Οι εκλογές πλησιάζουν και θεωρήσαμε σκόπιμο να συλλέξουμε σε ένα κείμενο όλα τα στοιχεία για όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για την εκλογική διαδικασία. Γενικά και ειδικά στοιχεία για τον εκλογικό νόμο, καθώς και στοιχεία για το πώς θα εξασκήσετε το δικαίωμά σας.
Ποιοι έχουν δικαιώμα στην ψήφο, πώς ψηφίζουμε, πού θα ψηφίσουμε, πόσους σταυρούς βάζουμε, τι ισχύει για τους ετεροδημότες, για τους ένστολους, για τους στρατιώτες, για τους κάτοικους του εξωτερικού και τα ονόματα όλων των υποψηφίων στα Χανιά. Επίσης, θα βρείτε ενδιαφέροντα στοιχεία σχετικά με τον εκλογικό νόμο και τις απίστευτες καραμπόλες που δημιούργησε στις προηγούμενες εκλογές. Όπως, στα Χανιά, όπου αν και ο ΣΥΡΙΖΑ βγήκε πρώτο κόμμα εξέλεξε μόλις 1 βουλευτή!.
Ουσιαστικά, σε αυτό εδώ το κείμενο θα βρείτε συγκεντρωμένα όλα τα στοιχεία για τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου, τοπικά και πανελλαδικά.
Ας αρχίσουμε από τα βασικά:
Οι εκλογικές περιφέρειες είναι 57 (οι 51 νομοί-εκτός του Αγίου Όρους-, οι επί πλέον 4 στην Αττική, η επί πλέον μία στη Θεσσαλονίκη και η ενιαία «περιφέρεια» με τους 12 βουλευτές της επικράτειας). Ο συνολικός αριθμός των εδρών είναι 300.
Ο αριθμός των εδρών σε κάθε περιφέρεια, εκτός της επικράτειας (που ορίστηκαν αυθαίρετα), καθορίζεται από τον αριθμό των κατοίκων της, που απογράφηκαν το 2011.
Ποιοι έχουν δικαίωμα ψήφου
Δικαίωμα ψήφου έχουν όλοι οι Έλληνες πολίτες που:
- Έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους. Στις εκλογές του Ιανουαρίου 2015 δεν θα ψηφίσουν όσοι γεννήθηκαν το 1997, αν και τυπικά έχουν το δικαίωμα, καθώς οι υπηρεσίες δεν έχουν προλάβει να τους εγγράψουν στους εκλογικούς καταλόγους.
- Είναι εγγεγραμμένοι σε εκλογικό κατάλογο δήμου της χώρας. Δεν έχουν στερηθεί το δικαίωμα του εκλέγειν.
Ποιοι στερούνται του δικαιώματος αυτού
- Όσοι διατελούν, σύμφωνα με τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα σε πλήρη στερητική δικαστική συμπαράσταση.
- Όσοι το στερήθηκαν λόγω αμετάκλητης ποινικής καταδίκης, σε κάποιο από τα εγκλήματα που ορίζονται από τον ποινικό και στρατιωτικό ποινικό κώδικα, για όσο χρόνο διαρκεί αυτή η στέρηση.
Πού ψηφίζουμε
Οι εκλογείς ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα στο δήμο, στα δημοτολόγια του οποίου είναι εγγεγραμμένοι. Οι ετεροδημότες εκλογείς θα ψηφίσουν σε αμιγές ή μεικτό εκλογικό τμήμα ετεροδημοτών της έδρας του Νομού που διαμένουν (Αφορά όσους έχουν κάνει αίτηση εγγραφής στους εκογικούς καταλόγους ετεροδημοτών μέχρι 31 Οκτωβρίου. Όλοι οι εκλογείς μπορούν να ενημερώνονται για το εκλογικό τμήμα που θα ψηφίσουν, με την έκδοση και δημοσίευση της σχετικής απόφασης του οικείου Αντιπεριφερειάρχη το αργότερο δεκαπέντε (15) ημέρες μετά την έναρξη της προεκλογικής περιόδου, η οποία γνωστοποιείται στους δήμους του νομού.
