Η τελευταία πράξη της Ευρώπης;

Όπως υποστηρίζει, η Ελλάδα έχει εκπληρώσει πάνω από τις μισές απαιτήσεις των πιστωτών της, ωστόσο οι Γερμανία και άλλοι πιστωτές συνεχίζουν να απαιτούν από τη χώρα να υπογράψει ένα πρόγραμμα που έχει αποδειχθεί οτι είναι μία αποτυχία.

Η μεταβολή στη δημοσιονομική θέση της Ελλάδας από ένα μεγάλο πρωτογενές έλλειμμα σε ένα πλεόνασμα ήταν σχεδόν άνευ προηγουμένου, αλλά η απαίτηση η χώρα θα επιτύχει πρωτογενές πλεόνασμα 4,5% του ΑΕΠ της ήταν παράλογο, τονίζει ο κ. Stiglitz.

O διεθνώς αναγνωρισμένος οικονομολόγος κάνει αναφορά και στις επανειλημμένα εσφαλμένες προβλέψεις της τρόικας κάνοντας λόγο για μεγάλες αποκλίσεις. “Οι Έλληνες ψηφοφόροι είχαν δίκιο να απαιτήσουν μία αλλαγή πορείας, και η κυβέρνησή τους έχει δίκιο να αρνείται να υπογράψει ένα βαθιά προβληματικό πρόγραμμα” σημειώνει.

Σύμφωνα με τον ίδιο, “τούτων λεχθέντων, υπάρχει χώρος για μία συμφωνία. Η Ελλάδα έχει καταστήσει σαφή την πρόθεσή της να προχωρήσει στη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων και έχει χαιρετίσει τη βοήθεια της Ευρώπης για την εφαρμογή ορισμένων εξ αυτών. Μία δόση ρεαλισμού από την πλευρά των πιστωτών της Ελλάδας – για το τι είναι εφικτό και για τις μακροοικονομικές συνέπειες των διάφορων δημοσιονομικών και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων – θα μπορούσε να αποτελέσει στη βάση μίας συμφωνίας που θα ήταν καλή όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά για όλη την Ευρώπη.

Όμως υποστηρίζει ο Stiglitz, ορισμένοι στην Ευρώπη και ειδικότερα στη Γερμανία, φαίνεται να αδιαφορούν για μία ελληνική έξοδο από την ευρωζώνη. Όπως ισχυρίζονται οι αγορές έχουν ήδη “τιμολογήσει” μία τέτοια ρήξη. Άλλοι μάλιστα αφήνουν να εννοηθεί ότι θα ήταν καλό για τη νομισματική ένωση.

Κατά την άποψη όμως του Νομπελίστα οικονομολόγου, “αυτές οι απόψεις υποτιμούν σημαντικά τόσο τους τρέχοντες όσο και τους μελλοντικούς κινδύνους”.

Όπως εξηγεί σε άλλο σημείο του άρθρου του, “καθώς οι αγορές κατανοούν ότι ένα φαύλο καθοδικό σπιράλ είναι δομικά ενσωματωμένο στο ευρώ, οι συνέπειες για την επόμενη κρίση γίνονται βαθιές. Και μία ακόμη κρίση είναι αναπόφευκτη: είναι στη φύση του καπιταλισμού”.

Το “τέχνασμα” εμπιστοσύνης του προέδρου της ΕΚΤ Mario Draghi, υπό τη μορφή της δήλωσής του το 2012 ότι οι νομισματικές αρχές θα “κάνουν ότι χρειαστεί” για να διαφυλάξουν το ευρώ, έχει λειτουργήσει μέχρι στιγμής. Αλλά η γνώση ότι το ευρώ δεν είναι δεσμευτικό μεταξύ των μελών του, θα το καταστήσει πολύ λιγότερο πιθανό να λειτουργεί την επόμενη φορά. Οι αποδόσεις των ομολόγων θα μπορούσαν να εκτοξευθούν και κανενός είδους διαβεβαιώση από την ΕΚΤ και τους Ευρωπαίους ηγέτες δεν θα μπορούσαν να τις προσγειώσουν, διότι ο ο κόσμος θα ξέρει πλέον ότι δεν θα κάνουν “ότι χρειάζεται”.

Ωστόσο, ο Joseph Stiglitz φοβάται ότι η πιο επικίνδυνη συνέπεια είναι η αποδυνάμωση της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης. Το ευρώ υποτίθεται ότι θα την ενίσχυε, αντ’ αυτού είχε το αντίθετο αποτέλεσμα.

Ακόμη, όπως σημειώνει, δεν είναι προς το συμφέρον της Ευρώπης – και του κόσμου – να υπάρχει μια χώρα στην περιφέρεια της Ευρώπης που έχει αποξενωθεί από τους γείτονές της, ειδικά τώρα, που η γεωπολιτική αστάθεια είναι ήδη τόσο εμφανής.

«Το μέλλον της Ευρώπης και του ευρώ εξαρτάται τώρα από το εαν οι πολιτικοί ηγέτες της ευρωζώνης μπορούν να συνδυάσουν μια μικρή ποσότητα οικονομικής κατανόησης με ένα όραμα και μια ανησυχία για την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη. Είναι πιθανό να αρχίσουμε να μαθαίνουν ποια είναι η απάντηση σε αυτό το υπαρξιακό ερώτημα μέσα στις επόμενες εβδομάδες» καταλήγει το άρθρο.

(η μετάφραση από το capital.gr, το αρχικό άρθρο εδώ)