία μέλη της ΚΟ του κόμματος μαζί του – και επιπλέον αντιπρόεδρος της Βουλής. Όπερ σημαίνει ότι ο ρόλος και η θέση της της είναι εξαιρετικά λεπτή. Αλλά κανείς δεν μπορεί να φανταστεί ένα κόμμα του κ. Τσίπρα χωρίς την κυρία Γεροβασίλη σε ρόλο κλειδί.
Ο πρώην πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έχει αυτόν τον στενό πυρήνα συνεργατών με τους οποίους θα «χτίσει» τα επόμενα βήματά του στην πολιτική σκηνή.
Δεν αναμένεται να ανακοινώσει νέο κόμμα πριν την νέα χρονιά, – μέχρι την άνοιξη προσδιορίζεται ο ορίζοντας μίας τέτοιας κίνησης – με τον ίδιο να δηλώνει πως θέλει να «αφουγκραστεί» πρώτα «τις ανάγκες των πολιτών», προαναγγέλλοντας περιοδείες.
Κερδίζοντας χρόνο (και βλέποντας και τις αντιδράσεις του κόσμου, αλλά και τις δημοσκοπήσεις που θα έρθουν σύντομα με μεγάλο ενδιαφέρον) αναμένεται να τραβήξει μαζί του κι άλλα στελέχη, όχι μόνο από τον χώρο του ΣΥΡΙΖΑ.
Οι Κώστας Ζαχαριάδης, Στέργιος Καλπάκης, Πόπη Τσαπανίδου, Κατερίνα Νοτοπούλου, Κώστας Μπάρκας δείχνουν να είναι προ των… πυλών, ενώ έντονο ενδιαφέρουν έχουν εκδηλώσει βουλευτές όπως ο Γιώργος Καραμέρος, ο Αλέξανδρος Μεϊκόπουλος, ο Χάρης Μαμουλάκης για αρχή. Αρκετοί -και λογικά – τηρούν στάση αναμονής.
Και η Ντόρα Μπακογιάννη τάχθηκε υπέρ της ικανοποίησης των αιτημάτων του απεργού πείνας, Πάνου Ρούτσι, μετά την παραγγελία της εισαγγελίας Πρωτοδικών Λάρισας για εκταφή του παιδιού του που σκοτώθηκε στην τραγωδία των Τεμπών και την πραγματοποίηση εξετάσεων ταυτοποίησης της σορού και τοξικολογικών εξετάσεων.
Η πρώην υπουργός και βουλευτής Χανίων, μιλώντας στον ΣΚΑΪ, υπογράμμισε ότι «δεν υπάρχει στέλεχος της ΝΔ που να μην ήθελε να ανταποκριθεί θετικά στο αίτημα του κ. Ρούτσι, ούτε ένας», ωστόσο, έσπευσε να τονίσει ότι «η κυβέρνηση με τη Δικαιοσύνη έχει μια πάρα πολύ ευαίσθητη σχέση, διότι εάν δείξει με τον οποιονδήποτε τρόπο ότι παρεμβαίνει στη Δικαιοσύνη, αυτό είναι εις βάρος της κυβερνήσεως. Το δίλημμα της Δικαιοσύνης ήταν ότι έπρεπε να βρει έναν τρόπο να προχωρήσει η δίκη και από την άλλη μεριά να ανταποκριθεί θετικά στο αίτημα».
Συνεχίζοντας, μάλιστα, στην ίδια λογική, η Ντ. Μπακογιάννη σημείωσε: «Τι θα γινόταν εάν η δίκη καθυστερούσε; Το αποτέλεσμα θα ήταν ότι αυτοί με τα βαριά πλημελλήματα που θα πηγαίναν φυλακή κατά πάσα πιθανότητα, θα είχαν βγει και τότε θα μας έπαιρνε ο κόσμος με τις ντομάτες», ενώ υποστήριξε ότι η Ζωή Κωνσταντοπούλου δεν θέλει να αρχίσει η δίκη για τα Τέμπη: «Η δικογραφία μέχρι τώρα είναι απόρρητη, άρα τα στοιχεία της δικογραφίας που ενδιαφέρουν την κ. Κωνσταντοπούλου βλέπουν το φως της δημοσιότητας. Εάν όμως γίνει η δίκη, είναι όλα δημόσια. Άρα θα υπάρχουν απαντήσεις, αντεγκλήσεις. Την κ. Κωνσταντοπούλου την συμφέρει να μην ξεκινήσει η δίκη. Στήθηκε πολιτικό παιχνίδι γύρω από την υπόθεση», είπε.