Μάθε που ψηφίζεις πατώντας ΕΔΩ
Πώς ψηφίζουμε
Οι εκλογείς προσέρχονται στο κατάστημα της ψηφοφορίας και παρουσιάζονται στην εφορευτική επιτροπή, η οποία αναγνωρίζει την ταυτότητά τους και επαληθεύει την εγγραφή τους στον εκλογικό κατάλογο. Οι εκλογείς μπαίνουν στο κατάστημα της ψηφοφορίας ένας- ένας ή σε μικρές ολιγάριθμες ομάδες, με τη σειρά της προσέλευσής τους και όπως ειδικότερα καθορίζει κάθε εφορευτική επιτροπή.
Η αναγνώριση των εκλογέων για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος γίνεται με βάση την αστυνομική τους ταυτότητα ή τη σχετική προσωρινή βεβαίωση της αρμόδιας αρχής ή το διαβατήριό τους ή την άδειας οδήγησης ή το ατομικό βιβλιάριο υγείας όλων των ασφαλιστικών ταμείων. Σημειώνεται ότι, τυχόν «κομμένα» δελτία αστυνομικής ταυτότητας είναι αποδεκτά.
Σε κάθε εκλογέα η εφορευτική επιτροπή δίνει ένα φάκελο με ειδικό γνώρισμα μονογραφημένο από τον αντιπρόσωπο της δικαστικής αρχής και σφραγισμένο με τη σφραγίδα της επιτροπής, καθώς και πλήρη σειρά έντυπων ψηφοδελτίων όλων των συνδυασμών και υποψηφίων.
Εκλογείς, που από σωματική αδυναμία δεν μπορούν να κάνουν τα πιο πάνω, έχουν το δικαίωμα για το σκοπό αυτό να απευθυνθούν στον αντιπρόσωπο της δικαστικής αρχής ή σε μέλος της εφορευτικής επιτροπής, οι οποίοι είναι υποχρεωμένοι να τους βοηθήσουν.
Απαγορεύεται στον εκλογέα να ρίξει το ψηφοδέλτιό του στην κάλπη: α) αν αυτό δεν είναι μέσα στο φάκελο με το ειδικό γνώρισμα ή αν δεν έχει κλειστεί ο φάκελος και β) αν ο εκλογέας δεν αποσύρθηκε πρώτα στον ξεχωριστό χώρο (παραβάν).
Στον εκλογέα που ψήφισε χορηγείται, εφόσον ζητηθεί, σχετική βεβαίωση που υπογράφεται από τον Πρόεδρο της εφορευτικής επιτροπής και σφραγίζεται με τη σφραγίδα της.
Στα Χανιά, όπως φαίνεται και από τον πίνακα, οι βουλευτικές έδρες είναι τέσσερις, κι εμείς, αφού επιλέξουμε το κόμμα της προτίμησής μας, θα επιλέξουμε και θα βάλουμε σταυρό σε δύο υποψήφιους σε σύνολο 6 υποψηφίων.
Πιο αναλυτικά για τους νομούς της Κρήτης ισχύουν τα εξής:
| ΕΚΛΟΓΙΚΕΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ |
ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΔΡΩΝ |
ΣΥΝΟΛΟ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ |
ΣΤΑΥΡΟΙ ΠΡΟΤΙΜΗΣΗΣ |
| ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ |
8 |
11 |
3 |
| ΛΑΣΙΘΙΟΥ |
2 |
4 |
1 |
| ΡΕΘΥΜΝΗΣ |
2 |
4 |
1 |
| ΧΑΝΙΩΝ |
4 |
6 |
2 |
Υποψήφιοι κομμάτων στην Κρήτη και στα Χανιά
Τι ισχύει για ετεροδημότες
Σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Εσωτερικών διευκρινίζει τι ισχύει για τους ετεροδημότες, τους κατοίκους εξωτερικού και τους ενστόλους για τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου 2015.
Συγκεκριμένα, το ΥΠΕΣ κάνει γνωστό ότι η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος των ετεροδημοτών, στον τόπο διαμονής τους, κατά τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου 2015, θα γίνει σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην εκλογική νομοθεσία, δηλαδή όσοι είναι εγγεγραμμένοι στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους των ετεροδημοτών, αλλά και όσοι είχαν υποβάλει αίτηση εγγραφής τους μέχρι την 31η Οκτωβρίου 2014.
Σημειώνεται ότι δεν καταχωρούνται εγγραφές στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους με βάση τις αιτήσεις ετεροδημοτών που υποβλήθηκαν μετά την 31η Οκτωβρίου 2014.
Οι εκλογείς αυτοί, δηλαδή, στις βουλευτικές εκλογές της 25ης Ιανουαρίου 2015 θα ψηφίσουν στον τόπο εγγραφής τους.
Πού ψηφίζουν οι δικαστικοί, οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι κληρικοί
Οι δικαστικοί, οι δημόσιοι γενικά πολιτικοί υπάλληλοι και οι κληρικοί ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα, είτε στο δήμο, στα δημοτολόγια του οποίου είναι εγγεγραμμένοι, είτε στον τόπο διαμονής τους, εάν είναι εγγεγραμμένοι σε ειδικό εκλογικό κατάλογο ετεροδημοτών, ψηφίζοντας τους συνδυασμούς και τους υποψηφίους της εκλογικής περιφέρειας που είναι εγγεγραμμένοι.
Πού ψηφίζουν οι δικαστικοί αντιπρόσωποι και οι έφοροι αυτών
Οι αντιπρόσωποι της δικαστικής αρχής ψηφίζουν στο εκλογικό τμήμα στο οποίο ασκούν τα καθήκοντά τους, τους συνδυασμούς και τους υποψηφίους της εκλογικής περιφέρειας, στην οποία υπάγεται το εκλογικό τμήμα. Οι έφοροι και όσοι αναπληρωτές αντιπρόσωποι δικαστικής αρχής δεν άσκησαν τα καθήκοντά τους, ψηφίζουν σε εκλογικό τμήμα της έδρας του εφόρου που ορίζεται απ’ αυτόν, τους συνδυασμούς και τους υποψηφίους της εκλογικής περιφέρειας στην οποία υπάγεται αυτό το εκλογικό τμήμα. Οι ανωτέρω ψηφίζουν μόνο εφόσον είναι γραμμένοι σε εκλογικό κατάλογο δήμου του κράτους. Για το σκοπό αυτό υπογράφουν υπεύθυνη δήλωση στην οποία αναφέρεται ο δήμος που είναι γραμμένοι.
Πού ψηφίζουν οι δικαστικοί αντιπρόσωποι που ασκούν καθήκοντα σε ειδικά εκλογικά τμήματα ετεροδημοτών
Οι δικαστικοί αντιπρόσωποι που ασκούν τα καθήκοντά τους σε αμιγές εκλογικό τμήμα ετεροδημοτών, ψηφίζουν τους συνδυασμούς και τους υποψηφίους της βασικής εκλογικής περιφέρειας των ετεροδημοτών του τμήματος αυτού.
Οι δικαστικοί αντιπρόσωποι που ασκούν τα καθήκοντά τους σε μεικτό εκλογικό τμήμα ετεροδημοτών, ψηφίζουν τους συνδυασμούς και τους υποψηφίους όποιας βασικής εκλογικής περιφέρειας των ετεροδημοτών του τμήματος αυτού προτιμούν.
Πού ψηφίζουν οι άνδρες φρουράς
Σε περίπτωση που διατίθεται φρουρά για τη φύλαξη εκλογικού τμήματος, το προσωπικό αυτής, το οποίο δεν μπορεί να υπερβαίνει τα τέσσερα (4) άτομα ψηφίζει στο εκλογικό τμήμα που φρουρεί.
Οι εκλογείς αυτοί, ψηφίζουν μόνο εφόσον είναι γραμμένοι στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους των υπηρετούντων στην Ελληνική Αστυνομία και στα Σώματα Ασφαλείας, οποιασδήποτε εκλογικής περιφέρειας, που επικυρώθηκαν από το οικείο πρωτοδικείο.