Η κυβέρνηση έχει χειριστεί στο παρελθόν την υπόθεση των Τεμπών με «ατυχή τρόπο», είπε η Ντ. Μπακογιάννη, ωστόσο, επισήμανε ότι δεν ήξερε, ούτε μπορούσε να ξέρει ότι υπήρχε η άλλη δικογραφία μέσω της οποίας ικανοποιήθηκε το αίτημα του Π. Ρούτσι.
«Δεν φοβάμαι τίποτα»
Εν τω μεταξύ, μιλώντας στον ΑΝΤ1, ο Πάνος Ρούτσι τόνισε ότι συνεχίζει τον αγώνα του μέχρι να γίνει πλήρως δεκτό το αίτημά του, επισημαίνοντας ότι πολλές φορές νιώθει τις δυνάμεις του να τον εγκαταλείπουν, ωστόσο, ο γιος του -που πάντα νιώθει δίπλα του- είναι εκείνος που του δίνει δύναμη να συνεχίσει μέχρι το τέλος.
«Υπάρχει πολλή κούραση, πολλή εξάντληση, νιώθω ότι καταρρέω, πάω και ξαπλώνω μέσα στη σκηνή, εντάξει αντέχω ακόμα. Θα πάω μέχρι τέλους, δεν υπάρχει επιστροφή, δεν θα σταματήσω μέχρι το αίτημά μου να γίνει δεκτό. Είχε έρθει σε τέτοιο αδιέξοδο που δεν είχα τι άλλο να κάνω. Πήρα την απόφαση χωρίς να το ξέρει κανείς ούτε η οικογένειά μου. Ξέρουν και εκείνοι ότι θα έκανα τα πάντα και με καταλαβαίνουν και με υποστηρίζουν.
Όσο αναπνέω, θα κάνω τα πάντα. Συνέχεια μιλάμε και μου δίνει τόση δύναμη που προχωράω και δεν φοβάμαι τίποτα γιατί τον έχω δίπλα μου πάντα. Με καθοδηγεί. Και μόνο που ακούω ψιθυριστά στο αυτί μου “μπαμπά εδώ είμαι”, δεν υπάρχει πιο δυνατό πράγμα στον αγώνα μου. Ο άλλος μου γιος μου λέει να προσέχω γιατί “σε χρειάζομαι κι εγώ, μπαμπά” μου λέει», τόνισε.
Στο πλευρό του απεργού πατέρα η Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών Αμερικής
Εν τω μεταξύ, στο πλευρό του Πάνου Ρούτσι τάχθηκε με ανακοίνωσή της η Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών Αμερικής, υπογραμμίζοντας ότι «η αλήθεια και η δικαιοσύνη δεν αποτελούν μόνο νομικές υποχρεώσεις του κράτους, αλλά και ηθικό χρέος απέναντι στις μελλοντικές γενιές».
Αναλυτικά στην ανακοίνωσή της η Εταιρεία αναφέρει:
Η Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών Αμερικής εκφράζει τη βαθιά της συμπαράσταση και την αμέριστη ηθική της στήριξη προς τον πατέρα, απεργό πείνας, Πάνο Ρούτσι, ο οποίος συνεχίζει με τόλμη και αξιοπρέπεια τον αγώνα για δικαιοσύνη σχετικά με την αλόγιστη απώλεια του παιδιού του στην τραγωδία των Τεμπών.
Ως Έλληνες της Διασποράς και ως άνθρωποι των γραμμάτων, στεκόμαστε στο πλευρό όλων των οικογενειών που βιώνουν αυτό το ανείπωτο πένθος. Η φωνή τους, φωνή δικαίου και μνήμης, πρέπει να ακουστεί και να δικαιωθεί. Η αλήθεια και η δικαιοσύνη δεν αποτελούν μόνο νομικές υποχρεώσεις του κράτους, αλλά και ηθικό χρέος απέναντι στις μελλοντικές γενιές.
Η συλλογική μας συνείδηση δεν επιτρέπει τη λήθη. Στηρίζουμε τον πατέρα Πάνο Ρούτσι, και κάθε οικογένεια που ζητά να λάμψει το φως της δικαιοσύνης, ώστε η τραγωδία αυτή να αποτελέσει σημείο ευθύνης, αυτοκριτικής και αναγκαίας αλλαγής για την ελληνική κοινωνία.