Ο πρόεδρος της εφορευτικής επιτροπής ή αυτός που διευθύνει το έργο της βεβαιώνει με πρακτικό ότι, αυτοί που ψήφισαν στο τμήμα ως άνδρες της φρουράς του, ανήκουν στην φρουρά του.
Πού ψηφίζουν οι στρατιωτικοί, αστυνομικοί, λιμενικοί και πυροσβέστες
Οι εκλογείς που υπηρετούν στην Ελληνική Αστυνομία, στο Πυροσβεστικό Σώμα, στις Ένοπλες Δυνάμεις και στο Λιμενικό Σώμα και εγγράφονται σε ειδικούς εκλογικούς καταλόγους, ψηφίζουν στον τόπο που υπηρετούν την ημέρα της ψηφοφορίας τους συνδυασμούς και τους υποψηφίους της εκλογικής περιφέρειας στην οποία εδρεύει η υπηρεσία τους.
Η αναγνώριση των εκλογέων αυτών από την εφορευτική επιτροπή, γίνεται με βάση τις στρατιωτικές ή άλλες υπηρεσιακές τους ταυτότητες.
Οι στρατιωτικές μονάδες και τα λοιπά σώματα, υποχρεούνται να τηρούν και να ενημερώνουν συνεχώς καταστάσεις των υπηρετούντων σε αυτές.
Οι καταστάσεις θα χρησιμοποιηθούν ως ειδικοί εκλογικοί κατάλογοι, βάσει των οποίων οι εγγεγραμμένοι σ’ αυτούς θα ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα, στις προσεχείς βουλευτικές εκλογές στον τόπο που υπηρετούν.
Πού ψηφίζουν οι ναυτικοί
Έλληνες ναυτικοί, που υπηρετούν σε πλοία με Ελληνική σημαία και έχουν εγγραφεί σε ειδικούς εκλογικούς καταλόγους, θα ψηφίσουν τους συνδυασμούς και τους υποψηφίους της εκλογικής περιφέρειας που υπάγεται το εκλογικό τμήμα στο οποίο θα ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα Η αναγνώρισή τους ενώπιον της εφορευτικής επιτροπής γίνεται, με την επίδειξη του ναυτικού τους φυλλαδίου.
Πού ψηφίζουν οι κάτοικοι εξωτερικού
Για τους Έλληνες εκλογείς κατοίκους εξωτερικού, αλλά και για όσους την ημέρα της ψηφοφορίας θα είναι εκτός Ελλάδος, σε οποιαδήποτε χώρα, δεν προβλέπεται τρόπος άσκησης του εκλογικού δικαιώματος από το σημείο που θα βρίσκονται.
Τι πρέπει να γνωρίζεται για το εκλογικό σύστημα
ΓΕΝΙΚΑ:
Από τις 300 έδρες αφαιρούνται οι 50, ως μπόνους για το πρώτο κόμμα (ανεξαρτήτως ποσοστού) και οι υπόλοιπες 250 έδρες μοιράζονται, με απλή αναλογική, στα κόμματα που υπερβαίνουν το όριο του 3%, στο σύνολο των εγκύρων, όλων των κομμάτων (και αυτών, που δεν υπερβαίνουν το όριο).
Δεν υπάρχει κόμμα (συνδυασμός), που συμμετέχει στη βουλή, μετά τις εκλογές του 1993, που θεσπίστηκε το όριο 3%, με λιγότερες από 8 έδρες: {250χ3%]+.
Α. Πώς κατανέμεται το πλήθος των υπολοίπων 250 εδρών στα κόμματα:
Στην αρχή, βρίσκουμε πόσες έδρες «δικαιούται», συνολικά, κάθε κόμμα, σε όλη την ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑ.
Το εκλογικό μέτρο για μία έδρα, είναι το ακέραιο πηλίκο του συνολικού αριθμού των έγκυρων ψήφων, μόνον των κομμάτων που υπερβαίνουν το 3%, δια του 250..
(Οι αδιάθετες έδρες διανέμονται στα κόμματα με τα μεγαλύτερα δεκαδικά υπόλοιπα κλπ).
Με άλλα λόγια, αν μετείχαν όλα τα υποψήφια κόμματα στη διαδικασία της κατανομής των εδρών (απίθανο, να υπερβούν όλα το όριο του 3%), τότε, το εκλογικό μέτρο, για μία έδρα, θα ήταν 100/250=0,4% (περίπου 25.000 ψήφοι).
Η αυτοδυναμία, τότε, του πρώτου κόμματος θα επιτυχαίνονταν με 101χ0,4%=40,4%, που είναι και το ποσοστό, πάνω από το οποίο, σε κάθε περίπτωση, έχουμε κοινοβουλευτική πλειοψηφία του πρώτου κόμματος.
Επειδή, όμως, λαμβάνονται υπόψη τα έγκυρα, μόνον των κομμάτων, που υπερβαίνουν το όριο του 3% και όχι και αυτών που μένουν εκτός βουλής, αυτό σημαίνει ότι το εκλογικό μέτρο μειώνεται (κι έχουμε μεγαλύτερη αναλογικότητα).
Γενικά, για κάθε ποσοστό 1% των κομμάτων, που δεν συμμετέχουν, το όριο της αυτοδυναμίας 40,4%, μειώνεται κατά 1% αυτού, δηλαδή κατά 101/250=0,404%.
Για παράδειγμα:
α). Αν τα κόμματα που μένουν εκτός βουλής έχουν άθροισμα ποσοστών 5%:
Τότε το εκλογικό μέτρο για μία έδρα είναι 95/250=0,38% και η «αυτοδυναμία» πετυχαίνεται με 101χ0,38=38,38%.
β). Αν τα κόμματα που μένουν εκτός βουλής έχουν άθροισμα ποσοστών 10%:
Τότε το μέτρο είναι 90/250=0,36% και η «αυτοδυναμία» πετυχαίνεται με 101χ0,36=36,36%.
γ). Αν τα κόμματα που μένουν εκτός βουλής έχουν άθροισμα ποσοστών 15%:
Τότε το μέτρο είναι 85/250=0,34 και το κόμμα με 3% εκλέγει 9 έδρες («απόλυτη» αναλογία) και η «αυτοδυναμία» πετυχαίνεται με 101χ0,34=34,34%.
δ). Αν τα κόμματα που μένουν εκτός βουλής έχουν άθροισμα ποσοστών 20%:
Τότε το μέτρο είναι 80/250=0,32% και η «αυτοδυναμία» πετυχαίνεται με 101χ0,32=32,32%, κ.ο.κ.
Για να ισχύσει η «ανόθευτη» αναλογική για όλα τα κόμματα, πλην του πρώτου, που είναι προνομιούχο, πρέπει, όλα μαζί τα κόμματα, που μένουν εκτός βουλής, να έχουν άθροισμα ποσοστών 16,6…%.
Το εκλογικό μέτρο είναι, τότε, 83,3../250=0,33…% και η «αυτοδυναμία», πετυχαίνεται με 101χ0,33.=33,6…%.
Τα ποσοστά, βέβαια, όσων συνδυασμών δε λαμβάνουν έδρα, τα «καρπώνεται» όλα το πρώτο κόμμα.
Για μεγαλύτερο ποσοστό «αποτυχίας», από το 16,6…%, τα ποσοστά των κομμάτων που δεν «πιάνουν» το όριο του 3%, τα «καρπώνονται», αναλογικά, και τα υπόλοιπα κόμματα.
Πρακτικά:
Ο αριθμός των εδρών κάθε κόμματος, που υπερβαίνει το όριο του 3%, είναι:
Το ακέραιο πηλίκο του γινομένου του ποσοστού του με το 250, δια του αθροίσματος των ποσοστών όλων των κομμάτων μαζί, που υπερέβησαν το παραπάνω όριο.