Πληρωμένη απάντηση έδωσε η Σουηδή ακτιβίστρια, Γκρέτα Τούνμπεργκ, στον Ντόναλντ Τραμπτ, ο οποίος προχώρησε σε ιδιαίτερα προσβλητικές δηλώσεις εναντίον της, παραχωρώντας δηλώσεις σε δημοσιογράφους στο Οβάλ Γραφείο, τη Δευτέρα (6/10), λίγες ώρες μετά την απέλαση της ακτιβίστριας και 170 ακόμα ακτιβιστών του Global Sumud Flotilla από το Ισραήλ.
“Αυτή (σ.σ. η Γκρέτα Τούνμπεργκ) δημιουργεί συνεχώς προβλήματα. Δεν ασχολείται πια με το περιβάλλον. Είναι δημιουργός προβλημάτων. Έχει πρόβλημα διαχείρισης θυμού. Νομίζω ότι θα έπρεπε να δει έναν γιατρό… Την έχετε δει ποτέ; Είναι νέος άνθρωπος. Είναι τόσο θυμωμένη, τόσο τρελή… Δημιουργεί απλώς προβλήματα”, ανέφερε συγκεκριμένα ο Αμερικανός πρόεδρος.
Σημειώνεται πως ο Ντόναλντ Τραμπ προχώρησε στους παραπάνω χαρακτηρισμούς λίγη ώρα μετά την άφιξη της Γκρέτας Τούνμπεργκ στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών και τις δηλώσεις που πραγματοποίησε μιλώντας σε δημοσιογράφους.
“Θέλω να είμαι πολύ σαφής: διαπράττεται μια γενοκτονία μπροστά στα μάτια μας, μια γενοκτονία που μεταδίδεται ζωντανά στα κινητά μας” είπε.
“Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να πει ότι δεν γνωρίζει τι συμβαίνει. Κανείς στο μέλλον δεν θα μπορέσει να πει ότι δεν το ήξερε. Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, τα κράτη έχουν νομική υποχρέωση να αποτρέπουν τη γενοκτονία από το να συμβεί. Αυτό σημαίνει να ασκήσουν πραγματική πίεση και να σταματήσουν τις μεταφορές όπλων. Όμως δεν βλέπουμε κάτι τέτοιο, ούτε το ελάχιστο από τις κυβερνήσεις μας [..] Δεν θα καταλάβω ποτέ πώς ο κόσμος αφήνει τους ανθρώπους στη Γάζα να λιμοκτονούν. Στόχος του στολίσκου είναι να αντιμετωπίσει την αποτυχία των κυβερνήσεών μας” τόνισε η ακτιβίστρια.
Η αιχμηρή απάντηση Τούνμπεργκ στον Τραμπ
Σήμερα, Τρίτη (7/10), η Σουηδή ακτιβίστρια αποφάσισε να μην αφήσει αναπάντητα τα προσβλητικά σχόλια του Τραμπ προς το πρόσωπό της και με ανάρτησή της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, του είπε:
“Άκουσα ότι ο Ντόναλντ Τραμπ, για άλλη μια φορά, εξέφρασε τις πολύ κολακευτικές του απόψεις για τον χαρακτήρα μου και εκτιμώ την ανησυχία του για την ψυχική μου υγεία. Στον Τραμπ: Θα δεχόμουν ευχαρίστως οποιεσδήποτε προτάσεις έχετε για να αντιμετωπίσω αυτά τα περίφημα “προβλήματα διαχείρισης θυμού”, καθώς – κρίνοντας από το εντυπωσιακό σας ιστορικό – φαίνεται πως πάσχετε κι εσείς από αυτά“.
Η χιουμοριστική αλλά και αιχμηρή απάντηση της Τούνμπεργκ έλαβε άμεσα θετική ανταπόκριση από τους ακολούθους της στο Instagram, συγκεντρώνοντας μέχρι στιγμής 40.000 likes και χιλιάδες υποστηρικτικά σχόλια.
“Φαίνεται ότι χτυπάς ευαίσθητη χορδή – συνέχισε την πίεση! Ευχαριστούμε που μας δίνεις ελπίδα για τις μελλοντικές γενιές!”, “Σε ευχαριστούμε”, “Έχεις πάθος, όχι πρόβλημα”, γράφουν μερικοί από όσους σχολίασαν.