Παράδειγμα: Αν το άθροισμα των ποσοστών των κομμάτων, που υπερέβησαν το όριο είναι 87% (δηλαδή, το άθροισμα των ποσοστών των κομμάτων που μένουν εκτός βουλής είναι 100-87=13%), τότε ο ελάχιστος συνολικός αριθμός των εδρών που καταλαμβάνει ένα κόμμα, που έλαβε ποσοστό π.χ. 7%, είναι: 250χ7/87=20,1…
Αναφέρεται ο ελάχιστος αριθμός εδρών, γιατί μπορεί να αυξηθεί κατά 1 έδρα, ανάλογα με τα δεκαδικά υπόλοιπα, έναντι των υπολοίπων των άλλων κομμάτων…
Για την ιστορία:
Στις εκλογές του 1993, το ποσοστό των κομμάτων που έμειναν εκτός βουλής ήταν 4,4%. (και εισήλθαν στη βουλή 4 κόμματα).
Στις εκλογές του 1996, το ποσοστό ήταν 5,2%. (και εισήλθαν 5 κόμματα).
Στις εκλογές του 2000, το ποσοστό ήταν 4,7. (και εισήλθαν 4 κόμματα).
Στις εκλογές του 2004, το ποσοστό ήταν 4,9%. (και εισήλθαν 4 κόμματα).
Στις εκλογές του 2007, ήταν μόνον 3,1. (και εισήλθαν 5 κόμματα).
Στις εκλογές του 2009, ήταν 10,5%. (και εισήλθαν 5 κόμματα).
Στις εκλογές του Μαΐου του 2012, ήταν 19,1% και ένα μήνα μετά,
Στις εκλογές του Ιουνίου του 2012, ήταν 6%. (το 2012 εισήλθαν 7 κόμματα).
Δηλαδή, στις εκλογές του Μαΐου του 2012, η αυτοδυναμία επιτυχαίνονταν με ποσοστό: (100-19,1)χ101/250=32,74%!!!, μόνον..
Βέβαια, το πρώτο κόμμα, «αυξάνει», ψυχολογικά, το ποσοστό του, από τη βραδιά των εκλογών!
Για κάθε «πονηρή» αλλαγή του εκλογικού νόμου, τα αποτελέσματα αποδείχτηκαν, διαχρονικά, μπούμερανγκ για το κόμμα του εκάστοτε συντάκτη!
Το μπόνους των 40 εδρών του κ. Σκανδαλίδη το «καρπώθηκε» η Ν.Δ., που το μετέτρεψε ο κ. Παυλόπουλος σε 50 έδρες και συγχρόνως, μάλιστα, έθεσε και το «απαγορευτικό» της προεκλογικής συνεργασίας δύο ή περισσότερων κομμάτων, στον υποτιθέμενο τότε «κίνδυνο» των αριστερών συμμαχιών, που τώρα μπορεί να αποδειχτεί για το κόμμα του «καταστροφικό», γιατί θα μπορούσε να το χρησιμοποιήσει σε συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ κλπ….
Το ίδιο συνέβαινε και παλαιότερα με άλλους νόμους…
Πάντως, δεν εφαρμόζεται ενιαία λογική, συγχρόνως και για τις αυτοδιοικητικές εκλογές.
Ενώ, εκλέγεται πρωθυπουργός και κυβέρνηση με 40%, ο Δήμαρχος ή ο περιφερειάρχης χρειάζεται 50%+, έστω με τη δεύτερη Κυριακή, μετά την κατάργηση, από τον κ. Παυλόπουλο, του ελαχίστου ορίου του 42%.
Ενώ, δηλαδή, την πρώτη Κυριακή κάποιος υποψήφιος δήμαρχος πρώτευσε (ακόμα και με 49,9%), κερδίζει το Δήμο ή την περιφέρεια, ο δεύτερος υποψήφιος με πολύ μικρότερο ποσοστό, από τον πρώτο! και παρατηρούνται πολλές …. «συναινετικές» συναλλαγές…
Β. Πώς διανέμονται οι έδρες που αναλογούν σε κάθε κόμμα, ανά εκλογική περιφέρεια:
Κάθε περιφέρεια έχει το «δικό» της εκλογικό μέτρο και λαμβάνονται υπόψη, όπως είπαμε, μόνον τα έγκυρα ψηφοδέλτια, όλων των κομμάτων (εδώ, και των αποτυχόντων).
Για την περιφέρεια επικράτειας, όμως, (εξαίρεση χωρίς σημασία) λαμβάνονται υπόψη τα πανελλαδικά ποσοστά των κομμάτων, που υπερέβησαν το όριο του 3%.
Στις μονοεδρικές περιφέρειες, που θεωρούνται αυτοτελείς, το σύστημα είναι πλειοψηφικό και όποιο κόμμα πλειοψηφήσει, κατοχυρώνει τη μοναδική έδρα, που δεν διεκδικείται από κανένα άλλο κόμμα, στη συνέχεια.
Δηλαδή, μπορεί, θεωρητικά, το τελευταίο, σε εκλογική δύναμη, κόμμα, που έλαβε ποσοστό π.χ. 3%, να «καταλάβει» όλες τις μονοεδρικές περιφέρειες και μία έδρα (για τον πρώτο υποψήφιό του) από τη λίστα του των 12 υποψηφίων της επικράτειας!
Για τις υπόλοιπες περιφέρειες, στην πρώτη αναλογική διανομή, για όσα κόμματα υπερβαίνουν το εκλογικό μέτρο κάθε περιφέρειας (που είναι, σχετικά, μεγάλο), καταλαμβάνονται από αυτά οι ανάλογες έδρες, που είναι «εξασφαλισμένες» και δεν «μεταβιβάζονται», με κανένα τρόπο, σε οποιοδήποτε άλλο κόμμα, στη συνέχεια..
Δηλαδή, για τη σίγουρη εξασφάλιση έδρας (ή περισσοτέρων) από ένα κόμμα σε μία περιφέρεια, πρέπει αυτό το κόμμα να υπερβεί το εκλογικό μέτρο της περιφέρειας….
Διαφορετικά, συμβαίνουν τραγελαφικά φαινόμενα..
Είναι επόμενο, βέβαια, να παραμένουν αδιάθετες (υπόλοιπες) έδρες από την πρώτη αναλογική διανομή, γιατί δεν συμπληρώνεται ο συνολικός αριθμός των εδρών που δικαιούται κάθε κόμμα, πανελλαδικά, έχοντας υπόλοιπο ψήφων, σε κάθε περιφέρεια.
Η συμπλήρωση αρχίζει από το «τελευταίο» κόμμα και συνεχίζεται «ανοδικά».
Το τελευταίο κόμμα, λοιπόν, αρχίζει να συμπληρώνει τις έδρες που του λείπουν από την πρώτη αναλογική διανομή (σύμφωνα με το εκλογικό μέτρο), στις περιφέρειες που έχει τα μεγαλύτερα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα ψήφων, όχι σε σχέση με τα άλλα κόμματα, αλλά σε σχέση με τα δικά του, σε κάθε περιφέρεια, αρχίζοντας από την περιφέρεια που έχει το μεγαλύτερο υπόλοιπό του και ούτω καθεξής.
Όταν το «τελευταίο» κόμμα (δηλαδή, με το μικρότερο πανελλαδικό ποσοστό) συμπληρώσει το συνολικό αριθμό των εδρών που δικαιούται πανελλαδικά, από την κατανομή των εδρών, συνεχίζεται η ίδια διαδικασία με το προτελευταίο κόμμα κ.ο.κ.
Έτσι, το πρώτο κόμμα καταλήγει να πάρει όλα τα «περισσεύματα»…
Το παραπάνω είναι άδικο και δεν ανταποκρίνεται στη λαϊκή βούληση της κάθε περιφέρειας.
Ειδικά, όμως, για τις διεδρικές και τριεδρικές περιφέρειες, όπου το μέτρο (της πρώτης αναλογικής διανομής) είναι σχετικά υψηλό, 50%! και 33,3%, αντίστοιχα, εξομαλύνεται κάπως η κατάσταση και τις αδιάθετες έδρες της πρώτης αναλογικής φάσης, τις καταλαμβάνουν τα κόμματα που έχουν, κατά σειρά, τα μεγαλύτερα αδιάθετα υπόλοιπα στις παραπάνω περιφέρειες, θεωρούμενες κι αυτές ως αυτοτελείς, γιατί, διαφορετικά, το πρώτο κόμμα και πανελλαδικά και στην περιφέρεια, μπορεί να μην καταλάμβανε καμία έδρα, παρόλο που στην περιφέρεια αυτή τα ποσοστά του είναι μεγαλύτερα όλων των άλλων κομμάτων μαζί!
Η παραπάνω «τακτοποίηση» έπρεπε να ισχύει και για τις υπόλοιπες περιφέρειες, τουλάχιστον με τροπολογία, αφού διαπιστώθηκαν τέτοια φαινόμενα.
Ας δούμε μερικές «παρεκτροπές», που προκύπτουν από διάφορες «καραμπόλες»…
Τρελές “καραμπόλες” από τετραεδρικές περιφέρειες
ΕΒΡΟΥ: Ιούνιος 2012. ΑΝΕΛ 8,1% με 1 έδρα και ΣΥΡΙΖΑ 14,9% καμία έδρα!
ΗΜΑΘΙΑΣ: Μάιος 2012. ΚΚΕ 9% με 1 έδρα, Ν.Δ. 21,4% καμία έδρα!
Ένα μήνα μετά: Ιούνιος 2012. Ν.Δ. 30,1% με 3 έδρες, ΑΝΕΛ 8,8% με 1 έδρα, ΣΥΡΙΖΑ 21% καμία έδρα, ΠΑΣΟΚ 14,9% καμία έδρα.
ΚΑΒΑΛΑΣ: Μάιος 2012. Ν.Δ. 24,1% (δεν «έπιασε» ούτε καν το μέτρο) με 3 έδρες!, ΣΥΡΙΖΑ 14,3% με 1 έδρα, ΠΑΣΟΚ 16,5% καμία έδρα.
Ιούνιος 2012 (ένα μήνα μετά): Ν.Δ. 34,6%, έλαβε και τις 4 έδρες!
ΣΥΡΙΖΑ 21,2% καμία έδρα και ΠΑΣΟΚ με 14,9% καμία έδρα.
ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ: Ήταν πενταεδρική με μικρότερα προβλήματα. Τώρα, αυξάνονται.
ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ: Μάιος 2012. Χ.Α. 12% με 1 έδρα, ΣΥΡΙΖΑ 14,7% με 1 έδρα, ΠΑΣΟΚ 15,4% καμία έδρα!
Ιούνιος 2012. Ν.Δ. 31% με 3 έδρες, Χ.Α. 10% με 1 έδρα, ΣΥΡΙΖΑ 24,7% καμία έδρα και ΠΑΣΟΚ 14%, καμία έδρα!
ΚΥΚΛΑΔΩΝ: Ήταν τριεδρική και τώρα αναμένονται παράξενα κι εκεί.
ΠΕΛΛΑΣ: Μάιος 2012. ΑΝΕΛ 9,8% με 1 έδρα, ΣΥΡΙΖΑ 10% καμία έδρα!.
Ιούνιος 2012. Ν.Δ. 35,8% με 3 έδρες, ΠΑΣΟΚ 17,2% με 1 έδρα, ΣΥΡΙΖΑ 18,4% καμία έδρα!
ΠΙΕΡΙΑΣ: Μάιος 2012. Ν.Δ. 27,2% με 3 έδρες, ΑΝΕΛ 12,4% με 1 έδρα, ΠΑΣΟΚ 16% καμία έδρα!
Ιούνιος 2012. Ν.Δ. 35,8% 4 έδρες (όλες!). ΣΥΡΙΖΑ 18,6%, ΠΑΣΟΚ 15% καμία!
ΤΡΙΚΑΛΩΝ: Ήταν πενταεδρική, οπότε, αυξάνουν τα προβλήματα που είχε.
ΧΑΝΙΩΝ: Μάιος 2012. ΣΥΡΙΖΑ 17,2% με 1 έδρα, Ν.Δ. 8,4% (πολύ κάτω του μέτρου) με 3 έδρες!!! ΠΑΣΟΚ 13,9% και ΑΝΕΛ 9,9% καμία έδρα!
Ιούνιος 2012.ΣΥΡΙΖΑ 33,8% με 1 έδρα, Ν.Δ. 20,4% (κάτω του μέτρου) με 3 έδρες!
agonaskritis.gr με πληροφορίες από alfavita.gr, eklogika.gr
